Ujednostajnienie i podwyższenie podatków gruntowych i podymnego na obszarze b. Królestwa Kongresowego.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SKARBU

z dnia 10 września 1920 r.

w przedmiocie ujednostajnienia i podwyższenia podatków gruntowych i podymnego na obszarze b. Królestwa Kongresowego.

Na zasadzie art. 8 i 10 ustawy z dnia 14 lipca 1920 r. (Dz. Ust. Rz. P. № 71, poz. 477) wprowadza się przy wymiarze i poborze państwowych podatków gruntowych: dworskiego głównego i dodatkowego, włościańskiego i z osad głównego i dodatkowego, oraz podymnego dworskiego i włościańskiego, tudzież tychże podatków w osadach (miasteczkach). następujące zmiany:

§ 1. Do gruntów i lasów, stanowiących własność państwową i wolnych w myśl art. 2 ustawy z dn. 14 lipca 1920 r. od podatku gruntowego zalicza się również te grunta, i lasy, które przeszły w posiadanie Państwa z mocy ustawy z dnia 25 lipca 1919 r. (Dz. Ust. Rz. P. № 72, poz. 423), jako należące do dóbr donacyjnych, nie zalicza się natomiast lasów oraz gruntów, które stanowiły własność osobistą członków rodziny cesarskiej b. cesarstwa rosyjskiego.

Za grunta, stanowiące własność państwową należy uważać wszystkie grunta, należące do państwowych kolei żelaznych oraz grunta oddane do użytkowania instytucjom i zakładom naukowym lub wydzierżawione, jeśli mają uregulowany tytuł własności na rzecz Skarbu Rzeczypospolitej.

Do budynków rządowych, czyli stanowiących własność państwową i wolnych wedle art. 2 ustawy z dnia 14 lipca 1920 r. od podymnego, zalicza się wszelkiego rodzaju gmachy i budynki państwowe, nie wyłączając domów mieszkalnych oraz wszelkiego rodzaju zakłady przemysłowe i handlowe, znajdujące się w dobrach państwowych lub byłych donacyjnych, chociażby budynki takie były wydzierżawione.

§ 2. Dworski podatek gruntowy dodatkowy, wymieniony w art. 132 ustawy o podatkach bezpośrednich (Zb. Praw Ces. Ros. T. V wyd. 1903 r.) należy pobierać w wysokości 60% podatku głównego tylko z tych dóbr lub ich części, stanowiących W myśl art. 121-124 powyższej ustawy oddzielną jednostkę podatkową, których obszar zawiera najwyżej 30 morgów.

We wszystkich innych wypadkach dodatkowy podatek gruntowy pobierać się będzie w wysokości 100% podatku głównego.

§ 3. Stawki podatków gruntowych głównych oraz podymnego dla poszczególnych województw i powiatów wskazane są w załączonych taryfach (załączniki I, II i III).

§ 4. Wymiar i pobór podymnego za rok 1920 należy przeprowadzić tymczasowo zgodnie z danymi, jakiemi rozporządzają poszczególne urzędy skarbowe podatków i opłat skarbowych o budynkach, podlegających podatkowi oraz zgodnie z ilością osad włościańskich lub budowli, znajdujących się w osadach (miasteczkach).

§ 5. Celem ostatecznego przeprowadzenia wymiaru i poboru podymnego dworskiego ze wszystkich budowli, wymienionych w art. 141 ustawy o podatkach bezpośrednich, należy dokonać w terminie do dnia 1 stycznia 1921 r. w myśl art. 151 tejże ustawy opisów budowli z uwzględnieniem wykazów ubezpieczeniowych, w normach obecnie obowiązujących i z zachowaniem postępowania, przepisanego w art. 152-160 tejże ustawy. Dodatkowe podymne dworskie oblicza się w stosunku 1% szacunku ubezpieczonego budynku, podlegającego podatkowi, przyczem za szacunek taki należy uważać kwoty w tym podwyższonym stosunku, jaki zarząd wzajemnych ubezpieczeń przerachował, celem poboru premji asekuracyjnej i wypłaty odszkodowania pożarowego.

§ 6. Ostateczny pobór podymnego z osad włościańskich oraz budowli, znajdujących się w osadach (miasteczkach) wskazanych w art. 163 i 193 ustawy o podatkach bezpośrednich, należy oprzeć na sprawdzeniu osad faktycznie istniejących w obecnym czasie, a to na podstawie dostarczonych przez urzędy gminne wykazów osad włościańskich każdej wsi z oznaczeniem przestrzeni, posiadanych przez każdego włościanina gruntów. Suma przestrzeni, wykazanych w posiadaniu poszczególnych właścicieli powinna być zgodna z ogólną przestrzenią gruntów, znajdujących się w posiadaniu wsi i odpowiadać faktycznemu stanowi rzeczy. Stan ten powinien być stwierdzony tabelą likwidacyjną, o ile zaś osady pierwotne z biegiem czasu podzielono lub odstąpiono osobom trzecim - aktami notarjalnemi, zawartemi w przedmiocie działów lub sprzedaży. Do przestrzeni, wskazanej w tabeli likwidacyjnej, należy doliczać przestrzenie, otrzymane przy regulacji praw serwitutowych, bądź nabyte w drodze kupna. O ile wieś posiada las lub pastwisko wspólne należy stosunkową część ogólnej przestrzeni tych użytków doliczać do gruntów poszczególnych właścicieli osad.

§ 7. W celu poprawienia i uzupełnienia katastru, służącego do wymiaru podatku, należy w wypadkach niewłaściwego zaklasyfikowania opodatkowanych przestrzeni z urzędu lub wskutek starań właścicieli gruntów wprowadzić do katastru poprawki, odpowiadające powstałym na gruntach zmianom faktycznym na podstawie dostarczonych przez właścicieli dokumentów, stwierdzających stan rzeczy oraz wykazujących przestrzenie posiadanych gruntów i ich przeznaczenie gospodarcze.

Dokumentami takiemi są: rejestry pomiarowe, mapy, wyciągi z ksiąg hipotecznych, tabele likwidacyjne.

§ 8. Właściciele gruntów obowiązani są złożyć pisemne oświadczenie o ogólnej ilości posiadanej przestrzeni, tudzież wyjaśnić, w jaki sposób przestrzeń tę użytkują w znaczeniu gospodarczem.

Z pośród gruntów zarówno dworskich jak włościańskich należy w myśl dodatku do art. 127 i 171 ustawy ros. o podatkach bezpośrednich zaliczać:

do klasy I:

a) ogrody, sady, place pod zabudowania i między niemi oraz dziedzińce;

b) grunta orne, pszenne, oraz gliniaste, czarnoziem z głęboką warstwą rodzajną; marglowo-gliniaste, z głęboką i żyzną warstwą rodzajną; nizinne i nadrzeczne w części organiczne bogate; gliniasto-piaszczyste, w materje organiczne zasobne, z podłożami przepuszczalnemi, gliniastemi, marglowatemi lub piaszczysto-gliniastemi; marglowe na podłożu wapiennem, na których dobrze lub dostatecznie obradzają: pszenica, rzepak, jęczmień, groch, koniczyna, buraki, kartofle i t. p. rośliny, wymagające urodzajniejszej gleby;

do klasy II:

wszystkie pozostałe grunta orne jako to: grunta gliniasto-piasczyste ze znaczną przewagą piasku, wapienno-opoczaste, ze znaczną przewagą kamieni wapiennych trudno się rozkładających w ciała organiczne ubogie; torfowe, zupełnie piasczyste, suche, niespójne; sapy niełatwo wysychające, piasczyste siwego koloru; grunta piasczyste zwierzchnią warstwą ciemnego koloru w części organiczne nierozpuszczalne obfitujące, oraz wogóle wszystkie grunta orne, z wyjątkiem tylko najsłabszych, co lat trzy lub sześć uprawianych i zasiewanych żytem lub gryką, które powinny być zaliczone do kl. V gruntów dworskich lub IV włościańskich.

Okoliczność, że przestrzenie gruntów ornych obsiewanych przedtem gatunkami zbóż, wymagającemi wyższego gatunku gleby, jak pszenicą, rzepakiem, grochem, burakami i t. p, a zatem pól o jakości kl. I obecnie obsiewa się żytem, owsem i kartoflami, nie może być podstawą do zaliczenia tych gruntów do kl. II;

do klasy III i IV:

łąki dworskie, dające dwa lub więcej zbiorów siana na rok, oraz przestrzenie, znajdujące się pod sztucznie nawodnionemi stawami, na których prowadzi się gospodarstwo rybne, narówni z łąkami zalewnemi zalicza się do kl. III, dające zaś jeden pokos do kl. IV.

Łąki włościańskie oraz należące do mieszkańców osad (miasteczek) na ziemiach, nabytych z mocy ukazów cesarskich z 1864 r. zalicza się do kl. III taryfy podatkowej gruntów włościańskich;

do klasy IV i V:

do klasy V taryfy podatku gruntowego dworskiego oraz do kl. IV taryfy podatku włościańskiego, zalicza się: a) grunta orne, z powodu małej swej urodzajności zasiewane co lat trzy lub sześć żytem lub gryką; b) pastwiska i wygony; c) lasy, krzaki i zarośla.

Zwracać szczególną uwagę, aby do kl. V gruntów dworskich lub kl. I włościańskich, grunta orne były tylko wtedy zaliczane, jeżeli rzeczywiście są uprawiane co lat trzy lub sześć i zasiewane żytem lub gryką. Grunta uprawiane i zasiewane normalnie, chociażby były słabo urodzajne powinny być zaliczone do kl. II.

Do kategorji pastwisk nie należy zaliczać pastewników, położonych przy zabudowaniach folwarcznych lub wiejskich (grodzie), lecz uważać je za łąki odpowiednio do ich przymiotów.

§ 9. Wspomniane w § 8 deklaracje co do gruntów, opłacających podatek gruntowy dworski, składają i podpisują właściciele takich dóbr lub ich zastępcy prawni a co do gruntów włościańskich i należących do mieszkańców osad (miasteczek) lub miast - wybrani i upoważnieni przedstawiciele gromad.

Urzędy skarbowe podatków i opłat skarbowych po otrzymaniu deklaracji, poświadczonych przez urzędy gminne z powołaniem się na dokumenty, na których podstawie złożono tę deklaracje, oraz z dołączeniem ich w oryginałach lub należycie zaświadczonych odpisach, powinny deklaracje te przez naczelnika urzędu lub jego zastępcę sprawdzić na gruncie co do faktycznego stanu rzeczy i dokonać klasyfikacji.

§ 10. Klasyfikacja użytków powinna odbywać się w porze w której dokonanie jej jest możliwe, a więc gdy ziemia nie jest zbyt przesiąknięta wilgocią ani też zmarznięta lub pokryta śniegiem.

Dla gruntów uprawnych najodpowiedniejszym jest czas, gdy można widzieć stan urodzajów oraz stwierdzić, jakie zboża są lub były zasiewane.

Sprawdzenie przestrzeni leśnych może się odbywać w ciągu całego roku.

§ 11. Klasyfikacji dokonywa w poszczególnych miejscowościach naczelnik urzędu skarbowego podatków i opłat skarbowych lub jego zastępca, bądź też inny urzędnik skarbowy, delegowany do tej czynności przez izbę skarbową, który powojuje do pomocy rzeczoznawców z pośród miejscowych mieszkańców. Takimi są: przedstawicie gminy - wójt. właściwi sołtysi; przy szacowaniu zaś gruntów, należących do poszczególnych wsi lub osad, dwuch gospodarzy z sąsiednich wsi i w miarę możności dwuch posiadaczy większej własności lub ich zarządzających, dokładnie obeznanych z miejscowemi warunkami. W szacowaniu nie mogą brać udziału krewni podatnika.

O dniu taksacji należy wszystkie wyżej wyszczególnione osoby zawiadomić na piśmie. Wezwanie właściciela gruntów do uczestnictwa przy szacowaniu jego gruntów jest obowiązkowe, niestawienie się jednakże jego lub jego zastępcy nie wstrzymuje taksacji.

§ 12. Z dokonania taksacji sporządza się protokuł, w którym wymienia się datę czynności, osoby biorące udział w taksacji, miejscowość, imię i nazwisko właściciela gruntów, dokumenty pomiarowe, ustalające przestrzeń i kategorję użytków, motywy oraz wyniki taksacji. Jeżeli dokładnych dokumentów pomiarowych nie było, zaznaczyć należy, jakim sposobem ustalono granicę użytków.

Protokuł powinien być podpisany przez biorących udział w taksacji oraz urzędnika dokonywującego czynności. Jeżeli ktoś z obecnych odmówi podpisu na protokule należy o tem w protokule zaznaczyć.

§ 13. Po zbadaniu gatunku gleby, rodzaju roślin lub płodów, jakie uprawiano na przestrzeni, podlegającej oszacowaniu, i rezultatu plonów za ostatnie kilka lat, oraz wysłuchaniu opinji i objaśnień obecnych rzeczoznawców urzędnik, dokonywujący taksacji, określa kategorję podatkową użytków. Pożądanem jest. by w protokule szacunkowym były zamieszczone dane o gatunkach i urodzajności gleby oraz przeciętnej wydajności plonów. I Przeciętną urodzajność gruntów oblicza się na podstawie zebranych z kilku ubiegłych lat danych o ilości maksymalnych i minimalnych plonów (5-7 lat), o ile wszakże w ciągu tego czasu wypadły szczególnie niepomyślne lata dla dojrzewania lub zbioru roślin (np. gradobicie, wylewy, zbytnia posucha, zniszczenie przez robactwo, zarazki i t. p.) to wyłącza się je z obliczeń.

§ 14. Wspomniane w art. 8 ustawy ulgi przy ściąganiu podatków gruntowych i podymnego zarówno bieżących jak i zaległych można przyznawać tym jednostkom podatkowym, które ucierpiały z powodu wydarzeń i działań wojennych lub spowodowanych wojną klęsk żywiołowych, o ile szkody nie zostały wyrównane przez otrzymane sumy ubezpieczeniowe lub pomoc ze Skarbu w gotówce lub w naturze, a skutki szkód dotrwały do dnia 1 lipca 1920 r. i w szczególności:

a) gdy grunta ucierpiały przez urządzenie robót fortyfikacyjnych, nieobecność przymusowo ewakuowanych właścicieli lub spowodowanego rekwizycjami braku inwentarza roboczego i nasion do siewu oraz, gdy lasy zostały zniszczone wskutek pożaru, bezpośrednich działań wojennych, rekwizycji bądź samowolnego wyrębu przez armje operujące lub przez okolicznych mieszkańców; b) gdy budynki mieszkalne, gospodarcze lub przemysłowe wskutek działań wojennych lub wywołanego nimi pożaru stały się w całości lub częściowo niezdatne do użytku.

Ulgi przyznawać się będzie stosownie do stopnia szkody i rozmiaru trwania jej skutków, przyczem całkowite lub częściowe umorzenie należności podatkowej przyznawać można, gdy właściciel przedmiotu podatkowego nie był w stanie uruchomić swego gospodarstwa lub uruchomił je tylko w drobnej części w stosunku do stanu przedwojennego oraz gdy czyniąc: znaczne nakłady z własnych środków bez pomocy Skarbu uruchomił gospodarstwo rolne bądź też odbudował zniszczone lub spalone budynki. W wypadkach innych szkód wojennych Ulgi ograniczy się do odroczenia uiszczenia należności podatkowej lub rozłożenia je na raty, na przeciąg czasu, zależny od szkód i stanu materjalnego płatników.

§ 15. Osoby, obowiązane do opłacania podatków gruntowych i podymnego, a z powodu szkód wojennych nie mające możności uiścić we właściwym terminie, przypadających od nich należności, mogą zwracać się do miejscowego urzędu skarbowego podatków i opłat skarbowych z podaniem o umorzenie, odroczenie lub rozłożenie na raty wpłat z tytułu bieżących podatków i zaległości.

Do wszystkich takich podań urząd skarbowy zbiera potrzebne dane za pośrednictwem powiatowych i gminnych władz administracyjnych oraz miejscowych oddziałów kółek rolniczych i Związku Ziemian, a także przez badanie świadków i sprawdzenie na gruncie rzeczywistego stanu rzeczy przez naczelnika urzędu lub jego zastępcę, a rozpatrzywszy je, rozważa konieczność zastosowania ulg, o które petenci proszą i bądź zarządza własną władzą odroczenie lub rozłożenie na raty spłaty należności, bądź też występuje w tym przedmiocie z wnioskiem do właściwej izby skarbowej, kierując się poniżej wskazanemi przepisami.

§ 16. Urząd skarbowy podatków i opłat skarbowych może decydować własną władzą: 1) o odroczeniach w płaceniu podatków i zaległości i wstrzymaniu kroków egzekucyjnych na czas nie dłuższy niż pół roku. 2) o rozłożeniu na raty na czas nie dłuższy niż jeden rok takich należności Skarbu, które wynoszą jednorazowo najwyżej 2.500 marek od właściciela majątku lub gromady wiejskiej, a jeżeli majątek ma urządzoną hipotekę, to tylko takich zabezpieczonych na hipotekach należności Skarbu, które korzystają z przywileju stosownie do art. 41 ustawy sejmowej z d. 14/26 kwietnia 1818 r.

O ustaleniu własności dóbr nieruchomych. o przywilejach i hipotekach (Dz. Praw Król. Pol. t. V str. 295).

§ 17. Gdy prośba dotyczy umorzenia podatków lub zaległości, bądź też odroczenia lub rozłożenia na raty sumy powyżej 2.500 mk. lub na czas dłuższy, niż wskazano w poprzednim paragrafie, urząd skarbowy podatków i opłat skarbowych występuje z odpowiednim wnioskiem do właściwej izby skarbowej i załącza opinję własną oraz zebrane przez siebie dane dotyczące sprawy.

Izba skarbowa może decydować własną władzą: 1) o umorzeniu podatków lub zaległości, które nie przewyższają 2.500 mk. od właściciela majątku lub gromady wiejskiej, 2) o odroczeniu uiszczenia podatków i zaległości i wstrzymaniu kroków egzekucyjnych na czas nie dłuższy niż jeden rok i 3) o rozłożeniu na raty na czas nie dłuższy niż dwa lata takich należności Skarbu. które wynoszą jednorazowo najwięcej 10.000 marek od właściciela majątku lub gromady wiejskiej przy dostatecznem zabezpieczeniu tych rat

§ 18. Na umorzenie podatków, odroczenia lub rozłożenia na raty w kwotach wyższych i na czas dłuższy, niż wskazano w § 17, izba skarbowa powinna wyjednać decyzję Ministerstwa Skarbu, któremu przedstawia podanie płatnika lub płatników wraz z zebranemi danemi oraz swoim wnioskiem.

§ 19. Przy odroczeniach i rozkładaniu na raty uiszczenia należności podatkowych i zaległości zachowują moc przepisy art. 297 i 298 ustawy o podatkach bezpośrednich.

Zaniechanie pobierania procentów za czas odroczenia lub rozłożenia na raty, oraz wymaganie zabezpieczenia dotyczy również wszystkich wypadków, spowodowanych działaniami wojennemi, bądź też ich następstwami.

§ 20. Kwoty podatków gruntowych i podymnego, dodatkowo obliczone w normach podwyższonych za I półrocze roku 1920, należy wnieść do kas skarbowych do dnia 15 października 1920 r., za II zaś półrocze 1920 roku - do dnia 30 listopada 1920 r.

W latach następnych podatki powinny być wpłacone w terminach. przewidzianych w art. 129, 139, 156, 188 i 215 ustawy o podatkach bezpośrednich.

§ 21. Kwoty, pobrane za rok 1920 na rzecz powiatowych związków komunalnych tytułem opłaty drogowej, tudzież specjalnej opłaty transportowej, należy zaliczyć na poczet należnych za rok 1920 dodatków do podatku gruntowego i podymnego na rzecz tych związków powiatowych.

§ 22. Pobrany w powiatach b. okupacji austrjackiej specjalny podatek na utrzymanie sądów gminnych od gruntów i innych nieruchomości za rok 1920 należy zaliczyć na poczet należnych za ten rok podatków gruntowych lub podymnego.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I ¹

DODATEK

do art. 128 rosyjskiej ustawy o podatkach bezpośrednich.

Taryfa głównego dworskiego podatku gruntowego.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  II

DODATEK

do uwagi przy art. 150 rosyjskiej ustawy o podatkach bezpośrednich.

Taryfa podatku podymnego od dworskich domów mieszkalnych oraz zakładów handlowych i przemysłowych

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  III

DODATEK

do art. 171 ros. ustawy o podatkach bezpośrednich.

Taryfa głównego podatku gruntowego od gruntów włościańskich.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

1 Załącznik I zmieniony przez obwieszczenie z dnia 24 stycznia 1921 r. (Dz.U.21.14.87) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 lutego 1921 r. Zmiany nie zostały naniesione na tekst.

• Identyfikator: Dz.U.1920.97.639
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Ujednostajnienie i podwyższenie podatków gruntowych i podymnego na obszarze b. Królestwa Kongresowego.
• Data aktu: 10/09/1920
• Data ogłoszenia: 15/10/1920
• Data wejścia w życie: 30/10/1920