Ustawa przewiduje, że wymagania egzaminacyjne, stanowiących zawężony katalog wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, ogłoszone zostaną w formie rozporządzenia ministra edukacji i nauki. Te zmiany to odzew na petycję Grupy Nie dla Chaosu w Szkole, w której zwrócono uwagę, że „na poziomie liceum uczniowie z rocznika maturalnego 2023, a także z następnych roczników, uczą się według nowych bardzo rozbudowanych wymagań programowych, korzystając z podręczników, z których nie wszystkie gwarantują im właściwe przygotowanie do egzaminu maturalnego”.

 

 

Trudne warunki, łatwiejsze egzaminy

Tymczasem, na skutek „całkowicie zewnętrznego czynnika - pandemii - uczniowie z rocznika maturalnego 2023, którzy kończą obecnie drugą klasę liceum więcej czasu spędzili na nauce zdalnej niż na zajęciach stacjonarnych w szkole średniej! Tymczasem efektywność nauczania z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość jest znacząco niższa, niż prowadzonego w sposób tradycyjny, co wielokrotnie podkreślał w oficjalnych wypowiedziach minister edukacji i nauki.
Na to wszystko nakładają się sygnalizowane przez specjalistów i rodziców problemy psychiczne młodych ludzi, wywołane długotrwałą izolacją od środowiska rówieśniczego, życiem w atmosferze zagrożenia, a niejednokrotnie dramatycznymi skutkami pandemii – śmiercią lub bardzo ciężką chorobą bliskich osób czy utratą pracy przez rodziców. Bez wątpienia będą one rzutowały na jakość dalszej nauki, nawet jeśli będzie odbywać się ona w formie stacjonarnej. Ze względu na wszystkie powyższe czynniki nadrobienie zaległości w realizacji podstawy programowej graniczy więc z niemożliwością”.

Czytaj: Będą obniżone wymagania na egzaminie ósmoklasisty i nowej maturze>>

Na początku listopada ubiegłego roku grupa Nie dla Chaosu w Szkole otrzymała odpowiedź z MEiN, z której wynikało, że postulat obniżenia wymagań egzaminacyjnych zostanie spełniony oraz że trwają prace nad katalogiem wymagań egzaminacyjnych dla obecnych uczniów klas drugich i trzecich szkół średnich (pierwszych absolwentów 8-letnich szkół podstawowych).

 

Matury według ograniczonych wymagań

Egzamin maturalny w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024, podobnie jak w poprzednich latach, zostanie przeprowadzone na podstawie wymagań egzaminacyjnych, które zostaną określone w rozporządzeniu.

W latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024 absolwent zda egzamin maturalny i uzyska świadectwo dojrzałości, jeżeli otrzyma z każdego przedmiotu obowiązkowego co najmniej 30 proc. punktów możliwych do uzyskania i przystąpi do egzaminu z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Dla egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym nie będą ustalane w tych latach progi punktowe stanowiące o zdaniu egzaminu maturalnego z przedmiotu dodatkowego.

W latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024 egzamin maturalny będzie przeprowadzany zarówno dla absolwentów nowego, jak i starego ustroju szkolnego (w starym są 3-letnice licea i 4-letnie technika, a w nowym 4-letnie licea i 5-letnie technika), przy czym - począwszy od roku szkolnego 2022/2023 - absolwenci nowego ustroju szkolnego, zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, aby zdać egzamin maturalny powinni uzyskać 30 proc. punktów możliwych do uzyskania zarówno z przedmiotów obowiązkowych, jak i jednego przedmiotu dodatkowego. Wymóg ten ma być zniesiony po to, by zachować równość szans absolwentów starych i nowych szkół w postępowaniu rekrutacyjnym na uczelnie.

 

Egzamin ósmoklasisty na stałe w maju

W ustawie zapisano też, że od roku szkolnego 2022/2023 termin przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty zostanie na stałe przesunięty z kwietnia na maj. W efekcie tego wyniki egzaminu będą znane uczniom już po zakończeniu roku szkolnego, co ogranicza czas na przeprowadzenie postępowania rekrutacyjnego do szkół ponadpodstawowych. Dlatego w projekcie zaproponowano także wprowadzenie zmian w zakresie terminów dokonywania poszczególnych czynności w postępowaniu rekrutacyjnym, tak by było ono krótsze, a także rozszerzono katalog czynności, które w tym postępowaniu nie wymagają osobistego udziału rodziców kandydatów na rzecz przeprowadzanych za pomocą komunikacji elektronicznej.

Nowe zasady zatrudnienia specjalistów

W ustawie znalazły się także przepisy dotyczące zatrudnienia w szkołach i przedszkolach specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów lub terapeutów pedagogicznych. 

Zgodnie z nimi, w latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024 liczba etatów specjalistów nie może być niższa niż: 1,5 etatu, który powiększa się o 0,2 etatu na każdych kolejnych 100 dzieci lub uczniów – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 100; 1 etat – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 50 i nie przekracza 100; 0,5 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 30 i nie przekracza 50; 0,25 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów wynosi od 1 do 30. Na ten cel w roku 2022 subwencja oświatowa ma być zwiększona o 514,5 mln zł ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na zmiany systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, w tym w finansowaniu zadań oświatowych.

Rok szkolny 2022/2023 i 2023/2024 traktowane są w projekcie jako czas przejściowy. Docelowo od roku szkolnego 2024/2025 normy mają być inne. Łączna liczba specjalistów w danej placówce nie będzie mogła by niższa niż: 2 etaty, które powiększa się o 0,2 etatu na każdych kolejnych 100 dzieci lub uczniów – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 100; 1,5 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 50 i nie przekracza 100; 1 etat – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 40 i nie przekracza 50; 0,8 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 30 i nie przekracza 40; 0,6 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 20 i nie przekracza 30; 0,4 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów przekracza 10 i nie przekracza 20; 0,25 etatu – jeżeli liczba dzieci lub uczniów wynosi od 1 do 10.

 

Większa swoboda w finansowaniu ministerialnych programów

Nowela ma umożliwić też uczestniczenie w programach rządowych (m.in. korzystanie ze wsparcia finansowego) przez inne formy wychowania przedszkolnego, bo teraz takie uprawnienia mają szkoły. Projektowana nowelizacja przewiduje również m.in. możliwość powoływania przez ministra edukacji i nauki zespołów doradczych lub ekspertów w celu przygotowania opinii i ekspertyz na potrzeby ministra.

- Ustawa zawiera szereg rozwiązań, które są istotne i powinny być wprowadzone – powiedziała podczas pierwszego czytania projektu Katarzyna Lubnauer (KO). Wskazała m.in. na odstąpienie od wprowadzenia egzaminu z przedmiotu do wyboru na egzaminie ósmoklasisty, zniesienie progu zaliczeniowego na egzaminie z przedmiotu dodatkowego na maturze oraz przepisy o zatrudnianiu specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Jednocześnie zaznaczyła, że w projekcie znalazły się zapisy, które wśród dobrych rozwiązań "psują wrażenie".


Chodzi właśnie o te ostatnie zapisy - poseł zauważyła, że projekt nie wskazuje, w jaki sposób zespoły będą wyłaniane i złożyła poprawkę dot. wykreślenia tego z projektu. Poprawka została odrzucona.  Przyjęto za to poprawkę, która daje prawo ministrowi edukacji i nauki ustanawiania programów inwestycyjnych oraz umożliwiającą zbieranie w Systemie Informacji Oświatowej m.in. danych dotyczących orzeczeń i potrzebie wczesnego wspomagania dziecka. Drugie czytanie zaplanowano na czwartkowy wieczór.  

 

Samorządowcy: złamano zasady procedowania projektu

Według Związku Powiatów Polskich tryb  procedowania  projektu  ustawy  narusza  art.  35  ust.  6  Regulaminu  pracy Sejmu  RP,  który  nakłada  obowiązek  zasięgnięcia  opinii  organizacji samorządowych,  tworzących  stronę  samorządową  Komisji  Wspólnej  Rządu i Samorządu Terytorialnego, w przypadku rozpatrywania ustaw (uchwał), których przyjęcie może powodować zmiany w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego.

- Z dokumentu, który w lipcu ubiegłego roku liczył 8 artykułów i dotyczył wyłącznie kwestii  egzaminu  ósmoklasisty  i  egzaminu   materialnego   (z dodatkowym przepisem o obsadzaniu stanowiska dyrektora) aktualnie otrzymujemy projekt mocno rozbudowany (28 jednostek redakcyjnych). Dodano bowiem chociażby niezwykle  istotne  zapisy  dotyczące  standardów  zatrudniania  nauczycieli specjalistów  w  szkołach.  Jest to materia, która niewątpliwie wpływa na funkcjonowanie  jednostek  samorządu  terytorialnego jako organów prowadzących  znakomitą część publicznych jednostek systemu oświaty. Brak przekazania projektu w nowej wersji narusza także art. 35 ust. 7 Regulaminu - podkreśla ZPP. Dodaje, że strona samorządowa  została  potraktowana niepoważnie a jej udział w procesie legislacyjnym został zmarginalizowany, w sposób nieakceptowalny.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.