Zadania i organizacja służby ratownictwa morskiego i brzegowego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŻEGLUGI
z dnia 12 marca 1970 r.
w sprawie zadań i organizacji służby ratownictwa morskiego i brzegowego.

Na podstawie art. 46 § 1 Kodeksu morskiego (Dz. U. z 1961 r. Nr 58, poz. 318) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Ratownictwo morskie.

§  1.
Zadaniem służby ratownictwa morskiego jest poszukiwanie i ratowanie ludzi oraz statków i innych obiektów znajdujących się w niebezpieczeństwie na morzu.
§  2.
1.
Zadania w zakresie ratownictwa morskiego wykonuje przedsiębiorstwo państwowe Polskie Ratownictwo Okrętowe, zwane dalej w skrócie "PRO", za pomocą:
1)
specjalnych statków ratowniczych,
2)
innych statków własnych,
3)
statków zarządów portów, wyznaczonych i przystosowanych do prowadzenia akcji ratowniczych,
4)
statków i urządzeń skierowanych do akcji ratowniczych, a pozostających w dyspozycji innych jednostek organizacyjnych.
2.
W razie trudności w uzyskaniu do dyspozycji statków i urządzeń wymienionych w ust. 1 pkt 4, PRO zwraca się do właściwego urzędu morskiego, który podejmuje decyzję i wydaje odpowiednie polecenia.
§  3.
1.
Statki ratownicze PRO pełnią służbę pogotowia przez całą dobę w portach: Tolkmicko, Górki Zachodnie, Gdynia, Hel, Władysławowo, Łeba, Ustka, Darłowo, Kołobrzeg, Dziwnów, Trzebież i Świnoujście.
2.
Minister Żeglugi może wyrazić zgodę na wprowadzenie zmian w lokalizacji określonej w ust. 1.
§  4.
1.
Statki zarządów portów wyznaczane są do służby ratowniczej przez urzędy morskie w porozumieniu z PRO i zarządami portów.
2.
Zarządy portów obowiązane są wyposażyć statki wyznaczone do służby ratowniczej w sprzęt ratowniczy oraz w sprzęt służący do udzielania pierwszej pomocy i wykonywania niezbędnych zabiegów sanitarnych, w ilości i rodzaju ustalonych przez PRO, i są odpowiedzialne za stan gotowości tych statków.
§  5.
1.
Koordynację akcji poszukiwawczych i ratowniczych prowadzą Ratownicze Ośrodki Koordynacyjne PRO w Gdyni i w Świnoujściu.
2.
Ratownicze ośrodki koordynacyjne pełnią służbę przez całą dobę.
§  6.
Szczegółową organizację służby ratownictwa morskiego oraz zasady jej działania określa regulamin wydany przez dyrektora PRO w porozumieniu z dyrektorami urzędów morskich.

Rozdział  2.

Ratownictwo brzegowe.

§  7.
Zadaniem służby ratownictwa brzegowego jest:
1)
ratowanie ludzi, którym zagraża niebezpieczeństwo na statku osiadłym na mieliźnie w pobliżu brzegu lub w innych wypadkach, kiedy pomoc może być udzielona od strony lądu,
2)
udzielanie pierwszej pomocy osobom uratowanym.
§  8.
Zadania w zakresie ratownictwa brzegowego wykonują urzędy morskie przy pomocy brzegowych stacji ratowniczych.
§  9.
1.
Brzegowe stacje ratownicze znajdują się w portach: Świbno, Władysławowo, Łeba, Ustka, Darłowo, Kołobrzeg i Dziwnów oraz w miejscowości Sztutowo.
2.
Kierownikami brzegowych stacji ratowniczych są kapitanowie portów, w których takie stacje się znajdują, a w innych wypadkach - osoby wyznaczone przez właściwy urząd morski.
§  10.
1.
Brzegowe stacje ratownicze wyposażone są w amfibie lub samochody ratownicze ze sprzętem ratowniczym oraz w środki do udzielania pierwszej pomocy.
2.
Brzegowe stacje ratownicze obsługiwane są przez drużyny ratownicze, w których skład wchodzą pracownicy terenowych służb urzędów morskich.
3.
Członkami drużyn ratowniczych mogą być również osoby nie zatrudnione w urzędach morskich, pełniące te czynności ochotniczo.
§  11.
1.
Członkowie drużyn ratowniczych otrzymują legitymacje służby ratownictwa brzegowego oraz odznaki tej służby. Wzór legitymacji i wzór odznaki określa Minister Żeglugi.
2.
Na czas pełnienia służby członkowie drużyn ratowniczych otrzymują odzież ochronną, której rodzaj ustalają urzędy morskie.
3.
Członkom drużyn ratowniczych pełniącym w nich czynności ochotniczo (§ 10 ust. 3) przysługują z tytułu wypadków, którym ulegli w związku z udziałem w akcjach ratowniczych lub w czasie szkolenia w tym zakresie, świadczenia przewidziane w przepisach wydanych na podstawie art. 15 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 3, poz. 6).
4.
Właściwy urząd morski obowiązany jest zawrzeć na swój koszt umowy ubezpieczenia w zakresie następstw nieszczęśliwych wypadków mogących się wydarzyć członkom drużyn ratowniczych, o których mowa w ust. 3, w związku z udziałem w akcjach ratowniczych lub w szkoleniu w tym zakresie.
5.
Świadczenia przewidziane w ust. 2 ponosi urząd morski.
§  12.
Szczegółową organizację służby ratownictwa brzegowego oraz zasady jej działania określa regulamin wydany przez właściwy urząd morski w porozumieniu z PRO.

Rozdział  3.

Zadania innych organów współdziałających w ratownictwie.

§  13.
1.
Służby ratownictwa morskiego i brzegowego współpracują w miarę potrzeb z:
1)
radiostacjami nadbrzeżnymi resortu łączności,
2)
Biurami Prognoz Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego w Gdyni i w Szczecinie,
3)
Marynarką Wojenną,
4)
Wojskami Ochrony Pogranicza,
5)
jednostkami organizacyjnymi służby zdrowia mającymi siedzibę na wybrzeżu,
6)
przedsiębiorstwami żeglugowymi i rybackimi,
7)
organizacjami ratowniczymi państw obcych,
8)
portowymi strażami pożarnymi,
9)
innymi instytucjami, które są w stanie udzielić pomocy.
2.
Zasady współpracy Marynarki Wojennej z PRO i z urzędami morskimi w zakresie ratownictwa morskiego i brzegowego reguluje porozumienie zawarte pomiędzy tymi jednostkami.
§  14.
Do zadań radiostacji nadbrzeżnych resortu łączności (Gdynia-Radio, Witowo-Radio i Szczecin-Radio) należy:
1)
prowadzenie stałego nasłuchu na międzynarodowych częstotliwościach w niebezpieczeństwie na morzu (500 kHz, 2182 kHz oraz 156,8 MHz) i przekazywanie informacji o odrębnych sygnałach wzywania pomocy - do ratowniczych ośrodków koordynacyjnych PRO,
2)
zapewnienie łączności radiowej w czasie akcji ratowniczych na morzu,
3)
pośredniczenie w przekazywaniu porad lekarskich na statki,
4)
pośredniczenie w przekazywaniu komunikatów ważnych dla bezpieczeństwa żeglugi oraz dla ochrony sanitarnej granic Państwa.
§  15.
Do zadań radiostacji nadbrzeżnych wchodzących w skład sieci radiokomunikacyjnej resortu żeglugi należy:
1)
prowadzenie nasłuchu na międzynarodowych częstotliwościach w niebezpieczeństwie na morzu,
2)
zapewnienie w miarę potrzeby łączności radiowej w czasie akcji ratowniczych na morzu.
§  16.
Korespondencja radiotelegraficzna, radiotelefoniczna i telefoniczna, związana z prowadzeniem akcji ratowniczych, odbywa się w pierwszej kolejności przed wszelką inną korespondencją.
§  17.
1.
Marynarka Wojenna i Wojska Ochrony Pogranicza przekazują niezwłocznie najbliższemu ratowniczemu ośrodkowi koordynacyjnemu PRO i najbliższemu kapitanatowi lub bosmanatowi portu wszelkie obserwacje z wojskowych punktów obserwacyjnych, dotyczące sygnałów wzywania pomocy na morzu lub zauważonych wypadków mnorskich.
2.
W razie odebrania sygnałów wzywania pomocy lub na prośbę ratowniczych ośrodków koordynacyjnych PRO - Marynarka Wojenna, Wojska Ochrony Pogranicza, radiostacje nadbrzeżne resortu łączności oraz jednostki organizacyjne resortu żeglugi obowiązane są w miarę posiadanych urządzeń radiotechnicznych, ustalić pozycję statku znajdującego się w niebezpieczeństwie na morzu i podać ją niezwłocznie odpowiedniemu ratowniczemu ośrodkowi koordynacyjnemu PRO.
§  18.
1.
Jednostki organizacyjne służby zdrowia, mające swą siedzibę na wybrzeżu, na żądanie ratowniczych ośrodków koordynacyjnych PRO oraz statków ratowniczych i brzegowych stacji ratowniczych udzielają pomocy lekarskiej na brzegu i przewożą chorych na lądzie, a także udzielają pomocy lekarskiej na statku, z zastrzeżeniem wynikającym z ust. 2.
2.
W razie gdy dotarcie na statek jest połączone ze szczególnym niebezpieczeństwem, pomocy lekarskiej na statku udzielają fachowi pracownicy służby zdrowia na zasadach ustalonych przez właściwy do spraw zdrowia i opieki społecznej organ prezydium wojewódzkiej rady narodowej w porozumieniu z właściwym urzędem morskim.
3.
Zapewnienie środków transportu wodnego dla przewiezienia lekarzy z lądu na statek znajdujący się na morzu oraz dla przewiezienia chorych i lekarzy ze statku na ląd należy do żądającego takiej pomocy.
§  19.
1.
Biura Prognoz Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego w Gdyni i w Szczecinie:
1)
obserwują stan i rozwój sytuacji meteorologicznej dla potrzeb bezpieczeństwa żeglugi,
2)
przekazują codziennie w ustalonych godzinach prognozy o przewidywanym stanie pogody oraz o groźnych zjawiskach meteorologicznych i hydrologicznych.
2.
Zasady i sposób wykonywania zadań określonych w ust. 1 ustali Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny w porozumieniu z urzędami morskimi.
§  20.
Łączność radiowa w niebezpieczeństwie na morzu utrzymywana jest ze statkiem przez radiostacje nadbrzeżne resortu łączności, a w miarę potrzeby również przez jednostki organizacyjne resortu żeglugi, posiadające urządzenia radiokomunikacyjne.

Rozdział  4.

Akcja ratownicza w portach i na redach.

§  21.
1.
Stosownie do sytuacji akcję ratowniczą na akwenach portu i redy przeprowadzają:
1)
kapitan statku znajdującego się w niebezpieczeństwie,
2)
służba ratownictwa morskiego,
3)
służba ratownictwa brzegowego,
4)
portowa straż pożarna.
2.
Akcja ratownicza odbywa się pod nadzorem kapitana portu i jest przez niego koordynowana.
3.
Przy przeprowadzaniu akcji ratowniczej kapitan portu decyduje we wszystkich sprawach, mających związek z bezpieczeństwem żeglugi i bezpieczeństwem obiektów w porcie.
§  22.
Szczegółowy tryb postępowania przy prowadzeniu akcji ratowniczych na akwenach portu i redy określą urzędy morskie.

Rozdział  5.

Przepisy wspólne i końcowe.

§  23.
1.
Nadzór nad stanem gotowości statków ratowniczych i wyposażenia ich w sprzęt ratowniczy, jak również nad stanem gotowości i wyposażenia statków zarządów portów wyznaczonych do służby ratowniczej - sprawują urzędy morskie.
2.
W ramach sprawowanego nadzoru urzędu przeprowadzają okresowe i dorywcze inspekcje oraz alarmy próbne, a wyniki ich ujmują w protokołach tych inspekcji i alarmów. Stwierdzone niedociągnięcia i braki powinny być usunięte w terminie wyznaczonym przez urząd morski.
§  24.
1.
Bezpośredni nadzór nad statkami ratowniczymi sprawują kapitanowie portów, w których te statki się znajdują, a w innych wypadkach - osoby wyznaczone przez właściwy urząd morski.
2.
Bezpośredni nadzór obejmuje również dysponowanie statkiem ratowniczym w razie:
1)
przyjęcia sygnałów wzywania pomocy,
2)
gdy zachodzi konieczność natychmiastowego wyjścia statku ratowniczego na morze w celu przeprowadzenia doraźnej akcji ratowniczej,
3)
gdy istnieje nagła konieczność równoczesnego prowadzenia akcji ratowniczej od strony morza i od strony lądu.
3.
O każdym zadysponowaniu statkiem ratowniczym należy niezwłocznie zawiadomić najbliższy ratowniczy ośrodek koordynacyjny PRO.
§  25.
Osoby wyróżniające się w akcjach ratowania ludzi w ratownictwie morskim lub brzegowym mogą otrzymywać specjalne nagrody pieniężne, których wysokość i tryb przyznawania określają odrębne przepisy.
§  26.
1.
Urzędy morskie podają do publicznej wiadomości - w formie ogłoszeń - sygnały wzywania pomocy w niebezpieczeństwie na morzu, sposób, w jaki należy zawiadomić właściwe organy o zauważeniu lub usłyszeniu takich sygnałów, oraz zakaz nadużywania sygnałów wzywania pomocy lub używania innych sygnałów, które można by pomylić z sygnałami wzywania pomocy.
2.
Ogłoszenia przewidziane w ust. 1 powinny być wywieszone w kapitanatach i bosmanatach portów, w obwodach ochrony wybrzeża i w pobliżu przejść na plaże (w rejonie kąpielisk).
§  27.
1.
Statki ratownicze pełniące stałe pogotowie, amfibie i samochody ratownicze oraz samoloty i śmigłowce przeznaczone do ratownictwa noszą znak krzyża maltańskiego.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy wojskowych jednostek pływających, samolotów i śmigłowców.
§  28.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024