Zawieszanie prawa do emerytury lub renty.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 kwietnia 1977 r.
w sprawie zawieszania prawa do emerytury lub renty.

Na podstawie art. 65 ust. 5 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1968 r. Nr 3, poz. 6, z 1972 r. Nr 16, poz. 114 i Nr 53, poz. 341, z 1973 r. Nr 38, poz. 225, z 1974 r. Nr 21, poz. 116 i 117, Nr 47, poz. 280 i Nr 50, poz. 321, z 1975 r. Nr 45, poz. 232, z 1976 r. Nr 40, poz. 235 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43) oraz art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 28 maja 1957 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. z 1968 r. Nr 3, poz. 19, z 1972 r. Nr 53, poz. 341, z 1974 r. Nr 21, poz. 116 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Wykonywanie przez emeryta lub rencistę zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy powoduje - z uwzględnieniem § 8 ust. 1 i § 9 - zawieszenie prawa do emerytury, renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej, zwanych dalej "świadczeniami", niezależnie od wysokości zarobku z tytułu tego zatrudnienia.
2.
Prowadzenie przez emeryta lub rencistę gospodarstwa rolnego o rocznym przychodzie szacunkowym, ustalonym dla celów podatku gruntowego na kwotę przekraczającą 24.000 zł, powoduje zawieszenie prawa do świadczeń, jeżeli jest on właścicielem, samoistnym posiadaczem, użytkownikiem lub dzierżawcą tego gospodarstwa.
3.
Prowadzenie przez emeryta lub rencistę rzemiosła lub innej działalności zarobkowej, uzasadniającej objęcie ubezpieczeniem na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, powoduje zawieszenie prawa do świadczeń, również jeżeli emeryt lub rencista nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia.
4. 1
Prowadzenie przez emeryta lub rencistę innej niż określona w ust. 3 działalności zarobkowej, podlegającej opodatkowaniu podatkiem obrotowym lub podatkiem dochodowym, powoduje zawieszenie prawa do świadczeń, niezależnie od wysokości podatku i bez uwzględnienia ulg i zwolnień podatkowych z zastrzeżeniem ust. 4a.
4a. 2
Nie powoduje zawieszenia prawa do świadczeń prowadzenie przez emeryta lub rencistę żłobka lub przedszkola, najwyżej dla 4 dzieci, w zajmowanym przez niego lokalu mieszkalnym.
5.
Zawieszenie prawa do świadczeń z przyczyn określonych w ust. 1-4 następuje od najbliższego terminu płatności świadczeń, przypadającego po powstaniu tych przyczyn; prawo do świadczeń przywraca się na wniosek emeryta lub rencisty od ustania tych przyczyn, jednakże za okres nie dłuższy niż 3 miesiące wstecz od dnia zgłoszenia wniosku.
§  2.
Osiąganie przez emeryta lub rencistę zarobku z tytułu zatrudnienia wykonywanego w niepełnym wymiarze czasu pracy, zatrudnienia sezonowego lub dorywczego powoduje zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie wysokości świadczeń na zasadach określonych w § 4, jeżeli zarobek z tytułu tego zatrudnienia przekroczył dopuszczalną kwotę.
§  3.
1. 3
Dopuszczalna kwota zarobków emeryta lub rencisty nie może przekraczać w stosunku rocznym 60.000 zł.
1a. 4
W roku kalendarzowym, w którym powstało prawo do świadczeń, dopuszczalną kwotę zarobków obniża się proporcjonalnie do okresu, w którym emeryt lub rencista nie pobierał świadczeń.
2.
Przy ustalaniu dopuszczalnej kwoty zarobku uwzględnia się zarobki, które przyjmuje się do obliczenia podstawy wymiaru świadczeń, z tym że:
1)
do kwoty zarobku dolicza się kwoty pobranego zasiłku chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego,
2)
w razie osiągania zarobków przyjmowanych do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i świadczeń z tego ubezpieczenia w kwotach zryczałtowanych uwzględnia się odpowiednią zryczałtowaną kwotę, zmniejszoną proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy,
3)
nie uwzględnia się wartości umundurowania, deputatów oraz innych świadczeń w naturze ani ich ekwiwalentu pieniężnego.
3.
Wysokość zarobków osiąganych z tytułu zatrudnienia za granicą ustala się w złotych, według zasad stosowanych przy wypłacie rent z zagranicy.
§  4.
1.
Jeżeli emeryt lub rencista osiągnął dopuszczalną kwotę zarobku przed zakończeniem roku kalendarzowego i nadal wykonuje pracę, o której mowa w § 2:
1)
zmniejsza się przysługujące mu świadczenia o wysokość zarobku osiąganego z tytułu tej pracy, jeżeli zarobek ten nie przekracza wysokości świadczeń,
2)
zawiesza się prawo do świadczeń, jeżeli zarobek osiągany z tytułu tej pracy przekracza wysokość świadczeń.
2.
Zmniejszenie wysokości świadczeń albo zawieszenie prawa do świadczeń z przyczyn określonych w ust. 1 następuje począwszy od miesiąca, w którym emeryt lub rencista przekroczył dopuszczalną kwotę zarobku, i trwa przez okres dalszego zatrudnienia, nie dłużej jednak niż do końca roku kalendarzowego.
§  5.
Przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio do emerytów i rencistów osiągających dochody z tytułu umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy agencyjnej, z tym że za kwotę dochodu uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru podatku od wynagrodzeń, pomniejszoną o kwotę tego podatku.
§  6.
W razie osiągania przez emeryta lub rencistę zarówno zarobku z tytułu zatrudnienia wykonywanego w niepełnym wymiarze czasu pracy, zatrudnienia sezonowego lub dorywczego, jak i dochodu z tytułu umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy agencyjnej, sumuje się zarobki i dochody uzyskane w danym roku kalendarzowym.
§  7.
1. 5
Nie powoduje zmniejszenia wysokości świadczeń ani zawieszenia prawa do świadczeń osiąganie dochodów:
1)
z tytułu honorariów autorskich i przeniesienia praw autorskich lub z tytułu dokonanych wynalazków, wzorów użytkowych i projektów racjonalizatorskich, realizowanych w gospodarce uspołecznionej,
2)
z tytułu tłumaczeń tekstów technicznych i opisów patentowych oraz z tytułu czynności wykonywanych w charakterze rzeczoznawców Najwyższej Izby Kontroli, jeżeli dochody te osiągane są na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia.
2.
Zmniejszenia wysokości świadczeń ani zawieszenia prawa do świadczeń nie powoduje również pobieranie uposażenia przysługującego członkom Polskiej Akademii Nauk ani pobieranie dodatku funkcyjnego przysługującego stale urzędującym członkom Prezydium tej Akademii.
§  8.
1.
Emerytom i rencistom uprawnionym do dodatku przysługującego z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów, którzy wykonują zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy lub prowadzą działalność określoną w § 1 ust. 2-4, nie zawiesza się prawa do świadczeń, lecz wypłaca je bez tego dodatku.
2.
Emerytom i rencistom uprawnionym do dodatku przysługującego z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów, którzy wykonują zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, zatrudnienie sezonowe lub dorywcze albo osiągają dochody z tytułu wykonywania umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy agencyjnej, zmniejszenie świadczeń - w razie przekroczenia dopuszczalnej kwoty zarobku - ogranicza się do kwoty stanowiącej równowartość tego dodatku za miesiące, w których osiągali oni zarobki lub dochody.
§  9.
Emerytom uprawnionym do górniczej emerytury na podstawie ustawy z dnia 28 maja 1957 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. z 1968 r. Nr 3, poz. 19 z późniejszymi zmianami), którzy wykonują prace określone w art. 2 ust. 1 pkt 1-9 tej ustawy, wypłaca się w czasie wykonywania tych prac, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia wieku 60 lat, górniczą emeryturę zmniejszoną o połowę, przy czym kwota wypłacanej emerytury wraz z dodatkami nie może przekraczać 2.000 zł.
§  10.
1.
Zawieszenie prawa do świadczeń z powodu wyjazdu rencisty za granicę następuje od najbliższego terminu płatności tych świadczeń, przypadającego:
1)
po dniu wyjazdu, jeżeli emeryt lub rencista wyjechał na pobyt stały,
2)
po upływie 12 miesięcy od dnia wyjazdu, jeżeli emeryt lub rencista wyjechał na pobyt czasowy, z uwzględnieniem ust. 2.
2.
Na wniosek osoby skierowanej lub delegowanej do pracy za granicą w polskiej misji dyplomatycznej, urzędzie konsularnym lub w innej polskiej placówce, instytucji lub przedsiębiorstwie albo na wniosek członka rodziny takiej osoby prawo do świadczeń - mimo wyjazdu za granicę na pobyt czasowy - nie podlega zawieszeniu, niezależnie od okresu pobytu za granicą.
3.
W okresie pierwszych 12 miesięcy pobytu czasowego za granicą oraz w wypadkach, o których mowa w ust. 2, świadczenia przekazuje się na konto emeryta lub rencisty w powszechnej kasie oszczędności lub wypłaca w kraju wskazanej osobie.
4.
Prawo do świadczeń, które zawieszono z powodu wyjazdu za granicę, przywraca się na wniosek emeryta lub rencisty od dnia powrotu do kraju, jednak za okres nie dłuższy niż 3 miesiące wstecz od dnia zgłoszenia wniosku.
§  11.
Emeryt lub rencista obowiązany jest zawiadomić organ rentowy o:
1)
podjęciu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy,
2)
podjęciu działalności określonej w § 1 ust. 2-4,
3)
przekroczeniu w danym roku kalendarzowym kwoty dopuszczalnego zarobku,
4)
wyjeździe za granicę.
§  12.
1.
Zakład pracy zatrudniający rencistę z zarobkiem nie powodującym zmniejszenia lub zawieszenia prawa do świadczeń powinien dostosować wymiar jego czasu pracy do dopuszczalnej kwoty zarobku.
2.
Zakład pracy obowiązany jest zawiadomić właściwy organ rentowy o:
1)
rozpoczęciu wykonywania pracy przez emeryta lub rencistę ze wskazaniem wymiaru czasu pracy i jej charakteru oraz wysokości wynagrodzenia,
2)
osiągnięciu przez rencistę dopuszczalnej kwoty zarobku lub dochodu, ze wskazaniem miesięcznej wysokości zarobku lub dochodu, jeżeli praca jest nadal wykonywana.
§  13.
Emeryt lub rencista, który pobrał świadczenia za okresy, w których prawo do tych świadczeń podlegało zawieszeniu lub w których wysokość tych świadczeń podlegała zmniejszeniu, obowiązany jest do zwrotu nienależnie pobranych kwot.
§  14.
1.
Określone rozporządzeniem zasady zawieszania prawa do świadczeń lub zmniejszenia wysokości świadczeń stosuje się również, z zastrzeżeniem ust. 2, do osób, które skorzystały z prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę.
2.
W razie wykonywania zatrudnienia przez osoby, które przeszły na emeryturę na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 marca 1975 r. w sprawie wcześniejszego przechodzenia na emeryturę (Dz. U. Nr 9, poz. 53) stosuje się § 6 tego rozporządzenia.
§  15.
Przy stosowaniu przepisu § 3 do zarobków za rok 1977 dopuszczalną kwotę zarobku ustala się z uwzględnieniem zarobku osiąganego począwszy od dnia 1 stycznia 1977 r.
§  16.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 1969 r. w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty (Dz. U. Nr 3, poz. 16), z tym że osoby korzystające z uprawnień określonych w § 7 pkt 1-3, § 8 oraz § 18 tego rozporządzenia mogą korzystać z nich do dnia 31 grudnia 1977 r.,
2)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 lutego 1968 r. w sprawie określenia przypadków, w których w czasie wykonywania zatrudnienia przez górników następuje zawieszenie tylko części górniczej emerytury (Dz. U. Nr 4, poz. 23),
3)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 stycznia 1974 r. w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty rencistom zatrudnionym w niektórych rodzajach usług, w handlu i w gastronomii (Dz. U. Nr 1, poz. 3),
4)
zarządzenie nr 63 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 lipca 1969 r. w sprawie wypłaty emerytur lub rent rencistom będącym inżynierami, technikami lub rzeczoznawcami handlu zagranicznego (Monitor Polski Nr 35, poz. 262),
5)
zarządzenie nr 59 Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lipca 1970 r. w sprawie wypłaty emerytur lub rent rencistom będącym magistrami chemii (Monitor Polski Nr 24, poz. 191),
6)
zarządzenie nr 87 Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1973 r. w sprawie wypłaty emerytur maszynistom i pomocnikom maszynistów pojazdów trakcyjnych w przedsiębiorstwie "Polskie Koleje Państwowe" (Monitor Polski Nr 49, poz. 271),
7)
zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 27 września 1969 r. w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty rencistom zatrudnionym okresowo w powiatowych komisjach poborowych (Monitor Polski Nr 44, poz. 354),
8)
zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 23 listopada 1970 r. w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty dyplomowanym biegłym księgowym przeprowadzającym okresowo badanie sprawozdań finansowych państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski Nr 40, poz. 306).
§  17.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 maja 1977 r., z tym że w wypadkach, o których mowa w § 1 ust. 3 i 4, stosuje się do dnia 31 grudnia 1977 r. przepisy dotychczasowe.
1 § 1 ust. 4 zmieniony przez § 6 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 maja 1979 r. w sprawie wykonywania działalności usługowej przez emerytów i rencistów (Dz.U.79.13.87) z dniem 18 czerwca 1979 r.
2 § 1 ust. 4a dodany przez § 6 pkt 2 rozporządzenia z dnia 18 maja 1979 r. w sprawie wykonywania działalności usługowej przez emerytów i rencistów (Dz.U.79.13.87) z dniem 18 czerwca 1979 r.
3 § 3 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 16 grudnia 1980 r. (Dz.U.80.28.125) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1981 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 26 lipca 1982 r. (Dz.U.82.24.170) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 sierpnia 1982 r.

4 § 3 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 26 lipca 1982 r. (Dz.U.82.24.170) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 sierpnia 1982 r.
5 § 7 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 grudnia 1980 r. (Dz.U.80.28.125) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1981 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024