Prawa, obowiązujące w okręgu sądowym białostockim w zakresie sądownictwa.

USTAWA
z dnia 31 lipca 1919 r.
o prawach, obowiązujących w okręgu sądowym białostockim w zakresie sądownictwa.

Art.  1.

Przepisy, dotyczące zarządu i wymiaru sprawiedliwości, w szczególności przepisy, dotyczące urządzenia sądownictwa, obrony sądowej, dyzlokacji sądów, wynagrodzenia urzędników wymiaru sprawiedliwości, przepisy ustawy o notarjacie, przepisy przechodnie do Ustawy Postępowania Cywilnego, przepisy dotyczące prawa i postępowania karnego, tudzież kosztów sądowych i egzekucyjnych, obecnie obowiązujące w okręgu sądu apelacyjnego Warszawskiego, rozciąga się niniejszem na okrąg sądowy białostocki, o ile w następnych artykułach nie zrobiono pod tym względem wyjątku.

Art.  2.

W okręgu białostockim zachowuje moc obowiązującą dotychczasowe prawo cywilne, handlowe, materjalne i formalne oraz wekslowe.

Art.  3.

Na okrąg sądowy białostocki rozciąga się moc ustawy hipotecznej 1818 r. i prawa o przywilejach i hipotekach 1825 r., oraz wszelkich uzupełniających te ustawy przepisów. Będą one tam miały zastosowanie odpowiednie do właściwości miejscowego prawodawstwa.

Przy pierwiastkowej regulacji hipotecznej nieruchomości, gdy udowodnione zostało, że rejestr wieczysty lub inne ważne dokumenty, mogące służyć za podstawę do stwierdzenia tytułu do nieruchomości lub innego prawa rzeczowego, uległy zniszczeniu, zwierzchność hipoteczna może z urzędu zarządzić wszelkie właściwe środki celem umożliwienia stronie stwierdzenia jej praw, w szczególności w braku innych dowodów władna jest na żądanie strony zarządzić w tym celu badanie świadków, które prowadzone będzie trybem, w Ustawie Postępowania Cywilnego wskazanym.

Minister Sprawiedliwości mocen jest przedłużać terminy do regulacji hipotecznej, przewidziane w art. 23 prawa o przywilejach i hipotekach 1825 r.

Art.  4.

W okręgu białostockim będzie miał odpowiednie zastosowanie: a) dekret o rejestrze handlowym z dnia 7 lutego 1919 r. (Dzien. Pr. № 14 poz. 164); b) rozporządzenie w przedmiocie przedłużenia terminów wekslowych w okręgu sądu apelacyjnego Warszawskiego z dnia 16 czerwca 1919 r. (Dz. Pr. № 50 poz. 328), i c) dekret o zawieszeniu biegu terminów i przedawnień z dn. 16 stycznia 1919 r. (Dz. Pr. № 9 poz. 121).

Art.  5.

Jeżeli w przepisach ustawowych kwoty pieniężne, określające karę lub grzywnę, oznaczone są w walucie rublowej, natenczas należy je przeliczać według stosunku 1 rb. = 2 mk. W innych wypadkach przy przeliczaniu na walutę markową kwot, oznaczonych w rublach, będą miały zastosowanie dotychczas obowiązujące w okręgu sądowym białostockim rozporządzenia o walucie. W szczególności będą przeliczane: a) należności, płatne przed 19 grudnia 1917 r. i niezapłacone we właściwym czasie z winy dłużnika według kursu 1 rb. = 2 mk.; b) inne należności, płatne przed 19 grudnia 1917 r., tudzież należności, płatne po 18 grudnia 1917 r., będą w odpowiednich wypadkach przeliczane według kursu 1 rb. = 1 mk. 50 fen. i c) należności powstałe po 31 grudnia 1917 r., dotyczące procentów i rat amortyzacyjnych, tudzież wszelkie należności, powstałe po 15 września 1918 r. według kursu 1 rb. = 1 mk.

Art.  6. 1

(uchylony).

Art.  7.

Znosi się istniejące w okręgu sądowym białostockim opieki stanowe, jako to opieki szlacheckie, sądy sieroce i t. p. Obowiązki urzędów opiekuńczych w tym okręgu sprawują sądy pokoju. Sprawy, dotyczące opieki i przekraczające na mocy rosyjskiego prawa cywilnego właściwość niższych urzędów opiekuńczych (art. 277, 374, 376, 377, 378, 381 i in. części pierwszej tomu dziesiątego Zbioru Praw Cesarstwa Rosyjskiego), należeć będą do właściwości sądu okręgowego.

Art.  8.

Sprawy, przejęte przez sądy polskie, a prowadzone w b. sądach niemieckich oraz sądach obywatelskich, będą rozpoznawane przez sądy, powołane na podstawie niniejszej ustawy stosownie do ich właściwości, określonej w przepisach przechodnich do Ust. Post. Cywilnego lub Karnego.

Wyroki warunkowe, wydane przez b. sądy okupacyjne, w zastosowaniu do przepisów obowiązującej Ustawy Post. Cywilnego, uznawane będą za decyzje przedstanowcze, odpowiadające decyzjom incydentalnym.

Art. 41 przepisów przechodnich do Ust. Post. Cywiln. nie będzie miał zastosowania do spraw, przejętych przez sądy polskie.

Art.  9.

Art. 13 ogólnej ustawy włościańskiej (oddzielny dodatek do tomu IX Zbioru Praw Cesarstwa Rosyjskiego) oraz przepisy o nabywaniu, zastawie i dzierżawie własności nieruchomej w dziewięciu guberniach zachodnich (załącznik do artykułu 698 uwaga 2 części pierwszej tomu X Zbioru Praw) nie mają zastosowania do okręgu białostockiego.

Art.  10.

W razie braków i wątpliwości, wynikających przy stosowaniu niniejszej ustawy, stosować należy w drodze analogji przepisy, obowiązujące w okręgu sądu apelacyjnego Warszawskiego.

Art.  11.

Przepisy wykonawcze w rozwinięciu niniejszej ustawy w miarę potrzeby wydawać będzie Minister Sprawiedliwości.

Art.  12.

Ustawa niniejsza otrzymuje moc obowiązującą od 1 sierpnia 1919 roku.

1 Art. 6 uchylony przez art. 6 pkt 5 ustawy z dnia 16 lipca 1925 r. o zmianach w urządzeniu sądownictwa, przepisach postępowania cywilnego i w przepisach o kosztach sądowych, obowiązujących w b. zaborze rosyjskim (Dz.U.25.91.637) z dniem 8 października 1925 r.

Zmiany w prawie

Prezydent podpisał nowelizację kodeksu pracy o substancjach reprotoksycznych

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację kodeksu pracy dotyczącą ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych - przekazało w czwartek biuro prasowe kancelarii prezydenta. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Od 1 grudnia wakacje składkowe dla przedsiębiorców

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z 9 maja 2024 roku przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku. Niewpłacone składki będą finansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 listopada, a pierwsi przedsiębiorcy będą mogli z nich skorzystać w grudniu.

Grażyna J. Leśniak 13.06.2024
Ustawa powołująca program "Aktywny Rodzic" już w Dzienniku Ustaw

Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic" została opublikowana 12 czerwca. Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. O wyborze świadczenia zdecydują sami rodzice, choć pierwsze dwa nie będą dla wszystkich. Wnioski będzie można składać od 1 października.

Agnieszka Matłacz 13.06.2024
Mucha: Od 1 września obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy

Od 1 września będzie obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy, połączony z pobieraniem zasiłku 800 plus. Zapowiedziała to w środę wiceministra edukacji Joanna Mucha. Z przekazanych przez nią szacunkowych danych wynika, że do polskich szkół nie posłano prawdopodobnie ok. 75 tysięcy ukraińskich dzieci. Według Muchy często powodem takiej decyzji było przekonanie rodziców lub opiekunów, że bardzo szybko wrócą do Ukrainy.

Krzysztof Koślicki 12.06.2024
Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024