Dozór i nadzór ochronny.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 2 kwietnia 1971 r.
w sprawie dozoru i nadzoru ochronnego. *

Na podstawie art. 76, 81 i 212 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego zarządza się, co następuje:

Rozdział 1.

Przepisy ogólne.

§  1.
Sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego powierza się:
1)
kuratorowi sądowemu,
2)
zakładowi pracy, w którym skazany jest albo ma być zatrudniony,
3)
organizacji związkowej, kobiecej, młodzieżowej lub innej, zwłaszcza takiej, w której działalności skazany uczestniczy albo ma uczestniczyć lub dla której sprawowanie opieki nad osobami skazanymi stanowi wykonanie zadań statutowych albo innej instytucji godnej zaufania, a w szczególności sprawującej opiekę społeczną.
§  2.
Powierzenie dozoru lub nadzoru ochronnego powinno nastąpić niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia albo od dnia zwrotu akt sądowi pierwszej instancji lub otrzymania orzeczenia do wykonania.
§  3.
Jeżeli sąd penitencjarny, w którego okręgu nadzór ochronny ma być wykonywany, uzna to za konieczne, zwraca się do właściwego organu o nadesłanie do wglądu teczki informacyjnej, a w razie potrzeby - zwraca się do właściwego sądu o nadesłanie odpisów innych dokumentów lub akt sprawy do wglądu.
§  4.
Jeżeli skazany przebywa poza siedzibą sądu penitencjarnego, sąd ten może zwrócić się do prezesa sądu powiatowego, w którego okręgu skazany przebywa, o wykonywanie czynności w zakresie kontroli dozoru orzeczonego w związku z warunkowym zwolnieniem lub nadzoru ochronnego.
§  5.
Powierzając sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego sąd przekazuje dane o osobie skazanego i jego poprzedniej karalności, o miejscu zamieszkania i miejscu pracy, a ponadto wskazuje rodzaj przestępstwa, wymierzoną karę, nałożone przez sąd obowiązki oraz datę zakończenia okresu próby. W miarę potrzeby należy również podać dane co do właściwości charakteru skazanego, jego warunków osobistych, zachowania się po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary oraz wstępne wskazówki co do dalszej jego resocjalizacji.
§  6.
Skazany obowiązany jest stawić się na wezwanie sądu albo sprawującego dozór lub nadzór ochronny i udzielić wyjaśnień związanych z dozorem lub nadzorem ochronnym.
§  7.
Sprawującego dozór lub nadzór ochronny należy zawiadomić o zmianie orzeczenia w sprawie dozoru lub nadzoru ochronnego oraz o wydanych w tym zakresie zarządzeniach.
§  8.
O powierzeniu dozoru nad warunkowo zwolnionym lub nadzoru ochronnego, o zwolnieniu od dozoru skazanego warunkowo przedterminowo zwolnionego, o odwołaniu warunkowego zwolnienia lub o umieszczeniu skazanego pozostającego pod nadzorem ochronnym w ośrodku przystosowania społecznego sąd zawiadamia komendę powiatową (miejską, dzielnicową) Milicji Obywatelskiej, w której okręgu skazany przebywa.
§  9.
Koordynowanie i kontrolowanie działalności sprawujących dozór lub nadzór ochronny oraz udzielanie im potrzebnej informacji i pomocy w sprawach związanych z powierzoną im funkcją należy w sądzie powiatowym do prezesa sądu lub wyznaczonego przez niego sędziego, a w sądzie wojewódzkim - do przewodniczącego wydziału penitencjarnego lub wyznaczonego przez niego sędziego.
§  10.
Sprawujący dozór lub nadzór ochronny obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystkie okoliczności, o których powziął wiadomość w związku ze sprawowaniem powierzonej mu funkcji.

Rozdział  2 1

(uchylony).

Rozdział  3

Zadania zakładów pracy, instytucji i organizacji społecznych w zakresie sprawowania dozoru lub nadzoru ochronnego.

§  25.
Zakład pracy, instytucje i organizacje społeczne, którym powierzono sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego, obowiązane są w szczególności do:
1)
wyznaczenia niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni, swego przedstawiciela do bezpośredniego wykonywania obowiązków związanych z dozorem lub nadzorem ochronnym oraz do udzielania pomocy i wskazówek niezbędnych do prawidłowego wykonania powierzonej mu funkcji;
2)
czuwania nad prawidłowym przebiegiem resocjalizaji skazanego;
3)
dopilnowania, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywał prawidłowo powierzone mu obowiązki, a w razie ich niewykonania lub nienależytego wykonywania - do wyznaczenia niezwłocznie nowego przedstawiciela;
4)
kontrolowania składanych przez przedstawiciela okresowych sprawozdań i przedstawiania ich sądowi, w miarę potrzeby z własnymi uwagami i wnioskami;
5)
umożliwienia wyznaczonemu przedstawicielowi utrzymywania niezbędnych kontaktów z sądem, kuratorami sądowymi oraz uczestnictwa w organizowanych przez sąd szkoleniu i naradach kuratorów;
6)
wydania wyznaczonemu przedstawicielowi zaświadczenia stwierdzającego wykonywanie w ich imieniu powierzonego przez sąd dozoru lub nadzoru ochronnego;
7)
zawiadamiania niezwłocznie sądu o rozwiązaniu ze skazanym stosunku pracy lub o wystąpieniu przez niego z organizacji.
§  26.
Przedstawiciel, o którym mowa w § 25, powinien odpowiadać warunkom określonym dla kuratorów społecznych; wyznaczenie go należy stwierdzić dokumentem podpisanym przez kierownika lub statutowego przedstawiciela organu sprawującego dozór lub nadzór ochronny. Jeden egzemplarz dokumentu z oświadczeniem wyznaczonej osoby o wyrażeniu zgody na sprawowanie powierzonej jej funkcji przekazuje się sądowi.
§  27.
1.
W razie odmowy przyjęcia dozoru lub nadzoru ochronnego, jak również w razie stwierdzenia zaniedbania w wykonywaniu przez zakład pracy, instytucję lub organizację społeczną dozoru lub nadzoru ochronnego, sąd może zawiadomić o tym ich organ nadrzędny.
2.
O zaniedbaniu w wykonywaniu przez wyznaczonego przedstawiciela powierzonych mu obowiązków, sąd może zawiadomić organ, który wyznaczył przedstawiciela.
3.
Przed wysłaniem zawiadomień, o których mowa w ust. 1 i 2, należy zażądać złożenia wyjaśnień.
4.
Jeżeli zakład pracy, instytucja lub organizacja społeczna z przyczyn od niej niezależnych nie może sprawować powierzonego dozoru lub nadzoru ochronnego, obowiązana jest zawiadomić o tym niezwłocznie sąd.
5.
W wypadkach, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, w razie potrzeby powierza się sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego innemu zakładowi pracy, instytucji lub organizacji społecznej albo kuratorowi sądowemu.

Rozdział  4

Dozór.

§  28.
1.
Kurator sądowy (przedstawiciel zakładu pracy, instytucji lub organizacji społecznej) z chwilą powierzenia dozoru powinien:
1)
zaznajomić się z wyrokiem skazującym i innymi orzeczeniami wydanymi na jego podstawie oraz w miarę potrzeby z aktami sprawy skazanego;
2)
nawiązać niezwłocznie kontakt ze skazanym oraz w miarę potrzeby z jego rodziną i środowiskiem, jak również z zakładem pracy, w którym skazany pracuje, i organizacjami, w których działalności uczestniczy;
3)
zawiadomić sąd w terminie 14 dni o objęciu powierzonych obowiązków;
4)
poczynić niezbędne starania, aby skazany przestrzegał porządku prawnego, a zwłaszcza nie popełnił przestępstwa, oraz aby wykonywał społecznie pożyteczną pracę i nałożone przez sąd obowiązki;
5)
udzielać skazanemu niezbędnej pomocy w trudnościach życiowych, w uzyskaniu pracy, poddaniu się leczeniu, kontynuowaniu nauki lub w przygotowaniu się do zawodu;
6)
pouczać skazanego o obowiązku powiadomienia sądu oraz sprawującego dozór o zmianie miejsca pobytu oraz ostrzegać przed skutkami uchylania się od wykonania nałożonych przez sąd obowiązków lub uchylania się od dozoru;
7)
składać sądowi nie rzadziej niż co trzy miesiące pisemne sprawozdanie o zachowaniu się skazanego w okresie próby, z tym że pierwsze sprawozdanie należy złożyć w ciągu jednego miesiąca od daty objęcia dozoru, a niezwłocznie - w razie stwierdzenia, że skazany popełnił przestępstwo, uchyla się od wykonania obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przez zagarnięcie mienia społecznego lub w inny sposób rażąco narusza porządek prawny;
8)
zawiadomić niezwłocznie sąd o powołaniu skazanego do pełnienia czynnej służby wojskowej oraz w miarę możliwości wskazać jednostkę wojskową i czas trwania tej służby;
9)
podejmować inne niezbędne czynności związane ze sprawowanym dozorem.
2.
Okresowe sprawozdania o zachowaniu się skazanego powinny zawierać w szczególności informacje o wykonywaniu lub przyczynach niewykonania nałożonych przez sąd obowiązków, o naprawieniu wyrządzonej przestępstwem szkody, o uiszczeniu grzywny i kosztów sądowych, o wywiązywaniu się z pracy zawodowej i o łożeniu na utrzymanie rodziny, a w miarę potrzeby także o wynikach leczenia i postępach w nauce. Sprawozdania te powinny zawierać również dane o podjętych i planowanych czynnościach zmierzających do dalszej resocjalizacji skazanego.
§  29.
Sprawujący dozór może składać umotywowane wnioski o nałożenie na skazanego obowiązków albo o rozszerzenie lub zmianę nałożonych przez sąd obowiązków lub o zwolnienie od ich wykonania, a także o zwolnienie od dozoru albo o zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności lub o odwołanie warunkowego zwolnienia.
§  30.
Sprawozdania i wnioski, o których mowa w § 28 ust. 2 i w § 29, przedstawiciel zakładu pracy, instytucji lub organizacji społecznej przesyła sądowi za pośrednictwem kierownictwa tych jednostek, chyba że sąd zarządzi inaczej.

Rozdział  5

Nadzór ochronny.

§  31.
Sprawowanie bezpośredniego nadzoru ochronnego powierza się kuratorom sądowym wyróżniającym się dużym doświadczeniem życiowym i społecznym oraz pozytywnymi wynikami w pracy kuratora sądowego.
§  32.
Jeżeli sędzia penitencjarny wyznaczając kuratora sądowego powierzył jednocześnie sprawowanie bezpośredniego nadzoru zakładowi pracy, organizacji społecznej lub instytucji godnej zaufania, kurator obowiązany jest nawiązać ścisły kontakt z kierownictwem danej jednostki oraz z wyznaczonym przedstawicielem i ustalić wspólny program resocjalizacji skazanego.
§  33.
Do sprawowania nadzoru ochronnego stosuje się odpowiednio przepisy § 28-30.

Rozdział  6

Poręczenie.

§  34.
Wniosek o przyjęcie poręczenia należy złożyć do sądu właściwego do wydania orzeczenia w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania, warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności lub warunkowego przedterminowego zwolnienia.
§  35.
Sąd może zlecić kuratorowi sądowemu, a w razie potrzeby także Milicji Obywatelskiej zebranie wiadomości o osobie zgłaszającej wniosek o przyjęcie poręczenia, a w szczególności czy zasługuje ona na zaufanie i daje rękojmię prawidłowego wywiązywania się z obowiązków poręczającego. W ten sam sposób można zbierać wiadomości o wykonywaniu przez poręczającego powierzonej mu funkcji.
§  36.
O przyjęciu poręczenia należy niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia albo po zwrocie akt sądowi pierwszej instancji lub po otrzymaniu orzeczenia do wykonania zawiadomić poręczającego, zaznajamiając go równocześnie z treścią orzeczenia i pouczając o ciążących na nim obowiązkach wynikających z poręczenia i o skutkach ich niewypełnienia.
§  37.
Na żądanie sądu w każdym czasie oraz na 3 miesiące przed upływem okresu próby poręczający obowiązany jest do złożenia sprawozdania o zachowaniu się i wynikach resocjalizacji skazanego. Poręczający powinien również zawiadomić niezwłocznie sąd w razie stwierdzenia, że skazany popełnił przestępstwo lub w inny sposób rażąco narusza porządek prawny albo uchyla się od wykonywania nałożonych przez sąd obowiązków.
§  38.
Jeżeli poręczenie pozostaje w związku z warunkowym umorzeniem postępowania w postępowaniu przygotowawczym, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału, z tym że zebranie informacji, o których mowa w § 35, można zlecić tylko komendzie powiatowej (miejskiej, dzielnicowej) Milicji Obywatelskiej, właściwej według miejsca zamieszkania poręczającego.

Rozdział  7

Przepisy końcowe.

§  39.
Jeżeli zachodzi uzasadniona potrzeba sprawdzania zachowania się skazanego w toku postępowania wykonawczego, zwłaszcza w okresie próby, odroczenia lub przerwy w wykonaniu kary albo w okresie zawieszenia postępowania wykonawczego, zarządza się zbieranie nie rzadziej niż co 6 miesięcy wiadomości o skazanym, w szczególności w drodze przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.
§  40.
1.
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do skazanych przez sądy wojskowe osób cywilnych oraz żołnierzy, którzy po skazaniu zostali zwolnieni z czynnej służby wojskowej.
2.
W wypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd wojskowy może zwrócić się do właściwego sądu powszechnego o wyznaczenie kuratora sądowego.
§  41.
Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 marca 1965 r. w sprawie dozoru ochronnego nad osobami, którym wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono, oraz w sprawie nadzoru nad osobami warunkowo zwolnionymi (Dz. U. Nr 12, poz. 80).
§  42.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
* Rozporządzenie utraciło moc w części dotyczącej nadzoru ochronnego w związku ze zniesieniem tego środka przez ustawę z dnia 23 lutego 1990 r.: o zmianie Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84) oraz o zmianie Kodeksu karnego wykonawczego (Dz.U.90.14.85).

Na podstawie art. 258 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz.U.97.90.557) niniejsze rozporządzenie zachowuje moc po dniu 1 września 1998 r. w części niesprzecznej z przepisami tego kodeksu.

1 Rozdział 2 uchylony przez § 46 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 listopada 1986 r. w sprawie kuratorów sądowych (Dz.U.86.43.212) z dniem 1 stycznia 1987 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024