Zm.: ustawa o giełdach towarowych oraz niektóre inne ustawy.

USTAWA

z dnia 26 listopada 2003 r.

o zmianie ustawy o giełdach towarowych oraz niektórych innych ustaw ¹

Art.  1. 

W ustawie z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. Nr 103, poz. 1099, z 2002 r. Nr 200, poz. 1686 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 84, poz. 774) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2:

a) w pkt 2 lit. c i d otrzymują brzmienie:

"c) limity wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń,

d) prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń,",

b) pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) transakcji giełdowej - rozumie się przez to umowę dotyczącą towarów giełdowych, zawartą na giełdzie w czasie i w sposób przewidziany dla zawierania takich umów przez:

a) członków giełdy,

b) zleceniodawców, którzy zawarli umowę ze spółkami handlowymi prowadzącymi działalność maklerską, o której mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2, w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w pkt 2 lit. a),",

c) pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) członku giełdy - rozumie się przez to podmiot, który zawarł ze spółką prowadzącą giełdę umowę o członkostwo i na podstawie regulaminu giełdy jest dopuszczony do zawierania transakcji giełdowych,",

d) pkt 7-10 otrzymują brzmienie:

"7) maklerze niezależnym - rozumie się przez to osobę fizyczną, wpisaną na listę maklerów giełd towarowych lub maklerów papierów wartościowych, która jest członkiem giełdy towarowej i zawiera transakcje giełdowe w imieniu własnym i na własny rachunek, na warunkach określonych w ustawie,

8) towarowym domu maklerskim - rozumie się przez to spółkę akcyjną albo spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzącą działalność maklerską w zakresie obrotu towarami giełdowymi,

9) domu maklerskim - rozumie się przez to:

a) domy maklerskie,

b) banki prowadzące działalność maklerską,

c) zagraniczne osoby prawne, o których mowa w art. 52 i 52a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447, z późn. zm. ² )

- jeżeli dokonują czynności, o których mowa w art. 30 ust. 2b pkt 3 tej ustawy,

10) tajemnicy zawodowej - rozumie się przez to informację uzyskaną przez osobę wymienioną w art. 53 ust. 1 w związku z czynnościami służbowymi, zatrudnieniem, stosunkiem zlecenia lub innym stosunkiem prawnym o podobnym charakterze, dotyczącą giełdowego obrotu towarami giełdowymi lub czynności wynikających z uczestnictwa w tym obrocie, albo działalności podmiotów podlegających nadzorowi Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, zwanej dalej "Komisją", jeżeli nieuprawnione ujawnienie takiej informacji mogłoby narazić na szkodę interes państwa, interes publiczny lub prawnie chroniony interes osoby fizycznej lub prawnej, bądź jednostki organizacyjnej, której ta informacja dotyczy, a w szczególności informację zawierającą:

a) dane osobowe klienta, inwestora, strony umowy, czynności lub transakcji,

b) treść umowy i przedmiot czynności lub transakcji,

c) dane o sytuacji majątkowej osób, o których mowa w lit. a), w tym oznaczenie rachunku lub rejestru towarów giełdowych lub rachunku pieniężnego oraz stany tych rachunków,",

e) uchyla się pkt 12;

f) pkt 15 otrzymuje brzmienie:

"15) umowie rozliczeniowo-gwarancyjnej - rozumie się przez to umowę zawartą pomiędzy członkiem giełdowej izby rozrachunkowej, będącym towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim, a maklerem niezależnym, na podstawie której członek tej izby zobowiązuje się dokonywać rozliczeń i gwarantować wykonanie przez maklera niezależnego zobowiązań wynikających z transakcji towarami giełdowymi, o których mowa w pkt 2 lit. d) i e), zawartych przez niego na danej giełdzie,",

g) dodaje się pkt 16 w brzmieniu:

"16) gwarantowaniu - rozumie się przez to nieodwołalne zobowiązanie do wykonania każdego zobowiązania wynikającego z transakcji towarami giełdowymi.";

2) art. 3 otrzymuje brzmienie:

"Art. 3. 1. O ile przepisy innych ustaw nie stanowią inaczej, proponowanie nabycia lub nabywanie praw majątkowych, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń oraz kursów walut i stóp procentowych, przy wykorzystaniu środków masowego przekazu, albo w inny sposób, jeżeli propozycja jest skierowana do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata, z wyjątkiem proponowania nabycia praw w postępowaniu likwidacyjnym, upadłościowym lub egzekucyjnym, może być dokonywane po warunkiem uprzedniego wprowadzenia tych praw do obrotu giełdowego i wyłącznie za pośrednictwem giełdy.

2. O ile przepisy innych ustaw nie stanowią inaczej, dopuszczone do obrotu giełdowego prawa majątkowe, o których mowa w ust. 1, mogą być przedmiotem obrotu wyłącznie na giełdzie, do obrotu na której zostały dopuszczone.

3. Prawa majątkowe, o których mowa w ust. 1, mogą być przedmiotem obrotu dokonywanego poza giełdą, do obrotu na której zostały dopuszczone - w postępowaniu likwidacyjnym, upadłościowym lub egzekucyjnym.";

3) po art. 3 dodaje się art. 3a w brzmieniu:

"Art. 3a. 1. Oświadczenia woli składane w związku z dokonywaniem czynności w zakresie obrotu towarami giełdowymi mogą być wyrażone za pomocą elektronicznych nośników informacji.

2. Dokumenty związane z czynnościami, o których mowa w ust. 1, mogą być sporządzane na elektronicznych nośnikach informacji, jeżeli dokumenty te będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przechowywane i zabezpieczone.

3. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie, o której mowa w ust. 1, spełnia wymagania formy pisemnej także wtedy, gdy forma pisemna została zastrzeżona pod rygorem nieważności.

4. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, zasady tworzenia, utrwalania, przechowywania i zabezpieczania, w tym przy zastosowaniu podpisu elektronicznego, dokumentów, o których mowa w ust. 2, tak aby zapewnić bezpieczeństwo obrotu towarami giełdowymi.";

4) art. 4 otrzymuje brzmienie:

"Art. 4. Celem działania spółki prowadzącej giełdę jest:

1) koncentracja podaży i popytu na towary giełdowe,

2) zapewnienie bezpiecznego i sprawnego przebiegu transakcji giełdowych i rozliczeń,

3) upowszechnianie jednolitych informacji umożliwiających ocenę aktualnej wartości towarów giełdowych.";

5) w art. 5:

a) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"2. Z zastrzeżeniem ust. 3, przedmiotem przedsiębiorstwa spółki, o której mowa w ust. 1, może być wyłącznie prowadzenie giełdy.

3. Spółka, o której mowa w ust. 1, może również dokonywać rozliczeń transakcji:

1) zawartych na prowadzonej przez nią giełdzie,

2) zawartych poza giełdą przez będące jej członkami przedsiębiorstwa energetyczne, o których mowa w art. 9 ust. 3 pkt 4

- pod warunkiem że regulamin giełdy określi zasady dokonywania rozliczeń takich transakcji.",

b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. W przypadku prowadzenia działalności określonej w ust. 3 spółka prowadząca giełdę może być stroną transakcji wyłącznie w celu dokonania rozliczeń transakcji zawartych przez członków giełdy.",

c) ust. 5-7 otrzymują brzmienie:

"5. Z zastrzeżeniem ust. 6, minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki prowadzącej giełdę wynosi 3.000.000 zł.

6. Minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki prowadzącej giełdę, na której jest dokonywany obrót wyłącznie towarami, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), wynosi 1.000.000 zł.

7. Na jedną akcję przypada tylko jeden głos na walnym zgromadzeniu.",

d) uchyla się ust. 8;

6) w art. 6 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

"6. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy spółka prowadząca giełdę jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.";

7) w art. 7:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Prowadzenie giełdy wymaga zezwolenia, które wydaje minister właściwy do spraw instytucji finansowych na wniosek spółki zaopiniowany przez Komisję.",

b) w ust. 2:

- pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) listę akcjonariuszy, obejmującą w stosunku do osób:

a) prawnych - dane, o których mowa w pkt 1 i 2,

b) fizycznych - imię, nazwisko, adres, kwalifikacje zawodowe oraz dotychczasowy przebieg pracy zawodowej

- wraz z procentowym określeniem posiadanych przez nich głosów na walnym zgromadzeniu,",

- pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) zobowiązania do prowadzenia działalności na danej giełdzie co najmniej:

a) 5 towarowych domów maklerskich lub spółek handlowych, prowadzących działalność maklerską zgodnie z przepisami ustawy - w przypadku gdy przedmiotem obrotu na giełdzie mają być towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a),

b) 3 towarowych domów maklerskich albo 2 towarowych domów maklerskich oraz 4 przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną - w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1504 i Nr 203, poz. 1966) i spełniających warunki, o których mowa w art. 50b ust. 1 - w przypadku gdy przedmiotem obrotu na giełdzie mają być towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b) i c),

c) 6 towarowych domów maklerskich lub domów maklerskich albo 2 towarowych domów maklerskich lub domów maklerskich oraz 6 przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, i spełniających warunki, o których mowa w art. 50b ust. 1 - w przypadku gdy przedmiotem obrotu na giełdzie mają być towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d),

d) 6 domów maklerskich lub towarowych domów maklerskich posiadających zezwolenie, o którym mowa w art. 38 ust. 3 - w przypadku gdy przedmiotem obrotu na giełdzie mają być towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. e).",

c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Wydając zezwolenie, minister właściwy do spraw instytucji finansowych zatwierdza statut spółki i regulamin giełdy oraz regulamin giełdowej izby rozrachunkowej.";

8) art. 8 otrzymuje brzmienie:

"Art. 8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych wydaje decyzję odmawiającą zezwolenia na prowadzenie giełdy, jeżeli z analizy wniosku i dołączonych do niego dokumentów wynika, że spółka występująca z wnioskiem może prowadzić działalność w sposób nienależycie zabezpieczający interesy uczestników obrotu towarami giełdowymi lub zagrażający bezpieczeństwu obrotu towarami giełdowymi.";

9) w art. 9:

a) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"2. Z zastrzeżeniem art. 5 ust. 3a, stronami transakcji giełdowych mogą być wyłącznie podmioty, o których mowa w art. 2 pkt 3.

3. Członkami giełdy mogą być wyłącznie:

1) towarowe domy maklerskie,

2) domy maklerskie,

3) maklerzy niezależni,

4) przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną oraz będący osobami prawnymi odbiorcy uprawnieni do korzystania z usług przesyłowych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, spełniający warunki, o których mowa w art. 50b ust. 1,

5) grupy producentów rolnych, o których mowa w ustawie z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983),

6) domy składowe, o których mowa w ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw (Dz. U. Nr 114, poz. 1191), zwanej dalej "ustawą o domach składowych",

7) zagraniczne osoby prawne, o których mowa w art. 50 ust. 1,

8) niebędące towarowymi domami maklerskimi spółki handlowe, prowadzące działalność, o której mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2 i 4 w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a).",

b) uchyla się ust. 4,

c) ust. 5-8 otrzymują brzmienie:

"5. Maklerzy niezależni mogą być wyłącznie stronami transakcji giełdowych zawieranych na rachunek własny, których przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e).

6. Podmioty, o których mowa w ust. 3 pkt 4, mogą być wyłącznie stronami zawieranych na własny rachunek transakcji giełdowych, których przedmiotem są towary giełdowe będące energią elektryczną, limitami wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń lub prawami majątkowymi, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od energii elektrycznej, po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 50b ust. 1.

7. Podmioty, o których mowa w ust. 3 pkt 5 i 6, mogą być wyłącznie stronami transakcji giełdowych zawieranych na rachunek własny, których przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), pod warunkiem zatrudnienia maklera giełd towarowych w celu reprezentowania ich w transakcjach giełdowych.

8. Podmioty, o których mowa w ust. 3 pkt 8, mogą być wyłącznie stronami transakcji giełdowych, których przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), pod warunkiem zatrudnienia maklera giełd towarowych w celu reprezentowania ich w transakcjach giełdowych.",

d) dodaje się ust. 9 i 10 w brzmieniu:

"9. W transakcji giełdowej towarowy dom maklerski lub dom maklerski może być reprezentowany przez:

1) maklera giełd towarowych,

2) maklera papierów wartościowych - jeżeli przedmiotem transakcji są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e).

10. Transakcja giełdowa dokonana przez podmioty inne niż określone w ust. 3 lub z naruszeniem ust. 5-9 jest nieważna.";

10) w art. 11:

a) w ust. 2:

- pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) sposoby określenia wymagań jakościowych towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a)-c), i standardów przewidzianych dla transakcji dotyczących praw majątkowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), a także sposoby kontroli jakości towarów giełdowych,",

- pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) zasady i warunki dopuszczania podmiotów do zawierania transakcji na giełdzie oraz ich prawa i obowiązki (członkostwo giełdy),",

- pkt 14 otrzymuje brzmienie:

"14) środki dyscyplinarne i porządkowe, które mogą być stosowane wobec członków naruszających obowiązki wynikające z członkostwa bądź nieprzestrzegających zasad regulaminu, oraz zasady i tryb ich stosowania,",

b) uchyla się ust. 3;

11) w art. 14:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Z zastrzeżeniem ust. 2a, giełdową izbę rozrachunkową tworzy się wyłącznie w formie spółki akcyjnej, w celu obsługi finansowej transakcji giełdowych, których przedmiotem są prawa, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), zawieranych na danej giełdzie oraz w celu realizacji zadań określonych w art. 15 ust. 5 i 6.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:

"2a. Giełdowa izba rozrachunkowa może także dokonywać obsługi finansowej transakcji giełdowych, których przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b) i c).

2b. Giełdowa izba rozrachunkowa może zawierać umowy określające tryb, terminy i warunki przekazywania zbywcom towarów giełdowych środków pieniężnych otrzymanych przez izbę od nabywców tych towarów.",

c) ust. 3-5 otrzymują brzmienie:

"3. Giełdowa izba rozrachunkowa nie może prowadzić działalności innej niż określona w ust. 2, 2a i 2b.

4. Poza wnioskodawcą akcjonariuszami giełdowej izby rozrachunkowej mogą być wyłącznie spółki prowadzące giełdę, akcjonariusze spółki prowadzącej giełdę, banki, Skarb Państwa oraz Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., zwany dalej "Krajowym Depozytem".

5. Do spółki będącej giełdową izbą rozrachunkową stosuje się przepisy art. 5 ust. 7 oraz art. 6 ust. 3.";

12) w art. 15:

a) ust. 1-4 otrzymują brzmienie:

"1. Giełdowa izba rozrachunkowa świadczy usługi na rzecz swoich członków.

2. Członkami giełdowej izby rozrachunkowej, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą być wyłącznie jej akcjonariusze, spółki prowadzące giełdę, towarowe domy maklerskie, domy maklerskie oraz podmioty, o których mowa w art. 9 ust. 3 pkt 4 i w art. 50 ust. 1, o ile są członkami giełdy.

3. Członkami giełdowej izby rozrachunkowej mogą być również inne krajowe instytucje finansowe, w tym banki, jeżeli zamierzają współdziałać z giełdową izbą rozrachunkową w zakresie wykonywania jej zadań oraz, za zgodą i na warunkach określonych przez Komisję, osoby prawne lub inne jednostki organizacyjne z siedzibą za granicą, wykonujące zadania w zakresie rozliczania transakcji zawieranych w obrocie towarami giełdowymi.

4. Można być członkiem więcej niż jednej giełdowej izby rozrachunkowej, jak również członkiem osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych z siedzibą za granicą, które dokonują rozliczania transakcji zawieranych w obrocie towarami giełdowymi.",

b) w ust. 5 dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) wyrażanie zgody na zawarcie przez członka giełdowej izby rozrachunkowej umowy o rozliczanie transakcji, o której mowa w art. 50b ust. 1 pkt 1.",

c) dodaje się ust. 8 w brzmieniu:

"8. Do spółki prowadzącej giełdową izbę rozrachunkową stosuje się odpowiednio art. 9.";

13) w art. 16 w ust. 2:

a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) terminy i sposoby zaspokajania wierzytelności członków izby, wynikających z transakcji giełdowych, w tym w szczególności szczegółowe zasady rozliczania transakcji,",

b) dodaje się pkt 5 w brzmieniu:

"5) szczegółowe zasady postępowania przy gromadzeniu, utrzymywaniu i dokonywaniu zwrotu wadiów.";

14) w art. 17 uchyla się ust. 3;

15) w art. 18 ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

"3. Do rozliczania przez Krajowy Depozyt transakcji giełdowych w ramach wykonywania funkcji giełdowej izby rozrachunkowej stosuje się odpowiednio art. 15 i 17, a w pozostałym zakresie - przepisy ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

4. W przypadku gdy funkcję giełdowej izby rozrachunkowej pełni Krajowy Depozyt, prawa i obowiązki członków giełdowej izby rozrachunkowej oraz zasady rozliczania transakcji giełdowych określa odrębny regulamin, uchwalony przez Radę Nadzorczą na wniosek Zarządu Krajowego Depozytu. Regulamin ten zawiera w szczególności elementy, o których mowa w art. 16 ust. 2 ustawy.";

16) w art. 19 w ust. 2 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:

"W zakresie tworzenia i działalności giełd towarowych, giełdowych izb rozrachunkowych, towarowych domów maklerskich oraz działalności maklerów giełd towarowych do zadań Komisji należy:";

17) w art. 20 uchyla się ust. 2;

18) art. 24 otrzymuje brzmienie:

"Art. 24. W przypadku gdy spółka prowadzi giełdę z naruszeniem prawa, nie przestrzega zasad uczciwego obrotu lub narusza interesy uczestników obrotu, minister właściwy do spraw instytucji finansowych może cofnąć zezwolenie na prowadzenie giełdy.";

19) w art. 26 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze rozporządzenia, wysokość, szczegółowy sposób naliczania oraz warunki i terminy uiszczania opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, w tym sposób ustalania wartości transakcji, o których mowa w ust. 2. Wysokość opłat powinna być ustalona w taki sposób, aby nie zwiększała istotnie kosztów obrotu na giełdzie oraz powinna uwzględniać rodzaje transakcji podlegających opłatom.";

20) w art. 27:

a) w ust. 1:

- pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) nie była uznana prawomocnym orzeczeniem za winnego przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko mieniu lub dokumentom, przestępstwa gospodarczego, fałszowania pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, znaków towarowych, przestępstwa określonego w ustawie - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, przestępstwa określonego w niniejszej ustawie lub przestępstwa określonego w ustawie o domach składowych,",

- uchyla się pkt 4,

- pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) złożyła, z zastrzeżeniem ust. 3, egzamin z wynikiem pozytywnym przed komisją egzaminacyjną dla maklerów giełd towarowych.",

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Pełnia praw publicznych osoby nieposiadającej obywatelstwa polskiego jest oceniana według prawa państwa, którego obywatelstwo dana osoba posiada.",

c) dodaje się ust. 3 i 4 w brzmieniu:

"3. Wpis na listę maklerów giełd towarowych, bez konieczności składania egzaminu, mogą uzyskać osoby posiadające uprawnienia i wykonujące zawód maklera giełd towarowych w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej, jeżeli ich kwalifikacje, stwierdzone przez Komisję w wyniku przeprowadzonego testu umiejętności, zapewniają należyte wykonywanie zawodu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

4. Przez posiadanie uprawnień, o których mowa w ust. 3, rozumie się posiadanie zaświadczenia potwierdzającego kompetencje w rozumieniu art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954, z 2002 r. Nr 71, poz. 655 oraz z 2003 r. Nr 190, poz. 1864).";

21) w art. 28 w ust. 4 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:

"Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1.";

22) w art. 30:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Przez wykonywanie zawodu maklera giełd towarowych rozumie się pozostawanie osoby wpisanej na listę maklerów giełd towarowych w stosunku pracy, zlecenia lub w innym stosunku prawnym o podobnym charakterze:

1) z członkiem giełdy,

2) ze spółką prowadzącą giełdę,

3) ze spółką będącą giełdową izbą rozrachunkową

- lub pełnienie przez tę osobę funkcji w organach towarowego domu maklerskiego, domu maklerskiego, spółki prowadzącej giełdę lub spółki będącej giełdową izbą rozrachunkową.",

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Przez wykonywanie zawodu maklera giełd towarowych rozumie się również zawieranie transakcji giełdowych przez maklera niezależnego.";

23) w art. 31 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) na skutek uznania prawomocnym orzeczeniem za winnego przestępstw, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 3, lub pozbawienia praw publicznych,";

24) art. 34 otrzymuje brzmienie:

"Art. 34. 1. Makler niezależny zawiera transakcje dotyczące towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), wyłącznie w imieniu własnym i na własny rachunek, w ramach wykonywanej przez siebie samodzielnie działalności gospodarczej.

2. Makler niezależny nie może wykonywać innej działalności gospodarczej ani pozostawać w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z innym maklerem niezależnym lub członkiem giełdy.";

25) dodaje się art. 34a w brzmieniu:

"Art. 34a. 1. Maklerem niezależnym może być wyłącznie makler giełd towarowych lub makler papierów wartościowych, który uzyskał członkostwo giełdy towarowej i zawarł z członkiem giełdowej izby rozrachunkowej, będącym towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim, umowę rozliczeniowo-gwarancyjną.

2. Makler niezależny może zatrudniać do dokonywania czynności na giełdzie wyłącznie maklerów giełd towarowych i maklerów papierów wartościowych.

3. Makler niezależny jest obowiązany prowadzić księgi rachunkowe.

4. Makler niezależny jest obowiązany powiadomić Komisję o miejscu przechowywania ksiąg rachunkowych dla prowadzonej przez siebie działalności.

5. Makler niezależny może być członkiem tylko jednej giełdy.

6. Transakcje zawierane przez maklera niezależnego są rozliczane przez będący członkiem danej giełdy towarowy dom maklerski lub dom maklerski, który gwarantuje wywiązywanie się przez maklera z wszelkich zobowiązań z tytułu zawartych transakcji giełdowych, na podstawie umowy rozliczeniowo-gwarancyjnej.";

26) w art. 35 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Umowa rozliczeniowo-gwarancyjna powinna być przesłana do Komisji w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia przez członka giełdowej izby rozrachunkowej. Obowiązek ten dotyczy także wszelkich zmian wprowadzanych przez strony do umowy.";

27) w art. 37:

a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Zapłata za obejmowane lub nabywane udziały albo akcje towarowego domu maklerskiego, które nie zostały dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nie może pochodzić z pożyczek, kredytów ani z nieudokumentowanych źródeł.",

b) uchyla się ust. 4;

28) art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Art. 38. 1. Z zastrzeżeniem art. 50a, prowadzenie działalności maklerskiej wymaga zezwolenia Komisji, wydanego na wniosek zainteresowanego podmiotu.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, obejmuje wykonywanie czynności związanych z obrotem towarami giełdowymi, polegających na:

1) oferowaniu w obrocie giełdowym towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e),

2) nabywaniu lub zbywaniu towarów giełdowych na cudzy rachunek na zasadach określonych w art. 38b, w tym dokonywaniu rozliczeń transakcji zleceniodawców,

3) prowadzeniu rachunków lub rejestrów towarów giełdowych w obrocie giełdowym, z wyłączeniem towarów, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a),

4) doradztwie w zakresie obrotu giełdowego,

5) zarządzaniu cudzym pakietem praw majątkowych na zlecenie,

6) pośrednictwie w nabywaniu lub zbywaniu towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), w obrocie na zagranicznych giełdach towarowych.

3. Towarowy dom maklerski może prowadzić działalność w zakresie towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. e), pod warunkiem uzyskania zezwolenia i spełnienia warunków finansowych oraz na zasadach określonych w przepisach ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Do postępowań w sprawie o udzielenie zezwolenia, cofnięcie zezwolenia oraz do jego wygaśnięcia stosuje się przepisy art. 40, 43, 45 i 46 tej ustawy.";

29) dodaje się art. 38a-38f w brzmieniu:

"Art. 38a. Przez oferowanie w obrocie giełdowym towarów giełdowych rozumie się pośrednictwo w zbywaniu towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), wprowadzanych do obrotu na giełdzie towarowej.

Art. 38b. 1. W umowie o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi towarowy dom maklerski zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do zawierania umów nabycia lub zbycia towarów giełdowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie.

2. W umowie o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b)-e), towarowy dom maklerski zobowiązuje się do prowadzenia rachunku lub rejestru towarów giełdowych oraz rachunku pieniężnego, służącego do obsługi realizacji jego zobowiązań wobec dającego zlecenie.

3. Towarowy dom maklerski odpowiada wobec dającego zlecenie za wykonanie zobowiązania wynikającego z transakcji giełdowej, której przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e).

4. Umowy, o których mowa w ust. 1, powinny zostać zawarte w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

5. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1-4 do umowy:

1) o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi - stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy zlecenia, z wyłączeniem art. 737,

2) zlecenia nabycia lub zbycia towarów giełdowych - stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy komisu, z wyłączeniem art. 768 § 3.

6. Do umowy o prowadzenie rachunku pieniężnego, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 725-733 Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem uprawnienia do czasowego obracania wolnymi środkami pieniężnymi na potrzeby gospodarki narodowej.

Art. 38c. Przez doradztwo w zakresie obrotu giełdowego rozumie się odpłatne udzielanie pisemnej lub ustnej rekomendacji nabycia lub zbycia oznaczonych towarów giełdowych albo powstrzymania się od zawarcia transakcji dotyczącej tych towarów.

Art. 38d. Przez zarządzanie cudzym pakietem praw majątkowych na zlecenie rozumie się odpłatne podejmowanie i realizację decyzji inwestycyjnych na rachunek zleceniodawcy, w ramach pozostawionych przez zleceniodawcę do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych i praw majątkowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e).

Art. 38e. 1. Towarowy dom maklerski może nabywać towary giełdowe we własnym imieniu i na własny rachunek.

2. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, inne niż określone w ust. 1 czynności:

1) których wykonywanie przez towarowy dom maklerski nie wymaga uzyskania zezwolenia, o ile czynności te są związane z obrotem towarowym,

2) które mogą być wykonywane przez towarowy dom maklerski po uzyskaniu zezwolenia Komisji

- ustalając zakres i warunki wykonywania tych czynności. Rozporządzenie powinno uwzględniać zapewnienie bezpieczeństwa obrotu towarami giełdowymi oraz należyte zabezpieczenie interesów klientów.

Art. 38f. Towarowy dom maklerski może wykonywać wyłącznie czynności określone w zezwoleniu oraz czynności, o których mowa w art. 38e.";

30) w art. 39:

a) w ust. 1:

- pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) listę wspólników albo akcjonariuszy wraz z procentowym określeniem posiadanych przez nich głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu,",

- pkt 13 otrzymuje brzmienie:

"13) w przypadku wspólników albo akcjonariuszy będących osobami fizycznymi, posiadających co najmniej 5 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu lub co najmniej 5 % kapitału zakładowego wnioskodawcy - dane osobowe tych osób, informacje o dotychczasowym przebiegu pracy zawodowej lub wykonywanej działalności gospodarczej oraz informacje o źródłach pochodzenia środków przeznaczonych na nabycie udziałów albo akcji towarowego domu maklerskiego,",

- dodaje się pkt 14 i 15 w brzmieniu:

"14) w przypadku wspólników albo akcjonariuszy będących osobami prawnymi, posiadających co najmniej 5 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu lub co najmniej 5 % kapitału zakładowego spółki będącej wnioskodawcą - informację na temat wykonywanej działalności gospodarczej, aktualny odpis z właściwego rejestru oraz ostatnie sprawozdanie finansowe wraz z opinią podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych i raportem z badania, jeżeli badanie jest wymagane przepisami prawa,

15) informację o podmiotach dominujących i zależnych wobec wspólników albo akcjonariuszy posiadających co najmniej 5 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu lub 5 % kapitału zakładowego spółki będącej wnioskodawcą obejmującą wskazanie ich firmy (nazwy) lub imienia i nazwiska, siedziby i adresu lub miejsca zamieszkania oraz opisu prowadzonej działalności gospodarczej.",

b) w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) umowę spółki albo statut spółki oraz wyciąg z rejestru przedsiębiorców,",

c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. W przypadku powstania uzasadnionych wątpliwości, czy wnioskodawca będzie przestrzegać zasad uczciwego obrotu i prowadzić działalność w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów, Komisja może, w zakresie niezbędnym do sprawdzenia faktów podanych we wniosku, żądać przedstawienia innych informacji dotyczących sytuacji finansowej i prawnej wnioskodawcy lub jego wspólników albo akcjonariuszy posiadających co najmniej 5 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu.";

31) w art. 40 uchyla się ust. 4;

32) art. 41 otrzymuje brzmienie:

"Art. 41. Komisja wydaje decyzję odmawiającą zezwolenia w przypadku, gdy:

1) wniosek o wydanie zezwolenia nie spełnia wymagań określonych w art. 39 ust. 1 i 2,

2) wnioskodawca nie przedstawi, na żądanie Komisji, informacji, o których mowa w art. 39 ust. 3,

3) z analizy wniosku i załączonych do niego dokumentów wynika, że spółka nie zapewnia przestrzegania zasad uczciwego obrotu lub prowadzenia działalności w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów.";

33) dodaje się art. 41a i 41b w brzmieniu:

"Art. 41a. Towarowy dom maklerski posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej jest obowiązany zatrudniać co najmniej 2 maklerów giełd towarowych.

Art. 41b. 1. Z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, środki własne na prowadzenie przez towarowy dom maklerski działalności maklerskiej wynoszą nie mniej niż 500.000 zł.

2. Wymogu, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli towarowy dom maklerski prowadzi działalność maklerską wyłącznie w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a).

3. Środki własne na prowadzenie działalności maklerskiej przez towarowy dom maklerski, który nie prowadzi rachunków pieniężnych oraz rachunków lub rejestrów towarów giełdowych ani nie przyjmuje środków pieniężnych od klientów, wynoszą nie mniej niż 250.000 zł.";

34) w art. 43 w ust. 1 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:

"W przypadku gdy towarowy dom maklerski narusza przepisy prawa, nie wypełnia warunków określonych w zezwoleniu, przekracza zakres zezwolenia, nie przestrzega zasad uczciwego obrotu lub narusza interesy klientów, Komisja może podjąć decyzję o:";

35) w art. 44:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zezwolenie wygasa z dniem otwarcia likwidacji lub z dniem ogłoszenia upadłości towarowego domu maklerskiego, a także w przypadku nierozpoczęcia przez towarowy dom maklerski prowadzenia działalności w terminie, o którym mowa w art. 40 ust. 3 pkt 4.",

b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. W przypadku wygaśnięcia lub cofnięcia zezwolenia, Komisja może nakazać przeniesienie środków pieniężnych, rachunków lub rejestrów towarów giełdowych, a także innych dokumentów związanych ze świadczeniem usług przez towarowy dom maklerski, do innego towarowego domu maklerskiego, który uprzednio wyraził na to zgodę. W innym przypadku do postępowania z dokumentami związanymi z prowadzeniem działalności maklerskiej stosuje się art. 288 § 3 albo art. 476 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Właściwy sąd niezwłocznie zawiadamia Komisję o wyznaczonym przechowawcy.";

36) w art. 46 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) zmianach w składzie wspólników albo akcjonariuszy posiadających co najmniej 5 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu,";

37) w art. 47:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zakazane jest:

1) posiadanie udziałów albo akcji więcej niż jednego towarowego domu maklerskiego,

2) posiadanie przez towarowy dom maklerski udziałów lub akcji innego towarowego domu maklerskiego.",

b) dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Posiadanie udziałów lub akcji przez podmiot zależny uważa się za posiadanie tych udziałów lub akcji przez podmiot dominujący.",

c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Naruszenie zakazu określonego w ust. 1 powoduje obowiązek zbycia w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia dokonania takiego naruszenia, udziałów lub akcji jednego z towarowych domów maklerskich. Do czasu zbycia udziałów lub akcji nie można wykonywać prawa głosu z posiadanych udziałów lub akcji.",

d) w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) nabycie lub objęcie udziałów lub akcji dokonywane w przypadku łączenia się towarowych domów maklerskich,";

38) art. 48 otrzymuje brzmienie:

"Art. 48. 1. Nabycie lub objęcie udziałów lub akcji towarowego domu maklerskiego w liczbie, która spowoduje osiągnięcie lub przekroczenie 10 %, 20 %, 33 % lub 50 % głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, wymaga zgody Komisji, przy czym nabycie lub posiadanie udziałów lub akcji przez podmiot zależny uważa się za nabycie lub posiadanie przez podmiot dominujący, a nabycie lub posiadanie udziałów lub akcji przez podmiot dominujący uważa się za nabycie lub posiadanie przez podmiot zależny.

2. Komisja nie udziela zgody, jeżeli w jej ocenie podmiot zamierzający nabyć udziały albo akcje nie zapewnia wykonywania prawa głosu w sposób należycie zabezpieczający interesy uczestników obrotu towarami giełdowymi lub przestrzegania przez towarowy dom maklerski zasad uczciwego obrotu.

3. Obowiązek uzyskania zgody Komisji, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy nabycia udziałów albo akcji towarowego domu maklerskiego w drodze dziedziczenia.";

39) w art. 50:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. O ile umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską nie stanowią inaczej, zagraniczna osoba prawna prowadząca działalność maklerską w zakresie obrotu towarami giełdowymi w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej może prowadzić taką działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału.",

b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Do oddziału zagranicznej osoby prawnej, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 37 ust. 6, art. 38-46, art. 49 i art. 52.";

40) dodaje się art. 50a-50c w brzmieniu:

"Art. 50a. 1. Działalność maklerska, o której mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2 i 4, w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), może być prowadzona także przez niebędące towarowymi domami maklerskimi spółki handlowe.

2. Spółki handlowe, o których mowa w ust. 1, mogą w obrocie giełdowym nabywać na rachunek własny towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a).

3. Spółki handlowe, o których mowa w ust. 1, mogą także zawierać z klientami, w imieniu zleceniodawców, umowy dotyczące towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), na zasadach określonych w art. 758-764⁹ Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem ust. 5.

4. Jeżeli regulamin giełdy tak stanowi, spółki handlowe, o których mowa w ust. 1, mogą pośredniczyć na rzecz zleceniodawców przy zawieraniu z klientami umów dotyczących towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. a), na zasadach określonych w art. 758-764⁹ Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Zleceniodawcą może być również podmiot niebędący przedsiębiorcą.

Art. 50b. 1. Podmioty, o których mowa w art. 9 ust. 3 pkt 4, mogą zawierać na giełdzie, we własnym imieniu, transakcje, których przedmiotem są towary giełdowe będące energią elektryczną, limitami wielkości produkcji i emisji zanieczyszczeń lub prawami majątkowymi, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od energii elektrycznej, pod warunkiem zatrudnienia maklera giełd towarowych, w celu reprezentowania tych podmiotów w transakcjach giełdowych, oraz:

1) zawarcia z towarowym domem maklerskim, będącym członkiem giełdowej izby rozrachunkowej umowy o rozliczanie transakcji albo

2) uzyskania zezwolenia Komisji na prowadzenie rachunków lub rejestrów tych towarów giełdowych.

2. W przypadku zawarcia umowy o rozliczanie transakcji, o której mowa w ust. 1 pkt 1, transakcje zawierane przez podmioty, o których mowa w art. 9 ust. 3 pkt 4, będą rozliczane przez będący członkiem danej giełdy towarowy dom maklerski, który na podstawie tej umowy będzie gwarantować wywiązywanie się przez te podmioty z wszelkich zobowiązań z tytułu zawieranych transakcji giełdowych.

3. Do umowy o rozliczanie transakcji, o której mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 35 i 36 oraz art. 46 pkt 4.

4. Zezwolenie na prowadzenie rachunków lub rejestrów towarów giełdowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest wydawane na wniosek zainteresowanego podmiotu.

5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, powinien zawierać:

1) nazwę (firmę) oraz siedzibę i adres wnioskodawcy, a także dane osobowe (imiona, nazwiska, daty urodzenia, miejsca urodzenia oraz adresy zamieszkania) członków organów zarządzających i nadzorujących wnioskodawcy, osób upoważnionych do reprezentowania wnioskodawcy, jak również innych osób, które będą kierować działalnością maklerską, ich kwalifikacje zawodowe oraz dotychczasowy przebieg pracy zawodowej,

2) oświadczenia osób, które będą kierować działalnością maklerską w zakresie prowadzenia rachunków lub rejestrów towarów giełdowych, o nieuznaniu prawomocnym orzeczeniem za winnego przestępstw określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3,

3) informacje o towarach giełdowych, które będzie nabywać wnioskodawca,

4) informacje o posiadanych urządzeniach telekomunikacyjnych,

5) akt założycielski wnioskodawcy oraz statut i wyciąg z rejestru przedsiębiorców,

6) listę maklerów giełd towarowych, którzy będą zatrudnieni przez wnioskodawcę,

7) umowę, w której giełdowa izba rozrachunkowa albo Krajowy Depozyt zobowiąże się do rozliczania transakcji zawartych przez wnioskodawcę, pod warunkiem uzyskania przez wnioskodawcę zezwolenia na prowadzenie rachunków lub rejestrów towarów giełdowych.

6. Komisja rozpoznaje wniosek w terminie 2 miesięcy od dnia jego złożenia.

7. Komisja wydaje decyzję odmawiającą zezwolenia na prowadzenie rachunków lub rejestrów towarów giełdowych, o których mowa w ust. 1, jeżeli:

1) z analizy wniosku i dołączonych do niego dokumentów wynika, że podmiot występujący z wnioskiem nie zapewni prowadzenia działalności w sposób niezagrażający bezpieczeństwu obrotu towarami giełdowymi,

2) podmiot nie posiada środków własnych w wysokości określonej w art. 41b ust. 1.

8. Komisja może cofnąć zezwolenie, o którym mowa w ust. 4, jeżeli:

1) podmiot prowadzi działalność w sposób zagrażający bezpieczeństwu obrotu towarami giełdowymi,

2) wysokość środków własnych posiadanych przez podmiot spadła poniżej wysokości określonej w art. 41b ust. 1,

3) nastąpiła zmiana stanu faktycznego w zakresie danych wskazanych we wniosku, która uzasadnia przypuszczenie, że podmiot nie zapewni prowadzenia działalności w sposób niezagrażający bezpieczeństwu obrotu towarami giełdowymi.

9. W stosunku do podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 3 pkt 4, posiadających zezwolenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 42, art. 44 i art. 46 pkt 1.

Art. 50c. Ogłoszenie upadłości, otwarcie postępowania układowego, wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub wydanie innego orzeczenia lub decyzji o likwidacji, zawieszeniu lub ograniczeniu prowadzenia działalności:

1) uczestnika Krajowego Depozytu, wykonującego zadania w zakresie rozliczania transakcji zawieranych w obrocie towarami giełdowymi,

2) członka giełdowej izby rozrachunkowej

- skutkujących zawieszeniem lub ograniczeniem dokonywania przez te podmioty spłaty zadłużenia albo ograniczających zdolność swobodnego rozporządzania mieniem, nie wywołuje skutków prawnych wobec środków znajdujących się na rachunku lub w rejestrze towarów giełdowych, koncie depozytowym, rachunku pieniężnym lub rachunku bankowym tych podmiotów, służącym do realizacji rozliczeń transakcji w zakresie, w jakim środki te są potrzebne do rozliczenia transakcji w Krajowym Depozycie albo w giełdowej izbie rozrachunkowej, chociażby postępowanie zostało wszczęte albo inne orzeczenie lub decyzja została wydana przed jej rozliczeniem.";

41) uchyla się art. 51;

42) w art. 53 w ust. 1:

a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) maklerzy giełd towarowych i maklerzy papierów wartościowych,",

b) po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

"2a) maklerzy niezależni,",

c) w pkt 3 dodaje się lit. e-h w brzmieniu:

"e) domu maklerskiego,

f) zagranicznej osoby prawnej, o której mowa w art. 50 ust. 1,

g) spółek handlowych, o których mowa w art. 50a,

h) Krajowego Depozytu,",

d) pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) osoby zatrudnione przez podmioty wymienione w pkt 1, 2a i 3 oraz pozostające z tymi podmiotami w stosunku zlecenia lub w innym stosunku prawnym o podobnym charakterze.";

43) art. 54 i art. 55 otrzymują brzmienie:

"Art. 54. 1. Z zastrzeżeniem art. 55-55b, informacje stanowiące tajemnicę zawodową mogą być ujawniane wyłącznie na żądanie:

1) sądu lub prokuratora:

a) w związku z toczącym się przeciwko osobie fizycznej, będącej stroną umowy, czynności lub transakcji zawartej z podmiotem obowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej, postępowaniem karnym lub karnym skarbowym albo w związku z wykonaniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej, pochodzącego od państwa obcego, które na mocy ratyfikowanej umowy międzynarodowej wiążącej Rzeczpospolitą Polską ma prawo występować o udzielenie informacji objętych tajemnicą zawodową,

b) w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub karnym skarbowym o przestępstwo popełnione w związku z działaniem osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, będącej stroną umowy, czynności lub transakcji zawartej z podmiotem obowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej,

2) sądu - w związku z prowadzonym postępowaniem spadkowym lub o podział majątku między małżonkami albo prowadzoną przeciwko osobie fizycznej, będącej stroną umowy, czynności lub transakcji zawartej z podmiotem obowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej, sprawą o alimenty lub o rentę o charakterze alimentacyjnym,

3) Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej w związku z toczącym się przed organem kontroli skarbowej postępowaniem w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe:

a) przeciwko osobie fizycznej, będącej stroną umowy, czynności lub transakcji zawartej z podmiotem obowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej,

b) popełnione w zakresie działalności osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, będącej stroną umowy, czynności lub transakcji zawartej z podmiotem obowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej,

4) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli lub upoważnionego przez niego kontrolera - w zakresie danych dotyczących jednostki kontrolowanej, niezbędnych do ustalenia stanu faktycznego w prowadzonym postępowaniu kontrolnym dotyczącym tej jednostki, określonym w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 153, poz. 1271),

5) biegłego rewidenta upoważnionego do badania sprawozdań finansowych podmiotu obowiązanego do zachowania tajemnicy zawodowej, na podstawie zawartej z nim umowy - jeżeli jest to niezbędne do celów tego badania,

6) służb ochrony państwa i ich upoważnionych pisemnie funkcjonariuszy lub żołnierzy - w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych,

7) Policji - jeżeli jest to konieczne do skutecznego zapobieżenia popełnieniu przestępstwa, jego wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadach i w trybie określonych w art. 20 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58, z późn. zm. ³ ),

8) komornika sądowego - w związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym.

2. Nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przekazywanie, przechowywanie oraz ujawnianie danych w trybie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. Nr 50, poz. 424).

Art. 55. W związku z wykonywaniem ustawowo określonych zadań w zakresie nadzoru, Komisja oraz jej upoważnieni przedstawiciele mają prawo dostępu do informacji stanowiących tajemnicę zawodową, będących w posiadaniu podmiotów zobowiązanych do jej zachowania.";

44) dodaje się art. 55a-55c w brzmieniu:

"Art. 55a. Nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przekazywanie informacji stanowiących taką tajemnicę:

1) w zawiadomieniu o przestępstwie lub w załączonych do niego dokumentach,

2) Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej, Szefowi Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych, organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej - w zakresie, trybie i na warunkach określonych w odrębnych ustawach,

3) przez Komisję lub jej upoważnionego przedstawiciela do publicznej wiadomości w zakresie dotyczącym treści podjętych uchwał i decyzji, także w sprawach indywidualnych, na podstawie których są wydawane decyzje administracyjne - jeżeli ze względu na interes rynku towarowego Komisja uznała przekazanie takiej informacji za uzasadnione,

4) w wykonaniu obowiązków informacyjnych, publikacyjnych lub sprawozdawczych określonych w ustawie lub przepisach wydanych na jej podstawie,

5) za zgodą osoby, której ta informacja dotyczy.

Art. 55b. Komisja może przekazać będące w jej posiadaniu informacje stanowiące tajemnicę zawodową:

1) rzecznikowi dyscyplinarnemu lub sądowi dyscyplinarnemu stowarzyszenia, o którym mowa w art. 14 ust. 7 pkt 3 ustawy powołanej w art. 2 pkt 9 lit. c), wyłącznie w zakresie niezbędnym do ustalenia, na potrzeby postępowania dyscyplinarnego, naruszenia zasad etyki zawodowej przez maklera giełd towarowych, będącego członkiem tego stowarzyszenia,

2) rzecznikowi sądu lub sądowi izby, wyłącznie w zakresie niezbędnym do ustalenia, na potrzeby prowadzonego postępowania, naruszenia przez członka izby zasad etyki lub zasad rzetelnego wykonywania działalności gospodarczej.

Art. 55c. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej rozciąga się również na osoby, którym informacje stanowiące taką tajemnicę zostały ujawnione na podstawie art. 54-55b.";

45) w art. 56 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Wprowadzający towar giełdowy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e), do obrotu giełdowego odpowiada za szkodę wyrządzoną wskutek wady towaru giełdowego, chyba że ani on, ani osoby, za które odpowiada, nie ponoszą winy.";

46) dodaje się art. 56a i 56b w brzmieniu:

"Art. 56a. 1. Kto z naruszeniem art. 3 ust. 1 proponuje nabycie lub nabywa prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, limitów wielkości produkcji lub zanieczyszczeń oraz kursów walut i stóp procentowych, podlega grzywnie do 1.000.000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

Art. 56b. 1. Osoby, o których mowa w art. 53 oraz w art. 55c, ponoszą, z zastrzeżeniem ust. 2, odpowiedzialność za szkody wynikające z ujawnienia informacji stanowiącej tajemnicę zawodową i wykorzystania jej niezgodnie z przeznaczeniem.

2. Osoby, o których mowa w art. 53, nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikającą z ujawnienia i wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem informacji stanowiącej tajemnicę zawodową przez osoby, którym informacje takie zostały przekazane na podstawie art. 54-55b.";

47) art. 57 otrzymuje brzmienie:

"Art. 57. Kto bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom prowadzi giełdę, giełdową izbę rozrachunkową lub towarowy dom maklerski, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.";

48) w art. 61 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Tej samej karze podlega, kto, wbrew nakazowi określonemu w art. 44 ust. 4, nie dokonuje przeniesienia środków pieniężnych, rachunków lub rejestrów towarów giełdowych oraz dokumentów związanych ze świadczeniem usług maklerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi.";

49) dodaje się art. 61a w brzmieniu:

"Art. 61a. W sprawach o przestępstwa określone w ustawie właściwość prokuratury okręgowej określa się zgodnie z art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 206 i Nr 213, poz. 1802).".

Art.  2. 

W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447, z późn. zm. ⁴ ) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 14 w ust. 7 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) izby gospodarczej, o której mowa w art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. Nr 103, poz. 1099, z 2002 r. Nr 200, poz. 1686 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774 i Nr 223, poz. 2216),";

2) w art. 25:

a) w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:

"6) z towarowym domem maklerskim, działającym na podstawie ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, o ile świadczy on usługi dotyczące towarów giełdowych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) lub e) tej ustawy, lub",

b) dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Przez wykonywanie zawodu maklera rozumie się także prowadzenie działalności maklera niezależnego przez osobę wpisaną na listę maklerów lub pozostawanie tej osoby w stosunku pracy, zlecenia lub w innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z maklerem niezależnym, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych.";

3) w art. 30 w ust. 2b pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) dokonywanie czynności związanych z obrotem towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d) i e) ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych.".

Art.  3. 

W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. Nr 123, poz. 1351 oraz z 2003 r. Nr 60, poz. 535) art. 2 otrzymuje brzmienie:

"Art. 2. Przepisy ustawy dotyczące papierów wartościowych stosuje się również do praw majątkowych, o których mowa w art. 97 ustawy, wymienionej w art. 1 pkt 5 lit. d) i art. 2 pkt 2 lit. d) i e) ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. Nr 103, poz. 1099, z 2002 r. Nr 200, poz. 1686 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774 i Nr 223, poz. 2216).".

Art.  4. 

Terminy przewidziane w art. 67-69 ustawy, o której mowa w art. 1, ulegają wydłużeniu do dnia wejścia niniejszej ustawy w życie.

Art.  5. 

1. W okresie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy art. 7 ust. 2 pkt 9 lit. b i c ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się z zastrzeżeniem, że do uzyskania zezwolenia na prowadzenie giełdy wystarczające jest zobowiązanie 4 przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję oraz obrót energią elektryczną.

2. Bieg trzyletniego okresu, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 5 ustawy zmienianej w art. 1, rozpoczyna się w dniu wejścia niniejszej ustawy w życie.

Art.  6. 

Przepisy art. 27 ust. 3 i 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

Art.  7. 

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 4, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i ustawę z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774, Nr 124, poz. 1151 i Nr 170, poz. 1651.

3 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 19, poz. 185, Nr 74, poz. 676, Nr 81, poz. 731, Nr 113, poz. 984, Nr 115, poz. 996, Nr 153, poz. 1271, Nr 176, poz. 1457 i Nr 200, poz. 1688 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 113, poz. 1070, Nr 130, poz. 1188 i 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1609, Nr 192, poz. 1873 i Nr 210, poz. 2036.

4 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774, Nr 124, poz. 1151 i Nr 170, poz. 1651.

• Identyfikator: Dz.U.2003.223.2216
• Rodzaj: Ustawa
• Tytuł: Zm.: ustawa o giełdach towarowych oraz niektóre inne ustawy.
• Data aktu: 26/11/2003
• Data ogłoszenia: 29/12/2003
• Data wejścia w życie: 30/03/2004, 29/12/2003, 01/05/2004