Organizacja i zadania zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 7 lutego 1953 r.
w sprawie organizacji i zadań zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy.

Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz. U. Nr 55, poz. 434 z późniejszymi zmianami) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Zakładami leczniczo-zapobiegawczymi przy zakładach pracy, zwanymi dalej "Zakładami", są:
1)
punkty felczerskie (pielęgniarskie),
2)
punkty lekarskie,
3)
przychodnie,
4)
półsanatoria.
2.
Użyte w rozporządzeniu określenia: "poradnia", "gabinet", "pracownia" i "izba chorych" oznaczają komórki organizacyjne przychodni. Komórki te mają następujące zadania:
1)
poradnia - udzielanie pomocy leczniczo-zapobiegawczej chorym i zdrowym w lokalu przychodni jak również w miejscu pracy,
2)
gabinet - udzielanie pomocy leczniczej chorym w lokalu przychodni,
3)
pracownia - obsługiwanie poradni i gabinetów w zakresie rozpoznawczym bądź leczniczym,
4)
izba chorych - udzielanie zamkniętej pomocy leczniczej w przypadkach:
a)
choroby obłożnej, która według przewidywań lekarza nie będzie trwać dłużej niż 3 dni, a wyjątkowo gdy chory nie ma odpowiednich warunków do leczenia się w domu - nie dłużej niż 7 dni, albo
b)
podejrzenia choroby, jeżeli zachodzi trudność jej rozpoznania.
§  2.
Zakłady mają za zadanie:
1)
punkty felczerskie (pielęgniarskie):
a)
udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach nagłych zachorowań oraz w razie wypadków przy pracy,
b)
szerzenie oświaty sanitarnej,
c)
zapobieganie chorobom oraz prowadzenie akcji sanitarnej i przeciwepidemicznej,
d)
umożliwianie pracownikom korzystania z pomocy leczniczej przekraczającej zakres zadań punktu,
e)
obserwację pracowników podczas pracy w celu wykrywania wczesnych objawów chorobowych,
f)
wykonywanie zarządzeń, zmierzających do obniżenia absencji w pracy z powodu choroby,
g)
wykonywanie czynności zleconych przez organy zwierzchnie;
2)
punkty lekarskie:
a)
wykonywanie czynności określonych w pkt 1,
b)
udzielanie pomocy leczniczej, z wyłączeniem opieki nad obłożnie chorymi,
c)
orzekanie o czasowej niezdolności do pracy,
d)
prowadzenie ewidencji wszystkich zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy, wydanych pracownikom danego zakładu pracy,
e)
badanie nowowstępujących do pracy,
f)
okresowe badanie młodocianych, kobiet ciężarnych oraz pracowników, zatrudnionych w gałęziach pracy szkodliwych dla zdrowia,
g)
zgłaszanie, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wniosków o stałe lub czasowe przeniesienie pracownika ze względu na jego stan zdrowia do innego rodzaju pracy,
h)
przeprowadzanie doraźnej kontroli obłożnie chorych w domu,
i)
prowadzenie systematycznej walki o obniżenie absencji chorobowej (obserwacja osób często zwalniających się z pracy z powodu choroby itp.) oraz współdziałanie w tym zakresie z administracją zakładu pracy i z odpowiednimi ogniwami związkowymi;
3)
przychodnie:
a)
wykonywanie czynności określonych w pkt 1 i 2,
b)
zwalczanie chorób typowych dla danego środowiska i zapobieganie ich powstawaniu,
c)
współdziałanie z właściwymi władzami i instytucjami oraz kierownictwem zakładu pracy i zakładową organizacją związku zawodowego w zakresie zwalczania chorób zakaźnych,
d)
udzielanie świadczeń leczniczych w zakresie właściwym dla danej przychodni,
e)
roztaczanie opieki nad zdrowiem mieszkańców osiedla lub dzielnicy, w której położony jest zakład pracy, o ile w danej miejscowości nie ma innego zakładu opieki zdrowotnej otwartej.
§  3.
Zakłady udzielają świadczeń:
1)
pracownikom zakładu pracy, przy którym są zorganizowane,
2)
członkom rodzin tych pracowników:
a)
zamieszkałym na terenie zakładu pracy oraz
b)
zamieszkałym poza tym terenem, jeżeli w danej miejscowości nie ma innego zakładu opieki zdrowotnej otwartej, a kierownik zakładu pracy wyrazi na to zgodę, albo jeżeli względy szczególne tego wymagają.
§  4.
Zakład powinien być czynny w takich godzinach, aby pracownicy zakładu pracy zatrudnieni na poszczególnych zmianach mieli zapewnioną pomoc doraźną oraz możność korzystania z pozostałych świadczeń.
§  5.
Zakłady współdziałają z zakładem pracy w zakresie higieny i bezpieczeństwa pracy oraz ze Stowarzyszeniem "Polski Czerwony Krzyż" - w zakresie jego akcji na terenie zakładu pracy.
§  6.
1.
Zakłady są organizowane i prowadzone przez wydziały zdrowia prezydiów powiatowych (miejskich, dzielnicowych) rad narodowych właściwych za względu na położenie zakładu pracy.
2.
W przypadkach wyjątkowych zakłady są organizowane i prowadzone przez Ministra Zdrowia bądź na jego zlecenie - przez wydziały zdrowia prezydiów wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych w m.st. Warszawie, m. Łodzi).
3.
Liczbę etatów oraz liczbę godzin pracy lekarskiej i pomocniczo-lekarskiej dla poszczególnych Zakładów ustala się w ramach norm określonych przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Prezesem Państwowej Komisji Etatów.
§  7.
Do zadań organów prowadzących Zakłady należy w szczególności:
1)
sporządzanie planów rozmieszczenia Zakładów,
2)
ustalanie etatów i godzin zatrudnienia,
3)
powoływanie i odwoływanie kierowników i personelu,
4)
ogólne kierownictwo, nadzór i sprawozdawczość,
5)
prowadzenie kontroli ewidencyjnej Zakładów.
§  8.
1.
Punkt felczerski (pielęgniarski) i punkt lekarski wchodzą w skład właściwej miejscowo przychodni rejonowej.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku zorganizowania przychodni przy tym samym zakładzie pracy. Punkt felczerski (pielęgniarski) bądź lekarski wchodzi wówczas w skład tej przychodni.
§  9.
1.
Przychodnie dzielą się na 5 typów.
2.
W skład poszczególnych typów przychodni wchodzą następujące komórki organizacyjne:
1)
typ I - poradnia ogólna,
2)
typ II - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, dwa gabinety: jeden specjalności właściwej dla danego zakładu pracy i dentystyczny, oraz pracownia analityczna podręczna;
3)
typ III - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, pięć gabinetów: 3 specjalności właściwych dla danego zakładu pracy, fizykoterapeutyczny i dentystyczny, oraz pracownia analityczna;
4)
typ IV - dwie poradnie: ogólna i higieny pracy, siedem gabinetów: 4 specjalności właściwych dla danego zakładu pracy, dentystyczny, fizykoterapeutyczny i rentgenologiczny, oraz pracownia analityczna,
5)
typ V - poradnia higieny pracy, jedenaście gabinetów: internistyczny, reumatologiczny, neurologiczny, ginekologiczny, laryngologiczny, okulistyczny, stomatologiczny, rentgenologiczny i fizykoterapeutyczny, oraz pracownia analityczna.
3.
W skład przychodni wchodzić mogą ponadto izby chorych.
§  10.
1.
Przychodnia jest samodzielną jednostką organizacyjną i budżetową.
2.
Przychodnia typu I i II podlega pod względem fachowo-lekarskim nadzorowi właściwej miejscowo przychodni obwodowej (powiatowej, miejskiej bądź dzielnicowej).
3.
W przypadku zorganizowania przy tym samym zakładzie pracy dwóch lub więcej przychodni - przychodnie niższego typu wchodzą w skład przychodni wyższego typu.
§  11.
Zakłady organizuje się według następujących zasad:
1)
przy zakładach przemysłu chemicznego i przetworów naftowych zatrudniających:
a)
ponad 200 do 400 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 440 do 1.100 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.100 do 3.300 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 3.300 do 5.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 5.500 do 7.700 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 7.700 pracowników - przychodnię typu V;
2)
przy kopalniach rudy, węgla bądź nafty, wapiennikach, kamieniołomach oraz przy zakładach przemysłu metali nieżelaznych, zatrudniających:
a)
ponad 200 do 500 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 500 do 1.400 pracowników przychodnię typu I,
c)
ponad 1.400 do 4.200 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 4.200 do 7.000 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 7.000 do 9.000 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 9.000 pracowników - przychodnię typu V;
3)
przy hutach wszelkiego rodzaju z wyjątkiem hut metali nieżelaznych, zatrudniających:
a)
ponad 300 do 600 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 600 do 1.500 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.500 do 4.500 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 4.500 do 7.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 7.500 do 10.500 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 10.500 pracowników - przychodnię typu V;
4)
przy zakładach budowy maszyn, zatrudniających:
a)
ponad 400 do 800 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 800 do 1.700 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 1.700 do 5.000 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 5.000 do 8.400 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 8.400 do 11.800 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 11.800 pracowników - przychodnię typu V;
5)
przy zakładach pracy nie objętych przepisami punktów 1-4, a zatrudniających:
a)
ponad 400 do 1.000 pracowników - punkt felczerski (pielęgniarski) lub przychodnię typu I,
b)
ponad 1.000 do 2.100 pracowników - przychodnię typu I,
c)
ponad 2.100 do 6.300 pracowników - przychodnię typu II,
d)
ponad 6.300 do 10.500 pracowników - przychodnię typu III,
e)
ponad 10.500 do 14.700 pracowników - przychodnię typu IV,
f)
ponad 14.700 pracowników - przychodnię typu V;
6)
przy zakładach pracy czynnych sezonowo lub przenoszonych z miejsca na miejsce, a zatrudniających ponad 400 pracowników - punkt lekarski.
2.
W przypadkach uzasadnionych prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m.st. Warszawy, m. Łodzi) może zezwolić na zorganizowanie Zakładu, wymienionego w § 1, innego rodzaju i typu niż przewidziany w ust. 1.
3.
Zorganizowanie przychodni typu V lub izby chorych wymaga zgody Ministra Zdrowia. Zgody takiej wymaga również zorganizowanie Zakładu przy urzędzie lub instytucji.
4.
Przy poszczególnych oddziałach produkcyjnych dużych zakładów pracy - prócz właściwej dla danego zakładu przychodni - można, z zachowaniem wytycznych ust. 1, dodatkowo zorganizować oddziałowe punkty felczerskie (pielęgniarskie), punkty lekarskie bądź przychodnie I i II typu.
§  12.
1.
Na czele Zakładu stoi kierownik, który bezpośrednio zarządza Zakładem i jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich zatrudnionych w nim pracowników.
2.
Do obowiązków kierownika Zakładu w szczególności należy:
1)
układanie planu pracy i rozkładu zajęć,
2)
sprawowanie nadzoru nad tokiem pracy,
3)
czuwanie nad przestrzeganiem socjalistycznej dyscypliny pracy,
4)
dbanie o podnoszenie poziomu świadczeń leczniczych,
5)
zgłaszanie wniosków w sprawie zaopatrzenia oraz w sprawach osobowych,
6)
układanie projektów planów gospodarczych i finansowych,
7)
reprezentowanie Zakładu na zewnątrz oraz wobec kierownictwa zakładu pracy,
8)
branie udziału w zebraniach rady zakładowej oraz kierownictwa zakładu pracy i składanie na nich sprawozdań obejmujących analizę schorzeń, wypadków przy pracy, absencji chorobowej pracowników oraz higieny i bezpieczeństwa pracy,
9)
przedstawianie kierownikowi zakładu pracy wniosków w zakresie higieny pracy i spraw sanitarnych,
10)
wykonywanie zadań zleconych przez organy zwierzchnie.
3.
Kierownicy Zakładów, będących w myśl § 8 ust. 2 bądź § 10 ust. 3 komórkami organizacyjnymi przychodni danego zakładu pracy, są podporządkowani kierownikowi tej przychodni.
§  13.
1.
Terminy zorganizowania w poszczególnych gałęziach gospodarki narodowej zakładów leczniczo-zapobiegawczych w myśl niniejszego rozporządzenia ustali instrukcja Ministra Zdrowia, wydana w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.
2.
Istniejące w dniu wejścia w życie rozporządzenia zakłady, których rodzaj i typ nie odpowiada przepisom § 11, należy w terminie do dnia 30 czerwca 1953 r. przystosować do udzielania pomocy leczniczej ogółowi ubezpieczonych bądź dostosować do rzeczywistych potrzeb zakładu pracy.
3.
Prezydia wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych w m.st. Warszawie, m. Łodzi) na wniosek swoich wydziałów zdrowia przedstawią Ministrowi Zdrowia, w ciągu dwóch miesięcy od dnia wejścia w życia rozporządzenia, wykaz istniejących na podległych im terenach zakładów przy instytucjach i urzędach wraz ze swoimi wnioskami co do dalszego ich istnienia.
§  14.
Rozporządzenie nie dotyczy zakładów leczniczo-zapobiegawczych przy zakładach pracy, podległych Ministrom Obrony Narodowej oraz Bezpieczeństwa Publicznego, a także zakładów leczniczo-zapobiegawczych, prowadzonych przez przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe".
§  15.
Organizację i zasady działalności półsanatoriów przy zakładach pracy ustalają odrębne przepisy.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 31 marca 1953 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024