40. rocznica przyznania Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla.

UCHWAŁA
SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 7 września 2023 r.
w sprawie 40. rocznicy przyznania Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla

W roku 2023 przypada 80. rocznica urodzin Lecha Wałęsy i 40. rocznica przyznania Mu Pokojowej Nagrody Nobla. Z tej okazji Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szacunek wybitnemu działaczowi związkowemu, współzałożycielowi Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", represjonowanemu i oczernianemu przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, pierwszemu demokratycznie wybranemu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.

Norweski Komitet Noblowski ogłosił przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla 5 października 1983 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego NSZZ "Solidarność" był już wówczas od roku formalnie zdelegalizowany przez Sejm PRL, a opór społeczny przeciwko władzy komunistycznej, koordynowany przez solidarnościowe podziemie, z wolna słabł.

W uzasadnieniu przyznania Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie podkreślono, że Jego działania "charakteryzowały się determinacją w dążeniu do rozwiązywania problemów jego kraju przez negocjacje i współpracę, bez uciekania się do przemocy". Komitet Noblowski uznał Lecha Wałęsę za "wyraziciela tęsknoty za wolnością i pokojem, która - mimo nierównych warunków - istnieje niepokonana we wszystkich narodach świata", i podkreślił, że "[w] czasach, w których odprężenie i pokojowe rozwiązywanie konfliktów są bardziej potrzebne niż kiedykolwiek, wysiłek Wałęsy jest zarówno natchnieniem, jak i przykładem".

Przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla, wbrew zakulisowym działaniom władz PRL, spowodowało wystosowanie przez nie - 11 października 1983 r. - oficjalnego protestu do rządu norweskiego.

W obawie przed brakiem możliwości powrotu do kraju Uhonorowany nie pojechał do Oslo osobiście. Nagrodę w jego imieniu odebrała 10 grudnia 1983 r. żona Danuta z najstarszym synem Bogdanem.

Pokojowa Nagroda Nobla przypominała światu postać Lecha Wałęsy i sprawę "Solidarności", przekreślała podejmowany przez władze PRL wysiłek zacierania w społecznej pamięci Jej doświadczenia. Przyznanie Pokojowej Nagrody Nobla utrudniło władzy przekonywanie społeczeństwa, że jest to tylko zamknięty rozdział historii, a Lech Wałęsa pozostaje wyłącznie osobą prywatną. Podniosło też na duchu szerokie rzesze działaczy "Solidarności" i dodało sił ukrywającym się ludziom podziemia.

Społeczeństwo odczytało przyznanie Lechowi Wałęsie tej nagrody jako poparcie Wolnego Świata dla zdelegalizowanej "Solidarności" i wolnościowych dążeń Polaków. Dla samego Lecha Wałęsy nagroda stanowiła zaś swoisty immunitet - wzmocniła Jego międzynarodową pozycję i utrudniła dalsze szykanowanie.

Pokojowa rewolucja - zapoczątkowana w Polsce między innymi przez Lecha Wałęsę - zainspirowała wielu i zainicjowała zmiany polityczne i gospodarcze w całej Europie Środkowo-Wschodniej, zakończone ostatecznie upadkiem komunizmu w roku 1989.

Senat wyraża wdzięczność i pamięta o zasługach Lecha Wałęsy.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Zmiany w prawie

Prezydent podpisał nowelizację kodeksu pracy o substancjach reprotoksycznych

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację kodeksu pracy dotyczącą ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych - przekazało w czwartek biuro prasowe kancelarii prezydenta. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Od 1 grudnia wakacje składkowe dla przedsiębiorców

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z 9 maja 2024 roku przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku. Niewpłacone składki będą finansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 listopada, a pierwsi przedsiębiorcy będą mogli z nich skorzystać w grudniu.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Ustawa powołująca program "Aktywny Rodzic" już w Dzienniku Ustaw

Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic" została opublikowana 12 czerwca. Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. O wyborze świadczenia zdecydują sami rodzice, choć pierwsze dwa nie będą dla wszystkich. Wnioski będzie można składać od 1 października.

Agnieszka Matłacz 13.06.2024
Mucha: Od 1 września obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy

Od 1 września będzie obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy, połączony z pobieraniem zasiłku 800 plus. Zapowiedziała to w środę wiceministra edukacji Joanna Mucha. Z przekazanych przez nią szacunkowych danych wynika, że do polskich szkół nie posłano prawdopodobnie ok. 75 tysięcy ukraińskich dzieci. Według Muchy często powodem takiej decyzji było przekonanie rodziców lub opiekunów, że bardzo szybko wrócą do Ukrainy.

Krzysztof Koślicki 12.06.2024
Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024