Świadczenie postojowe to jedna z popularniejszych form wsparcia. Do 18 czerwca ZUS wypłacił już 1,5 miliona takich świadczeń. Zgodnie z art. 15zs ust. 7 tarczy antykryzysowej, czyli ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, wniosek można złożyć w terminie trzech miesięcy od zniesieniu stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego. W praktyce przedsiębiorcy, którzy zwlekają, mimo że spadek przychodów już u nich wystąpił, nie będą mogli liczyć na pomoc. Wszystko przez art. 15 zq, który wprowadza drugi, ważny termin. Warunkiem uzyskania świadczenia jest, bowiem to, by przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15 proc. w stosunku do miesiąca poprzedniego. Dlatego ci, którzy odnotowali spadek przychodów w maju w porównaniu z kwietniem i chcą się załapać na postojowe, muszą złożyć wniosek do końca czerwca. Ci, którzy nie złożyli wniosku, gdy zleceniobiorca obniżył im wynagrodzenie już w marcu czy kwietniu, nie mają szans na świadczenie. Tymczasem wielu zainteresowało się wsparciem dopiero, gdy za sprawą tarczy antykryzysowej 2 zostało wydłużone na trzy miesiące. Zdaniem prawników tak sformułowany przepis wyklucza tych, którzy liczyli na poprawę sytuacji i zwlekali ze składaniem wniosków.

Zobacz procedurę w LEX: Świadczenie postojowe – osoby uprawnione i zasady nabywania >

 

Spadek obrotów w kwietniu pozbawia postojowego

Zgodnie z art. 15zq, wniosek o świadczenie postojowe można złożyć najpóźniej do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystąpił spadek przychodów. - Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy przeoczyli moment złożenia wniosku lub wstrzymywali się z jego złożeniem bezpośrednio po wystąpieniu u nich spadku obrotów w związku z wybuchem epidemii - w przypadku gdy ich przychody nie ulegają dalszemu obniżeniu, nie mogą liczyć na świadczenie ani za dotychczasowy okres spadku, ani za kolejne miesiące nawet jeśli ich sytuacja nie uległa poprawie – mówi Monika Susałko, radca prawny w kancelarii Lubasz i Wspólnicy. I dodaje, że taki model wsparcia wyklucza przedsiębiorców, którzy liczyli, że poradzą sobie bez wsparcia państwa czy zakładali, że spadek ich przychodów będzie utrzymywał się nie dłużej niż miesiąc. Przykładowo, przedsiębiorcy, którzy odnotowali spadek w marcu, w porównaniu do lutego, ale nie złożyli wniosku w kwietniu, licząc na poprawę sytuacji - już nie mogą otrzymać wsparcia. Literalne brzmienie przepisów potwierdza treść wniosku RSP-D oraz Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Sprawdź w LEX: Czy osoba przebywająca na urlopie wychowawczym, jednocześnie prowadząca swoją działalność z tytułu której odprowadzane są składki, może uzyskać świadczenie postojowe? >

Ustawowy termin o niewielkim znaczeniu

W części IV wniosku RSP-D, który składa się do ZUS, by dostać postojowe, trzeba wpisać przychód osiągnięty w dwóch ostatnich miesiącach poprzedzających jego złożenie. W praktyce wniosek należy złożyć bezpośrednio po odnotowaniu spadku przychodów o co najmniej 15 proc., a najpóźniej do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym spadek ten został odnotowany. Przykładowo, przedsiębiorca, który odnotował spadek co najmniej 15 proc. w maju, wniosek do ZUS powinien złożyć najpóźniej do końca czerwca. 

Sprawdź w LEX: Jaką wartość przychodu należy brać pod uwagę do ustalenia spadku obrotu do wniosku o świadczenie postojowe z ZUS? >

Wnioski złożone po przekroczeniu tak wyznaczonego terminu, zgodnie z brzmieniem art. 15zq, nie będą mogły zostać uwzględnione. I nie ma znaczenia, że w kolejnych miesiącach przychód też będzie niższy. Stanisław Szwed, wiceminister rodziny, w objaśnieniach prawnych wydanych na wniosek rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, wyraźnie wskazuje, że gdy przychody w maju, miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku wynosiły zero, to należy je odnieść do kwietnia. Gdy w kwietniu tez były zerowe, spadek nie nastąpił. Powstaje pytanie, dlaczego zatem art. 15zs ust. 7 pozwala starać się o świadczenie przez trzy miesiące po zakończeniu epidemii.

Sprawdź w LEX: Kto w przypadku umowy cywilnoprawnej składa wniosek o ponowną wypłatę świadczenia postojowego? >

- Wprowadzenie tego terminu wyznacza czas, w jakim w ogóle ustawodawca przewiduje, że mogą ujawnić się skutki epidemii. W tym czasie będą mogli składać wnioski ci przedsiębiorcy, u których skutki wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego czy stanu epidemii pojawiły się później, być może nawet dopiero już po zniesieniu stanu epidemii – wyjaśnia mec. Susałko.

 


Podwójnie poszkodowani

W tarczy antykryzysowej 2 dodano art. 15 zua, który rozszerzył świadczenie postojowe na trzy miesiące. Zgodnie z nim przedsiębiorca, może uzyskać świadczenie jeszcze dwukrotnie, jeśli spadek wykazany w pierwotnym wniosku będzie się utrzymywał. Kolejne świadczenia postojowe można uzyskać składając nowy wniosek RSP-DK o świadczenie postojowe za kolejny okres. Nowy wniosek zawiera jedynie składane przez beneficjenta oświadczenie, iż jego sytuacja nie poprawiła się.  - Ci, którzy złożyli pierwotny wniosek mogą uzyskać wsparcie nawet przez trzy miesiące. Jeśli jednak uprawniony nie złożył wniosku w pierwszym miesiącu po spadku przychodu, to w obliczu nowelizacji zostanie pozbawiony otrzymania świadczenia postojowego nie za jeden, ale za trzy miesiące - mówi mes. Susałko. I dodaje, że sytuacja ta dotyka szczególnie tzw. samozatrudnionych, którzy często świadczą usługi na rzecz jednego zleceniodawcy. - Jeśli ich wynagrodzenie (przychód) uległo obniżeniu jednokrotnie i od tego czasu utrzymuje się na stałym poziomie, to niezłożenie wniosku w pierwszym miesiącu po obniżce spowodował, że nie będą mogli skorzystać z tego instrumentu tarczy antykryzysowej  – podsumowuje mec. Susałko.

Zobacz procedurę w LEX: Zwolnienie od podatku dochodowego świadczeń otrzymanych w związku z pandemią koronawirusa  >