Ubezpieczenie rodzinne.

DEKRET
z dnia 28 października 1947 r.
o ubezpieczeniu rodzinnym. *

Na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 4 lipca 1947 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 49, poz. 252) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art.  1. 1

(uchylony).

Art.  2.
1. 2
Z ubezpieczenia rodzinnego wypłaca się zasiłki:
a)
osobom, podlegającym obowiązkowi ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa, na członków rodziny, uprawnionych do świadczeń z tego ubezpieczenia na podstawie art. 111 i art. 112 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396),
b)
osobom, uprawnionym do zaopatrzeń emerytalnych i do okresowych świadczeń pieniężnych z tytułu ubezpieczeń społecznych na dzieci, odpowiadające warunkom, określonym w art. 111 pkt 2 i w art. 112 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym.
2.
Za członków rodziny, na których wypłaca się zasiłki, uważa się również pasierbów i dzieci ofiar wojny, przyjęte na wychowanie, jeżeli odpowiadają warunkom, określonym w art. 111 pkt 2 i w art. 112 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym.
3.
Zasiłki otrzymują również:
a)
dzieci, uprawnione do zaopatrzeń emerytalnych dla sierot oraz do rent sierocych,
b)
sieroty po osobach, poległych w walce o wolność i demokrację, uprawnione do zaopatrzeń na podstawie ustaw specjalnych.
4.
Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z właściwymi ministrami ustala w drodze rozporządzeń terminy zastosowania przepisów dekretu niniejszego do poszczególnych kategorii osób, wymienionych w ust. 1, 2 i 3.
5. 3
(skreślony).
Art.  3.
1.
Na jednego członka rodziny lub sierotę przypada tylko jeden zasiłek.
2. 4
(skreślony).
3.
W razie zbiegu uprawnień do zasiłku rodzinnego z różnych tytułów wypłaca się zasiłek tylko z tytułu zatrudnienia.
4.
Na czas istnienia prawa do zasiłku zawiesza się uprawnienia do rent i zaopatrzeń sierocych do dodatku na dziecko, do okresowych świadczeń pieniężnych tytułu ubezpieczeń społecznych oraz do wszelkich dodatków, wypłacanych jako dodatki rodzinne do płac pracowniczych na podstawie przepisów ustawowych, przepisów służbowych lub postanowień układów zbiorowych pracy.
5.
Jeżeli renta lub zaopatrzenie sieroce bądź dodatki, określone w ustępie poprzednim, przewyższają zasiłek rodzinny, wówczas instytucja lub osoba, obowiązana do wypłaty zaopatrzenia, renty lub dodatku, wypłaca uprawnionemu do zasiłku rodzinnego różnicę między wysokością zaopatrzenia, renty lub dodatku a wysokością zasiłku rodzinnego.
6.
Zawieszenie prawa do renty lub zaopatrzenia sierocego bądź do dodatków, określonych w ust. 4 nie powoduje zawieszenia prawa do świadczeń dodatkowych, związanych z prawem do renty lub zaopatrzenia sierocego bądź do powyższych dodatków.
Art.  4.
1. 5
Wysokość i terminy wypłat zasiłków rodzinnych oraz szczegółowe warunki nabywania uprawnień do tych zasiłków ustala Minister Pracy i Opieki Społecznej w drodze rozporządzeń.
2. 6
(skreślony).
3.
Termin pierwszej wypłaty zasiłku rodzinnego dla poszczególnych kategorii osób, wymienionych w art. 2 ust. 1-3, ustala Minister Pracy i Opieki Społecznej w rozporządzeniu, przewidzianym w art. 2 ust. 4.
Art.  5.
1. 7
Wpływy ubezpieczenia rodzinnego stanowią:
a)
składki opłacane przez pracodawców,
b)
wpłaty instytucyj, udzielających świadczeń osobom, określonym w art. 2 ust. 1 lit. b) oraz ust. 3,
c)
wpływy z oprocentowania kapitałów, odsetek za zwłokę, darów, zapisów i ofiar,
d)
wpływy z grzywien wymierzonych na podstawie art. 14,
e)
inne dochody z posiadanego majątku.
2. 8
(skreślony).
3.
Wysokość i terminy uiszczania wpłat, wskazanych w ust. 1 lit. b), jak również termin rozpoczęcia wpłat, ustala Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z właściwymi ministrami w drodze rozporządzenia.
Art.  6. 9

(uchylony).

Art.  7.
1. 10
Orzekanie o obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie rodzinne, wymiar i pobór składek, ściąganie wszelkiego rodzaju należności z tytułu wykonania dekretu niniejszego i kontrola uiszczania składek oraz ustalanie prawa do świadczeń, przewidzianych w dekrecie niniejszym, należą do ubezpieczalni społecznych. W zakresie powyższym stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym.
2.
Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z właściwymi ministrami może dla poszczególnych kategorii pracodawców ustalić inny, niż przewidziany w ustępie poprzednim, tryb wymiaru i poboru składek.
Art.  8.
1.
Osobom, zatrudnionym w zakładzie pracy, zasiłki rodzinne wypłacają ubezpieczalnie społeczne.
2.
Osobom, pobierającym zaopatrzenia emerytalne i sieroce oraz okresowe świadczenia pieniężne z tytułu ubezpieczeń społecznych, zasiłki rodzinne wypłaca instytucja, udzielająca powyższych świadczeń.
3. 11
Instytucje, wskazane w artykule niniejszym, wypłacają powyższe zasiłki na rachunek ubezpieczenia rodzinnego.
4. 12
Zasady dokonywania wypłat przez instytucje, wskazane w ustępach poprzednich, oraz zasady rozliczania się powyższych instytucji z ubezpieczeniem rodzinnym, jak również zasady kontroli wypłat ustalają instrukcje Ministra Pracy i Opieki Społecznej.
Art.  9.

Minister Pracy i Opieki Społecznej może w porozumieniu z właściwymi ministrami w drodze rozporządzenia powierzać przejściowo wypłatę zasiłków rodzinnych poszczególnym kategoriom pracodawców oraz ustalać tryb tej wypłaty i zasady jej kontroli.

Art.  10.
1.
Władze i urzędy państwowe oraz komunalne winny udzielać pomocy instytucjom, powołanym do wykonywania dekretu niniejszego.
2.
W szczególności zarządy gminne obowiązane są wystawiać bezpłatnie zaświadczenia, potrzebne do ustalenia uprawnień do zasiłków rodzinnych.
Art.  11. 13

Za wykonywanie czynności w zakresie dekretu niniejszego instytucje ubezpieczeń społecznych otrzymują od ubezpieczenia rodzinnego zwrot wydatków w formie ryczałtu, którego wysokość ustala Minister Pracy i Opieki Społecznej.

Art.  12.
1.
Skargi na decyzje, wydane w wykonaniu niniejszego dekretu przez instytucje ubezpieczeń społecznych, są rozstrzygane w trybie, określonym w prawie o sądach ubezpieczeń społecznych.
2.
Spory o zasiłki dla osób, wymienionych w art. 2 ust. 1 lit. a), rozstrzygane są w trybie, przewidzianym dla spraw o świadczenia z tytułu ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa.
Art.  13.
1.
Osoba, która pobrała bezprawnie zasiłki rodzinne, obowiązana jest do ich zwrotu.
2.
Jeżeli pracodawca przez udzielenie nieprawdziwych danych przyczyni się do bezprawnej wypłaty zasiłku - niezależnie od odpowiedzialności karnej, odpowiada solidarnie z osobą obowiązaną do zwrotu.
3.
Decyzja instytucji ubezpieczeń społecznych w sprawie zwrotu bezprawnie pobranych zasiłków stanowi tytuł wykonawczy w postępowaniu przymusowym w administracji.
Art.  14.
1.
Kto utrudnia wymiar składek lub ich ściągnięcie, powoduje nieprawidłowy wymiar albo bezprawną wypłatę zasiłków, podlega karze grzywny do 45 zł. 14
2.
Do orzekania są powołane władze administracji ogólnej.
3. 15
Wymierzane grzywny przelewa się na rachunek ubezpieczenia rodzinnego.
Art.  15. 16

(skreślony).

Art.  16.
1. 17
Utworzone na podstawie dekretu niniejszego ubezpieczenie rodzinne przejmuje:
a)
tę część majątku, praw i zobowiązań Funduszu Pracy, która odpowiada jego działalności w zakresie ustawy z dnia 16 marca 1933 r. o Funduszu Pracy (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 163),
b)
wpływy z opłat na Fundusz Pracy, przewidzianych w wymienionej w pkt a) ustawie, za okres od dnia 1 października 1946 r. do dnia wejścia w życie dekretu niniejszego.
2. 18
Z wpływów, wskazanych w ust. 1 pkt b), pokrywa się koszty organizacji ubezpieczenia rodzinnego oraz wydatki, poniesione w okresie od dnia 1 października 1946 r. do dnia wejścia w życie dekretu niniejszego na dodatki rodzinne do płac dla pracowników przedsiębiorstw i zakładów państwowych lub będących pod zarządem państwowym. Dodatki te od dnia 1 stycznia 1948 r. będą nadal pokrywane z ubezpieczenia rodzinnego aż do dnia rozciągnięcia mocy obowiązującej dekretu niniejszego na powyższe kategorie pracowników. Datki te nie mogą przekraczać norm, przewidzianych w układach zbiorowych pracy, obowiązujących w dniu 1 października 1946 r.
Art.  17.

Z dniem wejścia w życie dekretu niniejszego tracą moc obowiązującą art. 14-34 ustawy z dnia 16 marca 1933 r. o Funduszu Pracy (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 163).

Art.  18.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej oraz innym zainteresowanym ministrom, każdemu we właściwym mu zakresie.

Art.  19.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1948 r.

* Występujące w tekście wartości pieniężne zostały podane po ich przeliczeniu zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U.94.84.386).
1 Art. 1 uchylony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
2 Art. 2 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
3 Art. 2 ust. 5 skreślony przez art. 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
4 Art. 3 ust. 2 skreślony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 kwietnia 1950 r. (Dz.U.50.20.170) zmieniającej nin. dekret z dniem 5 maja 1950 r.
5 Art. 4 ust. 1 skreślony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1950 r. (Dz.U.50.20.170) zmieniającej nin. dekret z dniem 5 maja 1950 r.
6 Art. 4 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1950 r. (Dz.U.50.20.170) zmieniającej nin. dekret z dniem 5 maja 1950 r.
7 Art. 5 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
8 Art. 5 ust. 2 skreślony przez art. 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
9 Art. 6 uchylony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
10 Art. 7 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
11 Art. 8 ust. 3 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
12 Art. 8 ust. 4 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
13 Art. 11 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
14 W art. 14 granica grzywny ustalona na podstawie:

- art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz.U.50.50.459)

- art. 2 § 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach (Dz.U.82.16.125) z dniem 7 czerwca 1982 r.

- art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 maja 1985 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach (Dz.U.85.23.100) z dniem 1 lipca 1985 r.

- art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1990 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach (Dz.U.90.72.422) z dniem 8 listopada 1990 r.

- art. 7 ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 28 lutego 1992 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach i o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.92.24.101) z dniem 2 kwietnia 1992 r.

15 Art. 14 ust. 3 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
16 Art. 15 skreślony przez art. 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
17 Art. 16 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.
18 Art. 16 ust. 2 zmieniony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.50.36.333) z dniem 26 sierpnia 1950 r.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024