Postępowanie w sprawach o wyłączenie ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 10 kwietnia 1947 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami: Bezpieczeństwa Publicznego, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych, Spraw Zagranicznych i Skarbu - o postępowaniu w sprawach o wyłączenie ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.

Na podstawie art. 14 dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej (Dz. U. R. P. Nr 55, poz. 310) zarządza się, co następuje:
§  1.
Artykuły powołane w przepisach rozporządzenia niniejszego odnoszą się do dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej (Dz. U. R. P. Nr 55, poz. 310).
§  2.
Dochodzenie, przewidziane w art. 7 ust. 4, ma na celu zebranie szczegółowych danych co do osoby określonej w art. 1 ust. 1, a dotyczących:
a)
ustalenia tożsamości,
b)
obywatelstwa,
c)
zachowania się, wskazującego na niemiecką odrębność narodową, a zwłaszcza używania języka niemieckiego, udziału w jakichkolwiek niemieckich organizacjach, stosunku do społeczeństwa polskiego,
d)
stanu rodzinnego,
e)
stosunków majątkowych.
§  3.
Ponadto dochodzenie powinno ustalić dane dotyczące:
a)
woli małżonka osoby, określonej w art. 1, co do pozostania na obszarze Państwa Polskiego lub opuszczenia tego obszaru,
b)
woli rodziców co do zachowania przez ich małoletnie dzieci obywatelstwa Państwa Polskiego,
c)
zachowania się małoletniego, który działa z rozeznaniem, a co do którego rodzice, opuszczając kraj, wyrażą życzenie zachowania przez niego obywatelstwa Państwa Polskiego,
d)
woli małoletniego dziecka osoby określonej w art. 1 ust. 1, które ukończyło 13 rok życia i działa z rozeznaniem, co do pozostania nadal na obszarze Państwa Polskiego i zachowania obywatelstwa Państwa Polskiego,
e)
zachowania się małoletniego, określonego w pkt d), oraz jego stosunku do Państwa i społeczeństwa polskiego.
§  4.
Wyniki dochodzenia powinny być zaprotokółowane, a protokoły powinny być odczytane i w miarę możności podpisane przez osoby zeznające. W razie braku podpisu należy w protokole wskazać przyczynę braku.
§  5.
Przed wystąpieniem z wnioskiem o pozbawienie obywatelstwa organ bezpieczeństwa publicznego zwraca się do prezydium miejskiej lub gminnej rady narodowej miejsca zamieszkania bądź miejsc pobytu osoby, której wniosek dotyczy, o opinię o niej i o jej zachowaniu oraz o opinię o jej małżonku i dzieciach.
§  6.
Do zgłoszenia wniosku o pozbawienie obywatelstwa Państwa Polskiego, wysiedlenie z obszaru Państwa i przepadek mienia właściwe są powiatowe, miejskie lub wojewódzkie urzędy bezpieczeństwa publicznego,
§  7.
Do wniosku należy dołączyć:
a)
akta przeprowadzonego dochodzenia,
b)
w miarę możności dokumenty lub odpisy dokumentów, stwierdzających dane ustalone w dochodzeniu,
c)
opinię prezydium rady narodowej.
§  8.
Wniosek można przesłać bez opinii prezydium rady narodowej, jeżeli nie zostanie ona nadesłana w ciągu 2 tygodni od daty zwrócenia się o opinię. W tym przypadku należy dołączyć do wniosku notatkę o nie nadesłaniu opinii ze wskazaniem adresata i daty pisma.
§  9.
Jeżeli zachodzi obawa, że dochodzenie i postępowanie przed władzą administracji ogólnej I instancji może trwać w stosunku do osoby tymczasowo aresztowanej dłużej niż trzy miesiące, organ bezpieczeństwa publicznego zwraca się przed upływem tego terminu do właściwego sądu (art. 8 ust. 3) o przedłużenie tymczasowego aresztu.
§  10.
1.
O toczącym się postępowaniu przeciwko osobie, określonej w art. 1, należy zawiadomić małżonka i dzieci do lat 18.
2.
Jeżeli dziecko (art. 3) osoby, przeciwko której toczy się postępowanie, wyrazi chęć pozostania nadal obywatelem Państwa Polskiego, władza przed którą toczy się postępowanie zawiadamia właściwą władzę opiekuńczą.
§  11.
1.
Zarządzenia i orzeczenia o zajęciu i przepadku majątku osoby pozbawionej obywatelstwa wykonują okręgowe urzędy likwidacyjne przewidziane w dekrecie z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz. U. R. P. Nr 13, poz. 87), właściwe ze względu na miejsce położenia majątku, podlegającego zajęciu lub przepadkowi.
2.
W postępowaniu przed okręgowym urzędem likwidacyjnym stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 listopada 1946 r. wydanego w porozumieniu z Ministrem Ziem Odzyskanych w sprawie organizacji i zakresie uprawnień urzędów likwidacyjnych (Dz. U. R. P. Nr 64, poz. 360) oraz innych rozporządzeń wykonawczych wydanych na podstawie art. 9, 12 ust. 3 i 13 ust. 2 dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich.
§  12.
1.
Do przepadku stosuje się odpowiednio przepisy dekretu o majątkach opuszczonych i poniemieckich.
2.
Wyłączone są spod zajęcia i przepadku niezbędne przedmioty osobistego użytku.
3.
Władza administracji ogólnej I instancji zarządza zajęcie majątku zagrożonego przepadkiem z urzędu lub na wniosek.
4.
Zajęcie może nastąpić już w toku dochodzenia na wniosek organu bezpieczeństwa publicznego, który winien wskazać okoliczności powodujące pozbawienie obywatelstwa oraz uprawdopodobnić obawę utraty majątku.
§  13.
1.
W postępowaniu przed władzą administracji ogólnej I instancji stosuje się przepisy o postępowaniu administracyjnym, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
2.
W postępowaniu przed władzą administracji ogólnej I instancji nie mają zastosowania przepisy art. 99 i 100 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 341) wraz z późniejszymi zmianami.
3.
Dla osób, wymienionych w art. 1 ust. 1, ich małżonków oraz ich dzieci, których miejsce zamieszkania (pobytu) jest nieznane lub niezdolnych do działań prawnych, władza administracji ogólnej I instancji przed przystąpieniem do rozpoznania sprawy winna wystąpić do sądu o wyznaczenie kuratora.
4.
Dla wszystkich nieobecnych (ust. 3) wyznacza się jednego kuratora, chyba że obrona interesów jednej z tych osób pozostaje w sprzeczności z obroną innych osób.
§  14.
1.
Postępowanie przed sądem toczy się według przepisów kodeksu postępowania karnego, o ile przepisy dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej i przepisy rozporządzenia niniejszego nie stanowią inaczej.
2.
Przepis art. 647 § 2 kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
3.
W postępowaniu przed sądem w stosunku do osoby, której postępowanie dotyczy, mają zastosowanie przepisy tyczące się oskarżonego.
4.
Przedstawiciel organu bezpieczeństwa publicznego ma obok prokuratora stanowisko oskarżyciela publicznego.
§  15.
W orzeczeniu należy dokładnie określić okoliczności powodujące pozbawienie obywatelstwa oraz zamieścić rozstrzygnięcie co do małoletnich dzieci, małżonka osoby pozbawionej obywatelstwa i jej majątku.
§  16.
W orzeczeniu, wydanym na podstawie art. 5 ust. 3, należy dokładnie określić, jaką część majątku lub jaki przedmiot majątkowy przyznaje się każdej z osób wymienionych w tym artykule.
§  17.
1.
Strony mogą wnosić o skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, tak co do całości orzeczenia, jak również co do jego części orzekającej przepadek majątku.
2.
Wniosek przewidziany w ust. 1 co do orzeczenia w części dotyczącej majątku mają prawo zgłosić również osoby wymienione w art. 5 ust. 3.
§  18.
Do chwili uprawomocnienia się orzeczenia można zmienić oświadczenie woli, przewidziane w art. 2 i w art. 3.
§  19.
O uprawomocnieniu się orzeczenia o pozbawieniu obywatelstwa należy zawiadomić Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto, gdy dzieci osoby pozbawionej obywatelstwa (art. 2 ust. 2, art. 3 i art. 5 ust. 3) pozostają w kraju, należy zawiadomić gminne organa opieki społecznej.
§  20.
Osoba, uprawniona na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) do złożenia oświadczenia o chęci wyjazdu z pozbawionym obywatelstwa Państwa Polskiego małżonkiem, może oświadczenie to złożyć bądź w postępowaniu, toczącym się przeciwko małżonkowi, aż do czasu wydania prawomocnego orzeczenia, bądź w oddzielnym wniosku, o ile nie została powiadomiona o toczącym się przeciwko małżonkowi postępowaniu.
§  21.
O uprawomocnieniu się orzeczenia o pozbawieniu obywatelstwa i wysiedleniu z obszaru Państwa należy zawiadomić urząd bezpieczeństwa publicznego, który złożył wniosek.
§  22.
Orzeczenie o wysiedleniu z obszaru Państwa na zarządzenie władzy administracji ogólnej I instancji lub prokuratora wykonują organa bezpieczeństwa publicznego Wysiedlenie wykonuje się przez przymusowe dostawienie do granicy Państwa.
§  23.
Organa bezpieczeństwa publicznego, które wysiedlają, mogą internować osobę pozbawioną obywatelstwa Państwa Polskiego do czasu wysiedlenia.
§  24.
Osoby wysiedlane mają prawo zabrać ze sobą rzeczy niezbędne osobistego użytku oraz żywność na czas podróży.
§  25.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024