Zabezpieczenie socjalistycznej dyscypliny pracy.

USTAWA
z dnia 19 kwietnia 1950 r.
o zabezpieczeniu socjalistycznej dyscypliny pracy.

W Polsce Ludowej klasa robotnicza, świadoma swych praw i obowiązków gospodarza kraju, nadaje dyscyplinie pracy nową socjalistyczną treść.

Przytłaczająca większość robotników i pracowników umysłowych, pracując sumiennie i z zapałem, daje wyraz swojemu socjalistycznemu stosunkowi do pracy i przyczynia się do wzmocnienia sił Ludowej Ojczyzny.

Są jednak jednostki, które - naruszając dyscyplinę pracy - postępowaniem swym obniżają skuteczność ofiarnej pracy swych współtowarzyszy i wpływają hamująco na dalszy ciągły wzrost dobrobytu i kultury mas pracujących. Do szczególnie szkodliwych naruszeń dyscypliny pracy należy opuszczanie dni pracy bez usprawiedliwionej przyczyny.

Mając na względzie, że przestrzeganie socjalistycznej dyscypliny pracy jest nieodzownym warunkiem realizacji planu 6-letniego, zgodnie z interesami i postulatami klasy robotniczej stanowi się, co następuje:

Art.  1.

Każdy pracownik fizyczny lub umysłowy bez względu na zajmowane stanowisko i rodzaj wykonywanej pracy, zatrudniony w uspołecznionym zakładzie pracy, instytucji lub urzędzie, powinien być pociągnięty do odpowiedzialności według przepisów niniejszej ustawy za naruszenie dyscypliny pracy przez nieusprawiedliwione opuszczenie dni pracy.

Art.  2.

Wyróżnianie się nienaganną dyscypliną pracy powinno być uwzględniane przy przedstawianiu pracowników do odznaczeń państwowych i nagród.

Art.  3.

Rada Ministrów określi przypadki, w których winno nastąpić usprawiedliwienie opuszczonego dnia pracy, oraz warunki i tryb usprawiedliwiania nieobecności.

Art.  4.
1.
Przez opuszczenie dnia pracy rozumie się opuszczenie bez usprawiedliwionej przyczyny dnia pracy, w którym pracownik obowiązany był stawić się do pracy w zakładzie pracy, instytucji lub urzędzie.
2.
Opuszczenie części dnia pracy, przekraczające granicę, którą określi Rada Ministrów, jest równoznaczne z opuszczeniem dnia pracy w całości.
Art.  5.
1.
Karami porządkowymi za naruszenie dyscypliny pracy są:
1)
nagana z ostrzeżeniem,
2)
potrącenie z należnego wynagrodzenia - za każdy dzień opuszczony bez usprawiedliwienia - przeciętnego zarobku za jeden lub dwa dni pracy,
3)
przeniesienie na pracę niżej zaszeregowaną na okres nie dłuższy niż miesiąc.
2.
O wymierzeniu kary porządkowej sporządza się adnotację w aktach osobowych pracownika.
Art.  6.
1.
Kary porządkowe stosuje się według następującego wymiaru:
1)
za nieusprawiedliwione opuszczenie w kwartale kalendarzowym jednego dnia pracy pracownik podlega karze nagany z ostrzeżeniem albo karze potrącenia z należnego mu wynagrodzenia przeciętnego zarobku za jeden dzień pracy,
2)
za nieusprawiedliwione opuszczenie w kwartale kalendarzowym drugiego dnia pracy lub dwóch dni kolejno pracownik podlega karze potrącenia z należnego mu wynagrodzenia przeciętnego zarobku za jeden dzień pracy za każdy dzień opuszczony,
3)
za nieusprawiedliwione opuszczenie w kwartale kalendarzowym trzeciego dnia pracy lub trzech dni kolejno pracownik podlega karze potrącenia z należnego mu wynagrodzenia przeciętnego zarobku za dwa dni pracy za każdy dzień opuszczony lub karze przeniesienia na pracę niżej zaszeregowaną.
2.
Przeciętny dzienny zarobek oblicza się według zasad określonych dla ustalenia należności za dni urlopu.
3.
Pracownik pobierający wynagrodzenie stałe (ryczałtowe, miesięczne itp.) traci ponadto w każdym przypadku opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia tę część wynagrodzenia, która przypada za dni opuszczone.
Art.  7.

W przypadkach złośliwego i uporczywego naruszenia dyscypliny pracy, a mianowicie:

1)
opuszczenia mimo wymierzonych kar porządkowych bez usprawiedliwienia w ciągu kwartału kalendarzowego czterech lub więcej dni pracy albo
2)
opuszczenia jednorazowo bez usprawiedliwienia czterech lub więcej dni pracy,

stosowane będą kary sądowe.

Art.  8.
1.
Karę sądową stanowi obowiązek pozostawania przez okres nie dłuższy niż trzy miesiące przy pracy dotychczas wykonywanej z jednoczesnym potrąceniem od 10 do 25% wynagrodzenia za pracę.
2.
Do orzekania powołane są sądy powiatowe.
Art.  9.

W okresie odbywania kary porządkowej wykonywania pracy niżej zaszeregowanej (art. 5 ust. 1 pkt 3) lub kary sądowej wykonywania tej samej pracy z potrąceniem części wynagrodzenia (art. 8) zawiesza się prawo pracownika do rozwiązania umowy o pracę lub służbowego stosunku publiczno-prawnego.

Art.  10.
1.
Uznawanie nieobecności za usprawiedliwioną lub nieusprawiedliwioną, stosowanie kar porządkowych oraz składanie wniosków o rozpatrzenie sprawy przez sąd powiatowy należy do kierownika zakładu pracy, instytucji lub urzędu; kierownik podejmuje decyzję po wysłuchaniu wyjaśnień pracownika oraz po zasięgnięciu opinii rady zakładowej (miejscowej) lub delegata związkowego.
2.
Decyzję określoną w ust. 1 należy wydać na piśmie najpóźniej w ciągu tygodnia od pierwszego dnia nieobecności pracownika; odpis decyzji o zastosowaniu kary porządkowej lub o skierowaniu sprawy do sądu podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty w danym zakładzie pracy.
Art.  11.
1.
Adnotacje o karach porządkowych (art. 5) ulegają wykreśleniu we wszystkich aktach pracownika po roku jego nienagannej pracy, bez wyczekiwania jego żądania.
2.
Skazanie na karę sądową (art. 8) ulega na żądanie pracownika po roku jego nienagannej pracy zatarciu.
3.
Fakt wykonywania nienagannej pracy stwierdza kierownik zakładu pracy, instytucji lub urzędu w porozumieniu z radą zakładową (miejscową) lub delegatem związkowym.
4.
Z inicjatywy rady zakładowej (miejscowej) lub delegata związkowego może nastąpić wykreślenie adnotacji o karach porządkowych już po upływie pół roku sumiennej, nienagannej pracy pracownika w tym samym zakładzie pracy. W tym przypadku pracownik otrzymuje zwrot kwot potrąconych mu z wynagrodzenia w wykonaniu wymierzonej kary porządkowej.
Art.  12.
1.
Kierownik zakładu pracy, który umyślnie niezgodnie z okolicznościami:
1)
uznaje nieobecność pracownika za usprawiedliwioną albo
2)
wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie zastosuje kary porządkowej lub nie wystąpi do sądu z wnioskiem o rozpatrzenie sprawy -

podlega karze aresztu do trzech miesięcy lub grzywny do 4.500 zł albo obu tym karom łącznie.

2.
Tej samej karze podlega, kto umyślnie poświadcza nieprawdę co do okoliczności usprawiedliwiających opuszczenie pracy.
Art.  13.

Kto w inny sposób wykracza przeciw przepisom niniejszej ustawy, a w szczególności, kto uchyla się od odbycia kary sądowej, orzeczonej w trybie art. 8, podlega karze aresztu do sześciu miesięcy.

Art.  14.

Wpływy z pieniężnych kar porządkowych przeznacza się na cele określone obowiązującymi przepisami, o ile one nie podlegają zwrotowi na rzecz pracownika (art. 11 ust. 4).

Art.  15.

W sprawach rozpatrywanych w trybie postępowania sądowego:

1)
wniosek kierownika zakładu pracy, instytucji lub urzędu zastępuje akt oskarżenia,
2)
sprawa powinna być rozpatrzona przez sąd powiatowy najpóźniej w ciągu tygodnia od dnia otrzymania wniosku,
3)
wyrok z uzasadnieniem powinien być niezwłocznie sporządzony na piśmie,
4)
termin do wniesienia rewizji wynosi trzy dni i liczy się od dnia ogłoszenia wyroku,
5)
sąd rewizyjny powinien rozpatrzyć sprawę najpóźniej w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku sądu powiatowego.
Art.  16.

Nadzór nad przestrzeganiem przepisów niniejszej ustawy przez zakłady pracy, instytucje i urzędy porucza się prokuratorom.

Art.  17.

Tryb postępowania w sprawach objętych niniejszą ustawą w stosunku do pracowników cywilnych w administracji wojskowej oraz w służbie bezpieczeństwa publicznego określi właściwy minister w drodze zarządzenia.

Art.  18.

W art. 43 przepisów z dnia 16 marca 1928 r. o umowie o pracę robotników (Dz. U. Nr 35, poz. 324) skreśla się pkt 2, a pkt 3, 4 i 5 otrzymują kolejną numerację 2, 3 i 4.

Art.  19.

Wykonanie ustawy porucza się Prezesowi Rady Ministrów i wszystkim ministrom.

Art.  20.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Prezydent podpisał nowelizację kodeksu pracy o substancjach reprotoksycznych

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację kodeksu pracy dotyczącą ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych - przekazało w czwartek biuro prasowe kancelarii prezydenta. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Od 1 grudnia wakacje składkowe dla przedsiębiorców

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z 9 maja 2024 roku przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku. Niewpłacone składki będą finansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 listopada, a pierwsi przedsiębiorcy będą mogli z nich skorzystać w grudniu.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Ustawa powołująca program "Aktywny Rodzic" już w Dzienniku Ustaw

Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic" została opublikowana 12 czerwca. Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. O wyborze świadczenia zdecydują sami rodzice, choć pierwsze dwa nie będą dla wszystkich. Wnioski będzie można składać od 1 października.

Agnieszka Matłacz 13.06.2024
Mucha: Od 1 września obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy

Od 1 września będzie obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy, połączony z pobieraniem zasiłku 800 plus. Zapowiedziała to w środę wiceministra edukacji Joanna Mucha. Z przekazanych przez nią szacunkowych danych wynika, że do polskich szkół nie posłano prawdopodobnie ok. 75 tysięcy ukraińskich dzieci. Według Muchy często powodem takiej decyzji było przekonanie rodziców lub opiekunów, że bardzo szybko wrócą do Ukrainy.

Krzysztof Koślicki 12.06.2024
Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024