Szczegółowe zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, tryb postępowania przy orzekaniu oraz zakres, skład i sposób działania zespołów orzekających o stopniu niepełnosprawności.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 21 sierpnia 1997 r.
w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stopniu niepełnosprawności, trybu postępowania przy orzekaniu oraz zakresu, składu i sposobu działania zespołów orzekających o stopniu niepełnosprawności.

Na podstawie art. 2a ust. 8 ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 46, poz. 201, Nr 80, poz. 350 i Nr 110, poz. 472, z 1992 r. Nr 21, poz. 85, z 1993 r. Nr 11, poz. 50 i Nr 28, poz. 127, z 1995 r. Nr 1, poz. 1, Nr 5, poz. 25 i Nr 120, poz. 577 oraz z 1996 r. Nr 100, poz. 461) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Szczegółowe zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności

§  1.
1.
Przy ocenie stopnia niepełnosprawności bierze się pod uwagę:
1)
orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia osoby zainteresowanej uwzględniając stałe lub okresowe naruszenie sprawności organizmu,
2)
wiek, płeć, wykształcenie, zawód, posiadane kwalifikacje,
3)
wykonywane zatrudnienie, warunki pracy,
4)
możliwość dalszego wykonywania pracy,
5)
możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowej lub innej pracy, w tym także w warunkach specjalnych, poprzez leczenie, rehabilitację lub reorientację zawodową,
6)
możliwość poprawy w zakresie funkcjonowania w życiu codziennym, pełnieniu ról społecznych i bezpośrednich kontaktów ze środowiskiem poprzez leczenie, rehabilitację, szkolenie, zaopatrzenie w sprzęt pomocniczy i rehabilitacyjny, usługi i inne działania dostosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej.
2.
Naruszenie sprawności organizmu uważa się za:
1)
trwałe (stałe) - jeśli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy,
2)
okresowe - jeśli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia.
§  2.
1.
Zaliczenie do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności może być orzeczone na stałe lub okresowo.
2.
W razie wydania orzeczenia stwierdzającego okresowe zaliczenie do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności ustala się termin ponownego rozpatrzenia sprawy po upływie okresu, w którym według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa lub pogorszenie stanu zdrowia, stanowiące podstawę do zmiany orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
§  3.
1.
Zachowanie zdolności do pracy w warunkach specjalnych oznacza możliwość zatrudnienia osoby niepełnosprawnej na stanowisku pracy, które w szczególności:
1)
spełnia warunki w zakresie dostępności, funkcjonalności i bezpieczeństwa pracy,
2)
jest przystosowane i oprzyrządowane odpowiednio do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
3)
umożliwia prowadzenie rehabilitacji.
2.
Za niezdolność do wykonywania zatrudnienia uważa się niezdolność do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia w warunkach innych niż warunki specjalne.
3.
Za częściową niezdolność do wykonywania zatrudnienia uważa się obniżenie zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia w porównaniu do zdolności, jakie wykazują pracownicy o podobnych kwalifikacjach i przygotowaniu zawodowym mający pełną sprawność fizyczną i psychiczną.
§  4.
1.
Przy ocenie zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby, która nie była zatrudniona, bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie mogłaby ona podjąć z uwzględnieniem posiadanego wykształcenia, zawodu i posiadanych kwalifikacji.
2.
Przy ocenie zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby, która podjęła lub podejmie zatrudnienie w warunkach specjalnych, bierze się pod uwagę, czy zdolność ta może być zachowana i realizowana wyłącznie w tych warunkach.
3.
W stosunku do osoby, która nie pozostaje w zatrudnieniu, ocenia się, czy ta osoba - biorąc pod uwagę stopień sprawności organizmu - ma obniżoną zdolność do wykonywania zatrudnienia w porównaniu do zdolności pracowników o podobnych kwalifikacjach i przygotowaniu zawodowym mających pełną sprawność fizyczną i psychiczną.

Rozdział  2

Tryb postępowania przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności

§  5.
Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zwany dalej "wnioskiem", składa się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, zwanego dalej "zespołem".
§  6.
1.
Wniosek powinien zawierać:
1)
imię i nazwisko osoby zainteresowanej, datę jej urodzenia oraz adres zamieszkania,
2)
dane dotyczące wykształcenia, zawodu, posiadanych kwalifikacji oraz zatrudnienia,
3)
określenie celu, dla którego niezbędne jest uzyskanie orzeczenia,
4)
podpis osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.
2.
Do wniosku załącza się posiadaną dokumentację medyczną oraz inne dokumenty umożliwiające ocenę stopnia niepełnosprawności.
§  7.
1.
Wniosek złożony do zespołu przewodniczący zespołu kieruje do rozpatrzenia na posiedzeniu składu orzekającego oraz ustala termin jego posiedzenia.
2.
Z posiedzenia sporządza się protokół, który podpisuje przewodniczący i członkowie składu orzekającego.
3.
W posiedzeniu składu orzekającego bierze udział osoba zainteresowana, którą wzywa się na termin posiedzenia za zwrotnym poświadczeniem odbioru, najpóźniej na 14 dni przed posiedzeniem.
§  8.
1.
W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa wezwanej osoby na posiedzenie składu orzekającego, wzywa się ją w nowo wyznaczonym terminie z jednoczesnym powiadomieniem o skutkach niestawiennictwa. Niestawiennictwo na posiedzenie składu orzekającego w nowo wyznaczonym terminie skutkuje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.
2.
Jeżeli przyczyną niestawienia się na posiedzenie składu orzekającego jest długotrwała lub nie rokująca poprawy choroba uniemożliwiająca osobiste stawiennictwo, stwierdzona odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, ustaleń mogą dokonać w miejscu pobytu osoby zainteresowanej członkowie składu orzekającego wyznaczeni przez przewodniczącego zespołu. Jedną z osób wyznaczonych przez przewodniczącego zespołu jest lekarz. W tym przypadku skład orzekający orzeka na podstawie ustaleń dokonanych przez wyznaczonych członków składu orzekającego.
§  9.
1.
Na potrzeby składu orzekającego przewodniczący składu wydaje orzeczenie lekarskie, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 1.
2.
Orzeczenie lekarskie wydawane jest na podstawie:
1)
przeprowadzonego badania lekarskiego,
2)
analizy dokumentacji medycznej,
3)
wyników badań dodatkowych, konsultacji specjalistycznych lub obserwacji szpitalnej, na którą kieruje osobę zainteresowaną lekarz-przewodniczący składu orzekającego, uznając je za niezbędne do wydania orzeczenia.
3.
Badania, konsultacje specjalistyczne i obserwacje szpitalne, o których mowa w ust. 2 pkt 3, wykonywane są w publicznych zakładach opieki zdrowotnej.
§  10.
1.
Po rozpoznaniu sprawy skład orzekający wydaje orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
2.
Skład orzekający może rozpoznać sprawę i wydać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności bez wzywania osoby zainteresowanej na posiedzenie - jeśli posiada ona orzeczenie lekarskie, o którym mowa w § 9 ust. 1 - i jeżeli uzna pozostałą dokumentację za wystarczającą. O terminie posiedzenia należy zawiadomić osobę zainteresowaną, za zwrotnym poświadczeniem odbioru, informując ją o nieobowiązkowym stawiennictwie.
3.
Orzeczenie składu orzekającego zapada większością głosów. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego składu orzekającego.
4.
Członek składu orzekającego, w razie odmiennej oceny w sprawie, zgłasza na piśmie swoje zdanie odrębne wraz z uzasadnieniem. Fakt zgłoszenia zdania odrębnego odnotowuje się w protokole.
5.
Orzeczenie składu orzekającego podpisane przez wszystkich członków składu orzekającego ogłasza przewodniczący na posiedzeniu.
§  11.
1.
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności powinno zawierać:
1)
oznaczenie zespołu i składu orzekającego, który je wydał,
2)
datę wydania orzeczenia,
3)
podstawę prawną,
4)
nazwisko i imię osoby zainteresowanej,
5)
datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres zamieszkania lub pobytu,
6)
określenie lub odmowę określenia stopnia niepełnosprawności,
7)
datę lub okres zaistnienia niepełnosprawności,
8)
okres, na jaki orzeczono stopień niepełnosprawności,
9)
wskazania określone przez skład orzekający stosownie do art. 2a ust. 6 ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych,
10)
uzasadnienie,
11)
pouczenie o przysługującym odwołaniu,
12)
podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz podpisy członków składu orzekającego.
2.
Uzasadnienie orzeczenia powinno zawierać wskazania faktów, które skład orzekający uznał za istotne w sprawie, dokumentów, na których się oparł, lub przyczyn, z powodu których odmówił zaliczenia do stopnia niepełnosprawności. W przypadkach gdy orzeczenie uwzględnia w całości żądanie osoby zainteresowanej, skład orzekający może odstąpić od uzasadnienia.
3.
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności doręcza się na piśmie osobie zainteresowanej.
§  12.
1.
Rozpatrzenie sprawy o zaliczeniu do stopnia niepełnosprawności następuje niezwłocznie, nie później jednak niż w okresie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku, a w przypadku spraw szczególnie skomplikowanych, wymagających badań specjalistycznych lub konsultacji - nie później niż w okresie 4 miesięcy od daty złożenia wniosku.
2.
W przypadku orzeczenia o zaliczeniu do stopnia niepełnosprawności przewodniczący zespołu wydaje zainteresowanemu legitymację osoby niepełnosprawnej. Wzór legitymacji stanowi załącznik do rozporządzenia.
§  13.
1.
Osoba zainteresowana może wnieść w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia odwołanie do Krajowego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, zwanego dalej "Krajowym Zespołem", za pośrednictwem zespołu, który wydał orzeczenie.
2.
Tryb postępowania przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności określony w rozporządzeniu stosuje się do postępowania przed Krajowym Zespołem.
§  14.
Do postępowania przed zespołami i Krajowym Zespołem w zakresie nie uregulowanym w rozporządzeniu mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Rozdział  3

Skład i sposób działania zespołów i Krajowego Zespołu

§  15.
1.
W skład zespołów i Krajowego Zespołu wchodzą w szczególności:
1)
lekarze,
2)
psycholodzy i pedagodzy,
3)
doradcy zawodowi,
4)
pracownicy socjalni,
5)
inni specjaliści uznani za niezbędnych.
2.
Przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz.
3.
W posiedzeniu składu orzekającego musi brać udział przewodniczący i co najmniej 2 członków.
§  16.
1.
Pełnomocnik do Spraw Osób Niepełnosprawnych w odniesieniu do Krajowego Zespołu, a dyrektor wojewódzkiego urzędu pracy - w odniesieniu do zespołu, wyznaczają sekretarza oraz pracowników obsługi administracyjno-biurowej.
2.
Sekretarz i pracownicy obsługi administracyjno-biurowej są zatrudniani na podstawie umowy o pracę.

Rozdział  4

Przepisy przejściowe i końcowe

§  17.
1.
Uznaje się orzeczenie wydane na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym i o ubezpieczeniu społecznym:
1)
o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji - za znaczny stopień niepełnosprawności,
2)
o całkowitej niezdolności do pracy - za umiarkowany stopień niepełnosprawności,
3)
o częściowej niezdolności do pracy oraz orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego - za lekki stopień niepełnosprawności.
2.
Uznaje się zaliczenie na podstawie przepisów dotychczasowych do:
1)
I grupy inwalidów - za znaczny stopień niepełnosprawności,
2)
II grupy inwalidów - za umiarkowany stopień niepełnosprawności,
3)
III grupy inwalidów - za lekki stopień niepełnosprawności.
3.
Orzeczenie dotyczące stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, a także stwierdzające niezdolność do samodzielnej egzystencji, uznaje się za zaliczenie do:
1)
I grupy inwalidów albo znacznego stopnia niepełnosprawności, jeśli przysługuje zasiłek pielęgnacyjny,
2)
III grupy inwalidów albo lekkiego stopnia niepełnosprawności - w pozostałych przypadkach.
4.
Przepis § 12 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§  18.
Jeżeli ustalenie stopnia niepełnosprawności w sprawach z wniosków zgłoszonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia następuje po wejściu w życie rozporządzenia, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydają zespoły i Krajowy Zespół, z zastosowaniem zasad orzekania wynikających z rozporządzenia.
§  19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 1997 r.

ZAŁĄCZNIK

LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ

(pominięty)

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1997.100.627

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, tryb postępowania przy orzekaniu oraz zakres, skład i sposób działania zespołów orzekających o stopniu niepełnosprawności.
Data aktu: 21/08/1997
Data ogłoszenia: 26/08/1997
Data wejścia w życie: 01/09/1997