Zakres i sposób wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) niektórych czynności.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 listopada 2004 r.
w sprawie zakresu i sposobu wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) niektórych czynności

Na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz. 779, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 130, poz. 1190) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa zakres i sposób:
1)
legitymowania osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości,
2)
ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia, i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,
3)
żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych,
4)
zwracania się, w nagłych przypadkach, o pomoc do jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58, z późn. zm.1)),
5)
obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych

- przez strażników gminnych (miejskich).

§  2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych;
2)
straży - należy przez to rozumieć straż gminną (miejską);
3)
komendancie - należy przez to rozumieć komendanta straży gminnej (miejskiej);
4)
strażniku - należy przez to rozumieć strażnika gminnego (miejskiego).
§  3.
Strażnik ma prawo legitymowania osoby, gdy ustalenie jej tożsamości jest niezbędne do wykonania zadań określonych w art. 10 i 11 ustawy, w celu:
1)
identyfikacji osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia, ujętej na miejscu zdarzenia lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia;
2)
ustalenia świadków zdarzenia.
§  4.
1.
Tożsamość osoby legitymowanej ustala się na podstawie:
1)
niebudzącego wątpliwości dokumentu, zaopatrzonego w fotografię i oznaczonego numerem lub serią;
2)
oświadczenia osoby, której tożsamość ustalono na podstawie dokumentu, o którym mowa w pkt 1.
2.
Strażnik dokonuje sprawdzenia okazanego dokumentu pod względem zgodności danych personalnych w nim zawartych z tożsamością osoby legitymowanej.
§  5.
1.
Przystępując do legitymowania, strażnik wzywa osobę legitymowaną do okazania dokumentu, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 1.
2.
Strażnik, przystępując do legitymowania osoby, jest obowiązany podać:
1)
stanowisko oraz imię i nazwisko;
2)
przyczynę podjęcia czynności.
§  6.
Strażnik jest obowiązany udokumentować w notatniku służbowym dane dotyczące osoby legitymowanej, rodzaju dokumentu lub oświadczenia, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, które stanowiły podstawę do ustalenia tożsamości, czasu, miejsca oraz podstawy prawnej i faktycznej podjęcia czynności legitymowania.
§  7.
1.
Dokonując ujęcia osoby, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy, strażnik jest obowiązany:
1)
wezwać osobę do zachowania zgodnego z prawem i odstąpienia od wykonywania czynności stwarzających, w sposób oczywisty, bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia;
2)
poinformować osobę o ujęciu i jego przyczynach oraz uprzedzić o obowiązku zastosowania się do wydawanych poleceń;
3)
zażądać od osoby ujętej dobrowolnego wydania broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, które mogą służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo stanowić dowody rzeczowe lub podlegać przepadkowi, i sprawdzić, czy osoba ta zastosowała się do żądania;
4)
odebrać oraz zabezpieczyć broń i inne niebezpieczne narzędzie, o których mowa w pkt 3, w przypadku odmowy wydania broni lub innego niebezpiecznego narzędzia;
5)
wylegitymować osobę ujętą w celu ustalenia jej tożsamości;
6)
udokumentować fakt żądania i odebrania broni i innego niebezpiecznego narzędzia, o których mowa w pkt 3 i 4, oraz przekazać je Policji.
2.
Przy podejmowaniu czynności, o których mowa w ust. 1, strażnik, w uzasadnionych przypadkach, ma prawo użycia środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 14 ust. 2 ustawy.
3.
Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały podjęte.
§  8.
1.
Strażnik ma obowiązek udzielenia pierwszej pomocy osobie ujętej, która ma widoczne obrażenia ciała lub utraciła przytomność.
2.
Osobie ujętej należy zapewnić pomoc lekarską, w szczególności gdy:
1)
zachodzą okoliczności określone w ust. 1;
2)
osoba ujęta żąda niezwłocznego zbadania przez lekarza;
3)
osoba ujęta oświadczy, że cierpi na schorzenia wymagające stałego lub okresowego leczenia, którego przerwanie zagrażałoby jej życiu lub zdrowiu;
4)
z posiadanych przez strażnika informacji lub z okoliczności ujęcia wynika, że osoba ujęta może być chora zakaźnie.
§  9.
Strażnik jest obowiązany sporządzić i przekazać jednostce Policji, wraz z osobą ujętą, notatkę zawierającą dane osobowe ujętej osoby, czas, miejsce oraz przyczyny i okoliczności ujęcia.
§  10.
1.
Z żądaniem lub wnioskiem, o których mowa w § 1 pkt 3 i 4, zwraca się na piśmie komendant lub upoważniony przez niego strażnik.
2.
Żądanie lub wniosek powinny zawierać określenie podstawy prawnej, rodzaju i zakresu pomocy, uzasadnienie faktyczne oraz upoważnienie dla strażnika.
3.
Z żądaniem lub wnioskiem strażnicy zwracają się do kierowników podmiotów wymienionych w § 1 pkt 3 i 4, a w przypadku ich nieobecności - do upoważnionych przez nich osób.
4.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy zwracaniu się o pomoc do każdej osoby.
§  11.
1.
Strażnik korzysta z pomocy osób i podmiotów, o których mowa w § 1 pkt 3 i 4, na podstawie wyrażonej przez nie pisemnej zgody.
2.
Zgoda taka nie jest wymagana w przypadku:
1)
działania w obronie koniecznej lub w stanie wyższej konieczności;
2)
ratowania życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia, w przypadku katastrof i klęsk żywiołowych.
3.
W przypadkach, o których mowa w ust. 2, do żądania lub zwracania się o udzielenie pomocy jest uprawniony każdy strażnik. Przepisów § 10 ust. 1, 2 i 4 nie stosuje się.
4.
Strażnik, występujący z żądaniem lub z wnioskiem o udzielenie pomocy, jest obowiązany poinformować podmiot lub osobę, do której się zwraca, o zaistnieniu sytuacji, o której mowa w ust. 2, oraz o podstawie prawnej, rodzaju i zakresie wymaganej pomocy.
5.
Strażnik, zwracając się z żądaniem lub wnioskiem o udzielenie pomocy w przypadkach, o których mowa w ust. 2, jest obowiązany okazać legitymację służbową.
§  12.
O skorzystaniu z pomocy, jej zakresie i rodzaju pomocy strażnik informuje niezwłocznie swojego przełożonego, a następnie sporządza notatkę służbową.
§  13.
1.
Strażnik jest obowiązany wydać pokwitowanie na otrzymane, w ramach pomocy, rzeczy lub dokumenty.
2.
Pokwitowanie powinno zawierać:
1)
imię i nazwisko strażnika, jego numer służbowy i stanowisko, a także pełną nazwę jednostki straży, w której jest zatrudniony;
2)
miejsce, datę i godzinę przejęcia rzeczy lub dokumentu;
3)
imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela rzeczy lub dokumentu;
4)
określenie rzeczy lub dokumentu, a w odniesieniu do pojazdu - także markę, numer rejestracyjny, ilość paliwa oraz przebieg według wskazań licznika zainstalowanego w pojeździe;
5)
opis ewentualnych uszkodzeń rzeczy lub dokumentu;
6)
pouczenie o prawie do odszkodowania;
7)
określenie miejsca i, w miarę możliwości, terminu zwrotu rzeczy lub dokumentu;
8)
podpis strażnika oraz właściciela lub osoby przez niego upoważnionej.
3.
W przypadkach uzasadnionych koniecznością niezwłocznego działania, w szczególności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, strażnik może odstąpić od wydania pokwitowania i ustnie poinformować właściciela o danych określonych w ust. 2 pkt 1, 6 i 7.
4.
Jeżeli w pokwitowaniu nie określono terminu zwrotu rzeczy lub dokumentu oraz w przypadku, o którym mowa w ust. 3, strażnik jest obowiązany zwrócić rzecz lub dokument niezwłocznie po wykonaniu czynności służbowych.
§  14.
1.
Zwrot rzeczy lub dokumentu odbywa się w terminie i miejscu uzgodnionym z właścicielem.
2.
W razie wykonania czynności służbowych przed uzgodnionym terminem albo ustania potrzeby korzystania z rzeczy lub dokumentu, należy je niezwłocznie zwrócić właścicielowi.
§  15.
1.
Zwrot rzeczy lub dokumentu dokumentuje się protokolarnie. Protokół powinien zawierać:
1)
imię i nazwisko strażnika dokonującego zwrotu, a także pełną nazwę jednostki straży, w której jest zatrudniony;
2)
miejsce, datę i godzinę zwrotu rzeczy lub dokumentu;
3)
imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela albo osoby upoważnionej do odbioru rzeczy lub dokumentu;
4)
określenie rzeczy lub dokumentu oraz opis ich stanu po użyciu przez strażnika, ze wskazaniem ewentualnych uszkodzeń powstałych w trakcie użycia, a w odniesieniu do pojazdu - także markę, numer rejestracyjny, ilość paliwa oraz przebieg według wskazań licznika zainstalowanego w pojeździe;
5)
oświadczenie osoby, o której mowa w pkt 3, o stanie odbieranej rzeczy lub dokumentu;
6)
podpisy strażnika dokonującego zwrotu rzeczy lub dokumentu oraz osoby, o której mowa w pkt 3.
2.
W razie zgłoszenia przez osobę, o której mowa w ust. 1 pkt 3, zastrzeżeń co do określonych w protokole danych dotyczących stopnia uszkodzenia lub zużycia rzeczy lub dokumentu, jednostka straży dokonująca zwrotu może powołać, w terminie 7 dni, rzeczoznawcę w celu rozpatrzenia zgłoszonych zastrzeżeń. Ustosunkowanie się do zastrzeżeń powinno nastąpić nie później niż 30 dni od daty ich zgłoszenia.
§  16.
Przepisy § 12-15, dotyczące właściciela rzeczy lub dokumentu, stosuje się odpowiednio do ich posiadacza.
§  17.
1.
Strażnik ma prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, gdy czynności te są niezbędne do wykonywania zadań określonych w art. 10 i 11 ustawy, w celu:
1)
utrwalania dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
2)
przeciwdziałania przypadkom naruszania spokoju i porządku w miejscach publicznych;
3)
ochrony obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej.
2.
Strażnik jest obowiązany do dokumentowania następujących informacji z przebiegu czynności, o których mowa w ust. 1: daty, godziny rozpoczęcia i zakończenia czynności oraz opisu zdarzenia, ze wskazaniem miejsca i wyniku obserwacji.
§  18.
1.
Zarejestrowany obraz zdarzeń, niezawierający dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego albo postępowania w sprawach o wykroczenia lub dowodów mających znaczenie dla toczących się takich postępowań, przechowuje się przez okres co najmniej jednego miesiąca, a następnie podlega zniszczeniu.
2.
Z czynności, o której mowa w ust. 1, sporządza się protokół. Protokół powinien zawierać w szczególności:
1)
czas i miejsce zarejestrowanego obrazu zdarzeń podlegającego zniszczeniu;
2)
sposób zniszczenia;
3)
imię, nazwisko i stanowisko służbowe osoby dokonującej zniszczenia;
4)
czas i miejsce zniszczenia;
5)
podpis osoby dokonującej zniszczenia.
§  19.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 czerwca 1998 r. w sprawie zakresu i sposobu wykonywania przez strażników gminnych niektórych czynności (Dz. U. Nr 84, poz. 536).
§  20.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
______

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 19, poz. 185, Nr 74, poz. 676, Nr 81, poz. 731, Nr 113, poz. 984, Nr 115, poz. 996, Nr 153, poz. 1271, Nr 176, poz. 1457 i Nr 200, poz. 1688, z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 113, poz. 1070, Nr 130, poz. 1188 i 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1609, Nr 192, poz. 1873 i Nr 210, poz. 2036 oraz z 2004 r. Nr 171, poz. 1800, Nr 179, poz. 1842 i Nr 210, poz. 2135.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024