Rady robotnicze.

USTAWA
z dnia 19 listopada 1956 r.
o radach robotniczych.

W celu zrealizowania inicjatywy klasy robotniczej w zakresie jej bezpośredniego udziału w zarządzaniu przedsiębiorstwami stanowi się, co następuje:
Art.  1.

W państwowych przedsiębiorstwach przemysłowych i budowlanych oraz w państwowych gospodarstwach rolnych powołuje się rady robotnicze, gdy za tym wypowie się większość pracowników w nich zatrudnionych.

Art.  2.
1.
Rada robotnicza zarządza w imieniu załogi przedsiębiorstwem będącym własnością ogólnonarodową.
2.
Rada robotnicza działa na podstawie obowiązujących przepisów prawa i zadań wynikających z narodowego planu gospodarczego, dążąc do osiągnięcia rozwoju przedsiębiorstwa, do zwiększenia produkcji, potanienia wyrobów i polepszenia ich jakości oraz poprawy warunków pracy i bytu załogi.
3.
Rada robotnicza podejmuje uchwały w ramach uprawnień przedsiębiorstwa nadawanych przez Radę Ministrów.
Art.  3.

Do zakresu działania rady robotniczej należy w szczególności:

1)
opiniowanie projektów rocznych wskaźników zadań planowych;
2)
uchwalanie planów rocznych przedsiębiorstwa na podstawie wskaźników wynikających z narodowego planu gospodarczego;
3)
uchwalanie operatywnych planów przedsiębiorstwa;
4)
ustalanie struktury i schematu organizacyjnego przedsiębiorstwa;
5)
ustalanie kierunków rozwoju przedsiębiorstwa;
6)
ustalanie zasadniczych wytycznych w kierunku usprawniania produkcji, a w szczególności racjonalizacji procesów technologicznych, polepszania jakości i estetyki produkcji, podnoszenia wydajności pracy, polepszania warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, oszczędności materiałów i paliwa;
7)
ocena działalności gospodarczej przedsiębiorstwa oraz zatwierdzanie bilansów rocznych po przyjęciu ich przez właściwy organ nadzorujący;
8)
decydowanie na podstawie opinii dyrektora o zbywaniu zbędnych maszyn i urządzeń;
9)
ustalanie w ramach uprawnień przedsiębiorstwa oraz układu zbiorowego norm pracy, taryfikatorów płacowych i regulaminów premiowania;
10)
decydowanie o przeznaczeniu części zysku przypadającej przedsiębiorstwu na cele związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa;
11)
decydowanie o podziale funduszu zakładowego lub części zysku przypadającej załodze;
12)
ustalanie wewnętrznych regulaminów przedsiębiorstwa.
Art.  4.
1.
Uchwały rady robotniczej dotyczące zagadnień płac, funduszu zakładowego, spraw bytowo-socjalnych, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wewnętrznych regulaminów przedsiębiorstwa powinny być podejmowane w porozumieniu z radą zakładową.
2.
W razie braku porozumienia decyzję podejmuje załoga w trybie przewidzianym w statucie.
Art.  5.
1.
Rada robotnicza jest odpowiedzialna za swoją działalność przed załogą przedsiębiorstwa i składa przed nią sprawozdania.
2.
Terminy i tryb odbywania zebrań sprawozdawczych określa statut rady robotniczej.
3.
Sprawy o zasadniczym znaczeniu dla przedsiębiorstwa, a w szczególności podział funduszu zakładowego lub części zysku przypadającej załodze, powinny być rozpatrywane na naradach lub zebraniach załogi.
4.
W przypadkach szczególnie uzasadnionych rada robotnicza może przeprowadzić referendum wśród załogi.
Art.  6.

Liczbę członków rady robotniczej ustala załoga.

Art.  7.
1.
Radę robotniczą wybiera się spośród robotników, inżynierów, techników, ekonomistów i innych pracowników przedsiębiorstwa.
2.
Rada robotnicza powinna w miarę możności składać się w 2/3 z robotników.
3.
W skład rady robotniczej wchodzi z urzędu dyrektor przedsiębiorstwa.
4.
Wybór rady robotniczej odbywa się w drodze tajnego głosowania według regulaminu wyborczego ustalonego przez załogę.
5.
Regulamin wyborczy powinien określać kadencję rady robotniczej oraz możliwość i sposób odwoływania całej rady lub poszczególnych jej członków przed upływem kadencji.
Art.  8.
1.
Rada robotnicza wybiera ze swego grona przewodniczącego i jego zastępcę.
2.
Przewodniczącym ani jego zastępcą nie może być dyrektor przedsiębiorstwa ani zastępca dyrektora.
3.
Statut rady robotniczej może przewidywać powołanie przez radę robotniczą jej prezydium i przekazanie mu części uprawnień rady.
4.
W skład prezydium wchodzi z urzędu dyrektor przedsiębiorstwa.
Art.  9.
1.
Rada robotnicza i jej prezydium podejmują uchwały wyłącznie na posiedzeniach.
2.
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów i są ważne, jeżeli w posiedzeniu uczestniczyła co najmniej połowa członków.
3.
Członkowie rady robotniczej poza posiedzeniami rady mają w przedsiębiorstwie uprawnienia wynikające wyłącznie z ich stanowiska służbowego.
4.
Dyrektor przedsiębiorstwa ma obowiązek przygotowywania i przedkładania materiałów i sprawozdań potrzebnych dla pracy rady robotniczej.
Art.  10.

Każdy pracownik przedsiębiorstwa ma prawo być obecnym na posiedzeniu rady robotniczej.

Art.  11.
1.
Sprawowanie mandatu członka rady robotniczej nie zwalnia pracownika od pełnienia obowiązków wynikających ze stosunku pracy w przedsiębiorstwie.
2.
Praca w radzie robotniczej ma charakter społeczny; członek rady robotniczej ma prawo jednak do zwrotu utraconego zarobku w przedsiębiorstwie, jeśli strata ta wynikła z tytułu pełnienia obowiązków członka rady robotniczej.
Art.  12.
1.
Stosunek pracy z członkiem rady robotniczej w czasie trwania jego mandatu nie może być rozwiązany bez zgody rady robotniczej.
2.
Przeniesienie członka rady robotniczej do innej pracy może nastąpić tylko na podstawie uchwały rady robotniczej.
Art.  13.
1.
Dyrektora przedsiębiorstwa i jego zastępców powołuje i odwołuje właściwy organ państwowy po uzgodnieniu z radą robotniczą.
2.
Rada robotnicza ma prawo występowania z wnioskiem w sprawie powoływania i odwoływania dyrektora oraz jego zastępców.
Art.  14.
1.
Dyrektor przedsiębiorstwa kieruje działalnością przedsiębiorstwa i ponosi za nią odpowiedzialność prawną, a także odpowiada przed radą robotniczą i przed jednostką nadrzędną.
2.
Do zakresu działania dyrektora należy w szczególności:
1)
organizowanie procesu produkcyjnego;
2)
wydawanie zarządzeń i poleceń związanych z działalnością przedsiębiorstwa zgodnie z planem, uchwałami rady robotniczej oraz zarządzeniami jednostki nadrzędnej;
3)
zastępowanie przedsiębiorstwa na zewnątrz i składanie w jego imieniu oświadczeń z zachowaniem obowiązujących w tym względzie przepisów prawnych;
4)
decydowanie w sprawach personalnych przedsiębiorstwa.
3.
Dyrektor jest w stosunkach pracy przełożonym pracowników przedsiębiorstwa.
Art.  15.
1.
Dyrektor przedsiębiorstwa ma obowiązek wstrzymać wykonanie uchwały podjętej przez radę robotniczą, jeżeli jest sprzeczna z przepisami prawa lub obowiązującym planem; obowiązany jest jednak niezwłocznie zawiadomić o tym radę robotniczą i właściwą jednostkę nadrzędną, która podejmuje decyzję.
2.
Od decyzji jednostki nadrzędnej służy radzie robotniczej i dyrektorowi przedsiębiorstwa prawo odwołania się do ministra (kierownika centralnego urzędu), a w odniesieniu do przedsiębiorstwa terenowego do prezydium właściwej rady narodowej.
Art.  16.

W przypadkach nagłych dyrektor przedsiębiorstwa może podejmować decyzje niezbędne dla prawidłowej pracy przedsiębiorstwa, a należące do zakresu działania rady robotniczej - bez jej uchwały, obowiązany jest jednak przedstawić decyzję na najbliższym posiedzeniu rady robotniczej do zatwierdzenia.

Art.  17.

W przedsiębiorstwach, w których powołane są rady robotnicze, nie obowiązuje przepis art. 14 ust. 1 i 4 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. Nr 49, poz. 439).

Art.  18.

Statut rady robotniczej uchwala załoga przedsiębiorstwa.

Art.  19.

Przepisy niniejszej ustawy dotyczące przedsiębiorstw stosuje się odpowiednio do państwowych gospodarstw rolnych.

Art.  20.

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia rozciągnąć stosowanie przepisów niniejszej ustawy na przedsiębiorstwa państwowe nie wymienione w art. 1.

Art.  21.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024