Z każdym rokiem rośnie liczba dzieci i nastolatków, które decydują się na próbę samobójczą. Według policyjnych danych w 2018 r. samobójstwo próbowało popełnić 746 nastolatków w wieku 13-18 lat (w 2017 roku 702 przypadki). W 2018 roku zginęły w ten sposób 92 osoby w wieku 13-18 lat (115 w 2017 roku). Z kolei według danych Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, Polska jest na drugim miejscu, jeżeli chodzi o liczbę prób samobójczych podejmowanych przez młodych ludzi. Na pierwszym miejscu wymienia Niemcy.

 

RPD: Wzrost samobójstw wśród dzieci, trzeba podjąć pilne działania>>


Po pierwsze zawiadomienie odpowiednich organów

- W takiej sytuacji nawiązać należy współpracę z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i ewentualnie z organizacjami pozarządowymi, które działają w tym obszarze. Konieczne jest monitorowanie indywidualne – nie organizuje się apeli i grupowych rozmów, uczniom zapewnia się możliwość indywidualnego porozmawiania z psychologiem lub pedagogiem - mówi Prawo.pl dr Katarzyna Pankowska-Jurczyk,  interwent kryzysowy.  - Ważne jest, by nie dopuścić do gloryfikowania samobójstwa, a może do tego doprowadzić próba zbiorowego przeżywania całej sytuacji - tłumaczy. Dodaje, że wynika to z tego, że dzieci rozważające samobójstwo często na pierwszym etapie wyobrażają sobie swój pogrzeb, więc organizowanie w szkole podniosłej uroczystości może przynieść więcej szkody niż pożytku. Oczywiście należy poinformować o dacie pogrzebu i umożliwić udział każdemu, kto czuje taką potrzebę.

 

Sprawdź w LEX: Jakie kwalifikacje musi posiadać kandydat na dyrektora poradni psychologiczno-pedagogicznej? >

 

POLECAMY

 

Tego samego zdania jest dr nauk med. Tomasz Srebnicki, starszy asystent w Klinice Psychiatrii Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, który podkreśla, że każda szkoła powinna mieć procedurę zarządzania kryzysowego.
- Przede wszystkim nie można robić afery: zmuszać dzieci do rozmowy, do przeżywania żałoby. Tę ostatnią każde dziecko może przeżywać inaczej, a wiele z nich wcale lub z opóźnieniem i wymuszanie tego na nich może jedynie zaszkodzić - podkreśla. - Nauczycieli i rodziców należy uczulić, by obserwowali zmiany zachowania uczniów. Zwracali uwagę, czy nie sprawiają nagle wrażenia smutniejszych lub – wręcz przeciwnie – nie są zbyt wesołkowaci. Wszystkim uczniom należy natomiast umożliwić kontakt ze specjalistą – jeżeli takiego na terenie szkoły nie ma, to w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Trzeba bardzo uważać, bo znane jest zjawisko tzw. zarażania się samobójstwem – jedno samobójstwo dziecka wywiera wpływ na około tysiąc osób (jego rówieśników, rodziców, kuzynów). Jeżeli jakiś uczeń już rozważał targnięcie się na własne życie, to takie zdarzenie może zachęcić go do podjęcia próby. Pod żadnym pozorem uczniów nie można zmuszać do pójścia na pogrzeb, choć oczywiście powinni mieć taką możliwość, jeżeli chcą - tłumaczy.

 

POLECAMY

 

Pomoc także dla nauczycieli

- W takiej sytuacji pomocy często potrzebują również nauczyciele i tu niestety jest poważny problem, bo systemowych rozwiązań brakuje. O ile mogą oni skorzystać w jakimś tam zakresie z doradztwa metodycznego, to w takiej sytuacji są często pozostawiani sami sobie. A to silne emocje takie jak choćby poczucie winy, z którymi mogą sobie nie radzić, i też potrzebują pomocy w dojściu do siebie - mówi dr Srebnicki.

 

Również dr Pankowska-Jurczyk podkreśla, że nauczyciele wymagają pomocy, bo taka sytuacja może u wielu z nich wywoływać poczucie winy i żal. Radzi, by zorganizować spotkanie, na którym będą oni wymienić się spostrzeżeniami i ustalić strategię działania, np. zorganizowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla wybranych uczniów.

 

Sprawdź w LEX: Czy poradnia psychologiczno-pedagogiczna powinna na prośbę rodzica udostępnić dokumentację badań diagnostycznych dziecka, w szczególności testy psychologiczne? >

 

Przypadki, kiedy ucznia należy objąć pomocą,  przesądza § 2  rozporządzenia w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Wynika z niego, że potrzeba objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, szkole i placówce wynika w szczególności z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych, do jakich tam dochodzi. 

 

Sprawdź w LEX: Co dyrektor szkoły może uczynić w sytuacji, kiedy uczeń jest agresywny wobec uczniów i pobił nauczyciela? >