Przydzielenie do kategorji niebezpieczeństwa przedsiębiorstw, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków w myśl postanowień ustaw z dnia 28 grudnia 1887 r. i z dnia 20 lipca 1894 r. w brzmieniu ustalonem ustawą z dnia 7 lipca 1921 r. oraz w przedmiocie ustanowienia klas niebezpieczeństwa dla poszczególnych kategorji niebezpieczeństwa na czas od 1 lipca 1921 r. do 31 grudnia 1924 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 24 marca 1922 r.

w przedmiocie przydzielenia do kategorii niebezpieczeństwa przedsiębiorstw, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków w myśl postanowień ustaw z dnia 28 grudnia 1887 r. i z dnia 20 lipca 1894 r. w brzmieniu ustalonem ustawą z dnia 7 lipca 1921 r. oraz w przedmiocie ustanowienia klas niebezpieczeństwa dla poszczególnych kategorji niebezpieczeństwa na czas od 1 lipca 1921 r. do 31 grudnia 1924 r.

Na mocy § 14 ustawy z dn. 23 grudnia 1887 r. (austr. Dz. U. P. № 1 z r. 1888) o ubezpieczeniu robotników od wypadków, po wysłuchaniu opinji zakładu ubezpieczenia, zarządza się co następuje:

§ 1. Poszczególne przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne i leśne, tudzież zakłady, podlegające obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków na mocy ustaw: z dnia 28 grudnia 1887 r. (austr. Dz. U. P. № 1 z r. 1888) I z dnia 20 lipca 1894 r. (austr. Dz. U. P. № 168) w brzmieniu ustalonem ustawą z dn. 7 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P.№ 65, poz. 413) maja. być zaliczone do kategorji niebezpieczeństwa według dołączonego schematu (załącznik 2).

Kategorie niebezpieczeństw, oznaczone w załączniku 2, odnoszą się do przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych i leśnych oraz zakładów o składzie normalnym i uwzględniają zakłady pomocnicze, stanowiące część składową danego przedsiębiorstwa, gospodarstwa lub zakładu.

Za części składowe przedsiębiorstwa, o ile w załączniku 2 nie określono inaczej, należy uważać w szczególności: kierownictwo i nadzór nad przedsiębiorstwem, roboty manipulacyjne,' roboty w magazynach i ładowniach, czynności, przedsiębrane we własnym zarządzie, dotyczące oświetlenia, opału i czyszczenia pracowni, takie same czynności, połączone ze stałą konserwacją budynków i urządzeń warsztatowych, transport za pomocą własnych środków przewozowych i t. p., z tem zastrzeżeniem, że czynności te służą wyłącznie celom przedsiębiorstwa i nie przekraczają zwykłych rozmiarów.

Za części składowe gospodarstwa rolnego uważać należy wykonywane w normalnym zakresie: uprawą roli, ogrodów, meljoracje, zbiory i przetwór produktów, obsługą -inwentarza żywego, pasieki, obsługę kuchennej, naprawę narządzi, konserwacją budynków, dozór, kierownictwo i t. p., w gospodarstwie zaś leśnem: - dozór leśny, obsługę kultur, naprawą dróg, ścinanie, zwózkę i obróbkę drzewa bez użycia maszyn.

Gorzelnie, młyny i tartaki, cegielnie, łomy i inne zakłady fabryczne, zaliczone być mają do właściwej kategorji niebezpieczeństwa oddzielnie od gospodarstwa rolnego lub leśnego, w skład którego wchodzą, chociażby służyły nawet również i dla celów swego gospodarstwa.

§ 2. Za przedsiębiorstwa, używające motorów, uważa się te przedsiębiorstwa, w których są używane motory, poruszane siłą wiatru, wody, pary, gazu do oświetlania, powietrza gorącego, elektryczności i t. d. lub zwierząt. Narówni z przedsiębiorstwami używającemi motorów uważać należy w myśl niniejszego rozporządzenia także takie przedsiębiorstwa, w których są używane, kotły zamknięte lub przyrządy parowe (gotowalniki drzewa, szmat, suszarnie parowe i t. d).

Przedsiębiorstwa, w których zakres użycia maszyn, poruszanych motorami, względnie kotłów i przyrządów parowych albo też siła użytego motoru są tak nieznaczne, że niebezpieczeństwo wypadku nie jest większe, niż przy zwykłej pracy ręcznej, należy zaliczyć do kategorji niebezpieczeństwa, przepisanych dla przedsiębiorstw, nieużywających motorów.

Tak samo zaliczone być mają przedsiębiorstwa, w których przedsiębiorca sarn obsługuje maszyny i motor, o ile to wyklucza możliwość wypadku przy maszynie dla innych osób, zatrudnionych w tem przedsiębiorstwie.

§ 3. Jeżeli dane przedsiębiorstwo, złożone z kilku części, różniących się wyraźnie między sobą, nie może być zaliczone jako całość do kategorji niebezpieczeństwa z powodu braku odpowiedniego tytułu w załączniku 2, każdą jego część składową należy zaliczyć do kategorji niebezpieczeństwa oddzielnie, o ile dla każdej z tych części prowadzone są odrębne listy płatnicze.

§ 4. Jeżeli nie zachodzą warunki oddzielnego zaliczenia poszczególnych części złożonego przedsiębiorstwa, wyliczone w poprzednim paragrafie, należy przedsiębiorstwo to zaliczać jako przedsiębiorstwo mieszane według przepisów § 7 niniejszego rozporządzenia.

Postanowienie powyższe odnosi się także do tych przedsiębiorstw, których urządzeń nie można uważać za urządzenia normalne, wymagane celem przydzielenia ich do odpowiedniej kategorji niebezpieczeństwa z tego powodu, że obejmują one pewna zakłady pomocnicze lub przedsiębiorstwa uboczne, nieuwzględnione w odnośnym tytule; jakotez i w tych wypadkach, jeżeli normalnego urządzenia nie można uwzględnić w myśl § 6 przez odpowiedni wybór klasy niebezpieczeństwa w granicach tej kategorji niebezpieczeństwa, do której zakład główny należy.

§ 5. Przedsiębiorstwa, dla zaliczenia których do kategorji niebezpieczeństwa brak odpowiedniego tytułu w załączniku 2, lub do których przepisy § 1-4 niniejszego rozporządzenia nie mogą być zastosowane, zaliczyć należy do tej kategcrji niebezpieczeństwa, która im najbardziej odpowiada ze względu na ich rodzaj oraz możliwość wypadków.

§ 6. Po ustaleniu kategorji niebezpieczeństwa odpowiadającej przedsiębiorstwu, zalicza się je do odpowiedniej klasy niebezpieczeństwa tej kategorji na podstawie schematu załącznika 1. Przedsiębiorstwo w zasadzie zalicza się do klasy średniej w danej kategorji niebezpieczeństwa. W razach, gdy w poszczególnych wypadkach zachodzi zwiększone lub zmniejszone, w stosunku do zwykłego niebezpieczeństwo wypadków, przedsiębiorstwo należy zaliczyć do niższej względnie do wyższej od średniej klasy w danej kategorji niebezpieczeństwa.

Zaliczenie do niższej względnie do wyższej klasy niebezpieczeństwa powinno mieć miejsce w każdym razie w wypadkach, gdy dane przedsiębiorstwo posiada cechy, odpowiadające znamionom zwiększonego lub zmniejszonego w stosunku do normalnego niebezpieczeństwa, wyszczególnionym przy poszczególnych tytułach załącznika 2.

Niezależnie od tego, za okoliczność zmniejszającą niebezpieczeństwo należy uważać wprowadzania maszyn w ruch za pomocą elektryczności, o ile niema transmisji (pędni) mechanicznej, albo o ile transmisje takie są w ograniczonej ilości.

Przedsiębiorstwa, które ze względu na postanowienia ust. 2-go § 2 nin. rozporządzenia uważane są za przedsiębiorstwa, nieużywające motorów w razach, gdy zachodzi zwiększenie niebezpieczeństwa ze względu na ruch motoryczny, należy zaliczyć do wyższej klasy odpowiedniej kategorji niebezpieczeństwa.

Przy ustalaniu klas niebezpieczeństwa należy uwzględnić również stan budynków i urządzeń przedsiębiorstwa, urządzenia ochronne oraz prowadzenie przedsiębiorstwa pod względem technicznym, przyczem należy także uwzględniać uzdolnienie robotników do powierzonych im czynności, jakoteż nadzór ruchu, o ile z tych okoliczności można wnioskować o stałem niebezpieczeństwie wypadków, połączonem z ruchem przedsiębiorstwa.

Przy oznaczaniu klasy niebezpieczeństwa należy uwzględniać rodzaj i liczbę wypadków, zaszłych w przedsiębiorstwie oraz obciążenia zakładu ubezpieczenia temi wypadkami spowodowane, o ile można stąd wnioskować, o odmiennem od zwykłego niebezpieczeństwie wypadków.

Jeżeli w danem przedsiębiorstwie zachodzą okoliczności mogące wpłynąć zarówno na zmniejszenie jak i na zwiększenie niebezpieczeństwa, okoliczności te należy rozważyć, przeciwstawiając je sobie wzajemnie.

§ 7. Dla przedsiębiorstw mieszanych (§ 4), oznacza się naprzód w myśl przepisów § 1-6 niniejszego rozporządzenia kategorję i klasę niebezpieczeństwa dla poszczególnych części przedsiębiorstw, a uzyskane cyfry klasy niebezpieczeństwa mnoży się przez przeciętne sumy zarobków rocznych robotników zatrudnionych w odnośnych częściach przedsiębiorstwa, i dzieli się sumę tych iloczynów przez ogólną sumą zarobków rocznych.

Liczba tym sposobem otrzymana stanowi klasę niebezpieczeństwa dla danego przedsiębiorstwa.

Jeżeli nie można ustalić z dostateczną dokładnością sum zarobków rocznych, robotników zatrudnionych w poszczególnych częściach przedsiębiorstwa, należy zamiast tych sum przyjąć liczbę robotników, jeżeli zaś zachodzą istotne różnice w przeciętnym czasie pracy robotników zatrudnionych w poszczególnych częściach przedsiębiorstwa, wówczas należy przyjąć odpowiednie liczby robotników normalnych, t. j. liczby robotników, sprowadzone do 300-dniowego czasu pracy.

Z powyższego rachunku należy wyłączyć robotników i urzędników, względnie przypadające na nich sumy zarobków, o ile nie należą oni wyłącznie do pewnej części przedsiębiorstwa.

§ 8. Jeżeli w przedsiębiorstwie, złożonern z kilku części, (§§ 3 i 4 nin. rozporządzenia), niebezpieczeństwo połączone z jedną jego częścią zagraża równocześnie robotnikom, zatrudnionym w innym dziale tego przedsiębiorstwa, wówczas należy przyjąć dla tego działu odpowiednio wyższą klasę niebezpieczeństwa.

§ 9. Przy zaliczaniu przedsiębiorstw do kategorji i klas niebezpieczeństwa, należy postępować o ile możności w porozumieniu z inspektorami pracy w przedsiębiorstwach, podlegających nadzorowi władz górniczych w porozumieniu z temi władzami, zwłaszcza zaś wtedy, gdy zakład ubezpieczenia przyjmuje zwiększenie niebezpieczeństwa albo podaje w wątpliwość słuszność twierdzenia przedsiębiorcy o mniejszem niebezpieczeństwie.

Co do przedsiębiorstw grupy VIId (załącznik 2) zasięgnąć należy w miarę potrzeby informacji u odpowiedniej nadzorczej władzy monopolu prochowego.

§ 10. Przedsiębiorcy są obowiązani udzielać zakładowi ubezpieczenia od wypadków na jego żądanie wyjaśnień o rodzaju i urządzeniu przedsiębiorstwa, potrzebnych do zaliczenia przedsiębiorstw do kategorji i klasy niebezpieczeństwa.

§ 11. O ile przedsiębiorstwa, względnie gospodarstwa rolne i leśne, podlegające obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków na mocy przepisów art. 4 ustawy z dn. 7 lipca 1921 r. w przedmiocie zmian niektórych postanowień ustaw austrjackich o ubezpieczeniu robotników od wypadków, obowiązujących na terytorjum b. zaboru austrjackiego oraz o rozciągnięciu obowiązujących tam ustaw o ubezpieczeniu od, nieszczęśliwych wypadków na terytorjum, przyłączone do Polski, a należące poprzednio do Królestwa Węgierskiego (Dz. U. R. P. № 65, poz. 413) nie są jeszcze zaliczone w całości do kategorji i klas niebezpieczeństwa, oznaczonych w za? łączniku 2, zakład ubezpieczenia ma wydać posiadaczom tych przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych i leśnych co do każdego przedsiębiorstwa orzeczenie, zaliczające je do kategorji i klasy niebezpieczeństwa w myśl niniejszego rozporządzenia.

§ 12. W orzeczeniu tem podać należy dokładnie odnośny tytuł podziału na kategorje niebezpieczeństwa, który stanowił podstawę przy zaliczeniu poszczególnego przedsiębiorstwa do danej kategorji niebezpieczeństwa.

Dla przedsiębiorstw mieszanych, których kategorja i klasa niebezpieczeństwa została ustalona w sposób przepisany w § 7 niniejszego rozporządzenia, należy nadto podać obliczenie przewidziane tym paragrafem.

W razie zaliczenia przedsiębiorstwa do wyższej klasy niebezpieczeństwa, należy podać w orzeczeniu powody, które na takie zaliczenie wpłynęły.

§ 13. Przed rozstrzygnięciem w ostatniej instancji rekursów w sprawach zaliczenia przedsiębiorstw, Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej może zasięgnąć na uzasadnione żądanie strony, opinji rzeczoznawców z grona przedsiębiorców i robotników.

§ 14. Przedsiębiorcy, których przedsiębiorstwa zaliczone są już przez zakład ubezpieczenia od wypadków na podstawie przepisów, obowiązujących przed wydaniem niniejszego rozporządzenia, mają prawo w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia, żądać od zakładu ubezpieczenia od wypadków poddania rewizji dotychczasowego zaliczenia przedsiębiorstwa i wydania właściwego orzeczenia z ważnością od dnia i lipca 1921 r.

Żądanie rewizji zaliczenia, wniesione po upływie powyżej przepisanego dwumiesięcznego terminu, pozostanie bez skutku, za wyjątkiem wypadków, przewidzianych w § 19 ustawy z 28 grudnia 1887 r. (austr. Dz. U. P. № 1 z r. 1888).

§ 15. Przepis § 14 nie odnosi się do przedsiębiorstw, mających swą siedzibę na Śląsku Cieszyńskim. Zakład ubezpieczenia od wypadków wyda dla tych przedsiębiorstw ponowne orzeczenia w myśl rozporządzenia niniejszego.

§ 16. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  1

Schemat kategorji niebezpieczeństwa z oznaczeniem klas niebezpieczeństwa należących do poszczególnych kategorji.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  2

Systematyczny podział przedsiębiorstw, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia według tytułów i kategorji niebezpieczeństwa.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

• Identyfikator: Dz.U.1922.37.311
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Przydzielenie do kategorji niebezpieczeństwa przedsiębiorstw, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków w myśl postanowień ustaw z dnia 28 grudnia 1887 r. i z dnia 20 lipca 1894 r. w brzmieniu ustalonem ustawą z dnia 7 lipca 1921 r. oraz w przedmiocie ustanowienia klas niebezpieczeństwa dla poszczególnych kategorji niebezpieczeństwa na czas od 1 lipca 1921 r. do 31 grudnia 1924 r.
• Data aktu: 24/03/1922
• Data ogłoszenia: 25/05/1922
• Data wejścia w życie: 25/05/1922