Zm.: niektóre przepisy postępowania w sprawach cywilnych.

DEKRET

z dnia 23 kwietnia 1953 r.

o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych.

Art.  1.

W kodeksie postępowania cywilnego wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 5 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Pod warunkiem wzajemności nie mogą być pozywani przed sąd:

1) uwierzytelnieni w Polsce przedstawiciele dyplomatyczni państw obcych;

2) osoby należące do personelu dyplomatycznego przedstawicielstwa państw obcych;

3) członkowie rodzin osób wymienionych pod pkt 1 i 2 razem z nimi zamieszkali;

4) inne osoby korzystające z prawa zakrajowości na mocy ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.";

2) art. 19 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Jeżeli sąd w wyniku sprawdzenia wartości przedmiotu sporu uzna się niewłaściwym, przekaże sprawę sądowi właściwemu; jeżeli jest kilka sądów właściwych - przekaże temu z nich, który wskaże powód.";

3) art. 48 skreśla się;

4) w art. 60 § 1 dodaje się przy końcu zdanie w brzmieniu:

"Sąd zwróci się do właściwej władzy opiekuńczej, o ile ustanowienie przedstawiciela ustawowego powinno nastąpić z urzędu.";

5) w art. 61 po wyrazie "uzupełnione" dodaje się wyrazy "a nie podlegają uzupełnieniu z urzędu.";

6) art. 79 otrzymuje brzmienie:

"Art. 79. Pełnomocnikiem może być adwokat, a spośród nie adwokatów tylko spółuczestnik sprawy, osoba sprawująca zarząd majątku lub interesów strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, jak również rodzice, małżonek, rodzeństwo lub dzieci strony. Pełnomocnikiem jednostki gospodarki uspołecznionej lub organizacji społecznej może być także pracownik tej jednostki lub organizacji. W sprawach ze stosunku pracy pełnomocnikiem pracownika może być ponadto przedstawiciel związku zawodowego, którego uczestnik sprawy jest członkiem.";

7) w art. 137 § 1 dodaje się na końcu zdanie w brzmieniu:

"Mylne oznaczenie pisma procesowego nie stanowi przeszkody do nadania biegu i rozpoznania go w trybie właściwym.";

8) w art. 195 § 2 wyraz "następuje" zastępuje się wyrazami "może nastąpić";

9) art. 207 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Sąd odrzuci pozew w razie niedopuszczalności drogi sądowej oraz gdy z treści pozwu wynika, że sprawa między tymi samymi stronami o to samo roszczenie już się toczy lub została osądzona; w braku zaś zdolności procesowej powoda, w braku ustawowego jego przedstawicielstwa lub upoważnienia przedstawiciela do prowadzenia sprawy - dopiero wówczas, gdy brak nie został uzupełniony zgodnie z przepisami niniejszego kodeksu. W przypadku niewłaściwości sądu sąd, przed którym sprawa została wytoczona, przekaże sprawę sądowi właściwemu.".

Ponadto w artykule tym dodaje się nowy § 3 w brzmieniu:

"§ 3. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem o przekazaniu sprawy. Nie dotyczy to przypadku przekazania sprawy sądowi wyższego rzędu. Sąd ten, w razie stwierdzenia swej niewłaściwości, przekaże sprawę według właściwości innemu sądowi, nie wyłączając sądu przekazującego.";

10) art. 208 skreśla się;

11) art. 228 otrzymuje brzmienie:

"Art. 228. § 1. W każdym stanie sprawy sąd bierze z urzędu pod rozwagę: niedopuszczalność drogi sądowej i niedopuszczalność drogi procesu cywilnego; niewłaściwość sądu, opierającą się na tym, że sąd nie mógłby być właściwy nawet na podstawie umowy stron; brak zdolności procesowej i należytego zastępstwa lub upoważnienia do prowadzenia sprawy; istnienie sportu sądowego o to samo roszczenie między tymi samymi stronami; powagę rzeczy osądzonej.

§ 2. W przypadku niewłaściwości sądu - sąd, przed który sprawa została wytoczona, przekaże sprawę sądowi właściwemu. Jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w drodze procesu cywilnego, sąd, o ile nie jest niewłaściwy, rozpozna ją w trybie dla niej właściwym. Do przekazania sprawy stosuje się art. 207 § 3.

§ 3. Jeżeli sprawa podlegająca rozpoznaniu w drodze procesu cywilnego była początkowo rozpoznawana w trybie innego postępowania, sąd powinien prowadzić dalsze postępowanie w sprawie w trybie właściwym, uwzględniając czynności już dokonane. Jednakże, jeżeli czynności te zostały dokonane bez udziału w postępowaniu którejkolwiek ze stron, strona ta może nie później niż na pierwszej rozprawie żądać ich powtórzenia.";

12) w art. 229 wyrazy "niedopuszczalności drogi procesu cywilnego" zastępuje się wyrazami "niedopuszczalności drogi sądowej";

13) art. 230 skreśla się;

14) w art. 333:

a) w § 2 dodaje się na końcu wyrazy "do czasu ogłoszenia wyroku z uzasadnieniem",

b) § 3 otrzymuje brzmienie:

"§ 3. Natychmiast po ukończeniu głosowania sporządza się na piśmie sentencję wyroku z uzasadnieniem; sentencję wyroku z uzasadnieniem podpisują wszyscy sędziowie.";

15) dotychczasowa treść art. 334 staje się jego § 1; dodaje się § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Uzasadnienie zawiera powody rozstrzygnięcia, a mianowicie ustalenie jego podstawy faktycznej przez wskazanie faktów, które sąd uznał za udowodnione, i dowodów, na jakich się oparł, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.";

16) w art. 335 §§ 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"§ 1. Przewodniczący ogłasza wyrok z uzasadnieniem przez odczytanie go. Nieobecność stron nie wstrzymuje ogłoszenia wyroku.

§ 2. W sprawie zawiłej sąd może odroczyć ogłoszenie wyroku na czas do tygodnia. Datę ogłoszenia wyroku należy obwieścić niezwłocznie po zamknięciu rozprawy."

Ponadto w artykule tym dodaje się nowy § 3 w brzmieniu:

"§ 3. Wyrok ogłasza się publicznie. Jeżeli rozprawa odbywała się przy drzwiach zamkniętych, nie ogłasza się publicznie uzasadnienia lub jego części, których ogłoszeniu sprzeciwiają się względy uzasadniające wyłączenie jawności rozprawy".

Dotychczasowy § 3 staje się § 4;

17) art. 336, 337 i 338 skreśla się;

18) art. 339 otrzymuje brzmienie:

"Art. 339. Wyrok obowiązuje sąd od chwili ogłoszenia, a gdy ogłoszenia nie było, od chwili podpisania wyroku z uzasadnieniem.";

19) w art. 340 skreśla się § 2, a ponadto w § 1, który stanowi obecnie całą treść tego artykułu, skreśla się oznaczenie "§ 1" i wyraz "sentencji";

20) art. 369 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Rewizja służy również od postanowień oddalających zarzut niedopuszczalności drogi sądowej oraz zarzut, że rozstrzygnięcie sprawy należy do sądu polubownego.";

21) w art. 370 § 2 skreśla się wyrazy "rewizji w sprawach rozpoznawanych w pierwszej instancji przez sąd powiatowy, a przekazanych do postępowania rewizyjnego Sądowi Najwyższemu przez sąd wojewódzki oraz";

22) w art. 371 § 2 pkt 1 wyrazy "droga procesu cywilnego" zastępuje się wyrazami "droga sądowa";

23) w art. 380 § 1 dodaje się nowy pkt 3 w brzmieniu:

"3) czy przez rozpoznanie sprawy w trybie niewłaściwym nie nastąpiło naruszenie istotnych przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, w szczególności czy w sprawie rozpoznanej niewłaściwie w drodze procesu cywilnego nie przeprowadzono postępowania bez udziału osób, których dotyka wynik tego postępowania".

Dotychczasowy pkt 3 staje się pkt 4;

24) art. 384 otrzymuje brzmienie:

"Art. 384. Sąd rewizyjny w razie uwzględnienia rewizji uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu sądowi pierwszej instancji lub innemu sądowi równorzędnemu.";

25) art. 388 otrzymuje brzmienie:

"Art. 388. § 1. W przypadku, gdy przy rozpoznaniu rewizji przez sąd wojewódzki powstanie zagadnienie prawne, budzące poważne wątpliwości, sąd ten może odroczyć rozpoznanie sprawy i przekazać to zagadnienie do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Sąd Najwyższy może w tym przypadku przejąć sprawę do rozpoznania we własnym zakresie.

§ 2. Uchwała Sądu Najwyższego rozstrzygająca zagadnienie prawne wiąże w danej sprawie sądy niższego rzędu.";

26) po art. 388 dodaje się nowy art. 388¹ w brzmieniu:

"Art. 388¹. § 1. Sąd Najwyższy po zamknięciu rozprawy i po niejawnej naradzie sędziów sporządza na piśmie sentencję swego orzeczenia, którą podpisują wszyscy sędziowie biorący udział w rozprawie. Przewodniczący ogłasza sentencję orzeczenia natychmiast po zamknięciu rozprawy, przytaczając ustnie najważniejsze powody rozstrzygnięcia.

§ 2. W sprawie zawiłej Sąd Najwyższy może odroczyć ogłoszenie sentencji na czas do dwóch tygodni. Datę ogłoszenia sentencji należy obwieścić niezwłocznie po zamknięciu rozprawy.";

27) w art. 391 § 1 pkt 1 i 3 otrzymują brzmienie:

"1) zwrot pozwu, przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu i nieuwzględnienie zarzutu niewłaściwości sądu opierającej się na tym, że sąd nie mógłby być właściwym nawet na podstawie umowy stron",

"3) nadanie, zawieszenie lub uzależnienie nadania albo zawieszenia rygoru natychmiastowej wykonalności od złożenia zabezpieczenia albo odmowa nadania lub zawieszenia rygoru natychmiastowej wykonalności";

28) w art. 517 § 2 dodaje się na końcu zdanie w brzmieniu:

"W razie ujawnienia mienia dłużnika podlegającego egzekucji komornik obowiązany jest dokonać zajęcia tego mienia i zawiadomić o tym wierzyciela. Również o ujemnym wyniku swych dochodzeń komornik obowiązany jest zawiadomić wierzyciela".

Ponadto w artykule tym dodaje się § 3 w brzmieniu:

"§ 3. Za nieudzielenie komornikowi informacji lub udzielenie informacji świadomie fałszywej osoba winna może być na wniosek komornika lub wierzyciela skazana przez sąd miejsca jej zamieszkania na grzywnę do pięciuset złotych.";

29) w art. 638 dodaje się nowy § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Jeżeli przedmiotem egzekucji są periodyczne świadczenia, komornik wezwie dłużnika wierzytelności, aby przypadające wierzycielowi egzekwującemu świadczenia przekazywał lub wypłacał mu bezpośrednio, chyba że do wierzytelności jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja.".

Dotychczasowe §§ 2 i 3 stają się odpowiednio §§ 3 i 4.

Art.  2.

W przepisach wprowadzających kodeks postępowania cywilnego wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. VI § 1 skreśla się zdanie drugie;

2) po art. VI dodaje się nowy art. VI¹ w brzmieniu:

"Art. VI¹. W okresie do dnia 31 grudnia 1953 r. protokół z każdego posiedzenia sądowego może sporządzić również przewodniczący lub jeden z sędziów.";

3) w art. XLV¹ wyrazy "lat dwóch" zastępuje się wyrazami "lat czterech".

Art.  3.

W kodeksie postępowania niespornego wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 3 otrzymuje brzmienie:

"Art. 3. Jeżeli sprawa nie należy do postępowania niespornego, należy jednak do właściwości sądu, przed którym została wytoczona - sąd rozpozna sprawę w trybie dla niej właściwym";

2) art. 11 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Jeżeli sąd uzna swoją niewłaściwość w sprawie, przekaże ją sądowi właściwemu.".

Art.  4.

Sprawy, w których przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu zapadły na mocy art. 388 kodeksu postępowania cywilnego (w dotychczasowym brzmieniu) postanowienia sądów wojewódzkich o przekazaniu tych spraw Sądowi Najwyższemu, podlegają rozpoznaniu przez ten sąd w trybie dotychczasowym.

Art.  5.

Wykonanie dekretu porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  6.

Dekret wchodzi w życie w siedem dni po jego ogłoszeniu, z tym że przepisy art. 2 pkt 2 i 3 wchodzą w życie z dniem ogłoszenia dekretu z mocą od dnia 1 stycznia 1953 r., a przepisy art. 1 pkt 14-19 - z dniem 1 lipca 1953 r.

• Identyfikator: Dz.U.1953.23.90
• Rodzaj: Dekret
• Tytuł: Zm.: niektóre przepisy postępowania w sprawach cywilnych.
• Data aktu: 23/04/1953
• Data ogłoszenia: 24/04/1953
• Data wejścia w życie: 01/07/1953, 02/05/1953, 01/01/1953