Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 1 sierpnia 2017 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych nauczycieli wymaga od nauczycieli przedszkola, by legitymowali się świadectwem znajomości języka obcego w stopniu co najmniej podstawowym. Dlatego ZNP Kraków - Podgórze pyta MEN o szczegółową interpretację przepisów.
Kwalifikacje nauczyciela języka obcego w przedszkolu: do 2020 r. łagodniejsze wymogi>>
Oszczędności dla samorządów
- Zapisy tego rozporządzenia odnośnie nauczanie języka angielskiego w przedszkolach przygotowano z pewnością po to, by zaoszczędzić pieniądze samorządów – mówi Małgorzata, nauczycielka wychowania przedszkolnego. - Odpowiednio wyedukowana nauczycielka poprowadzi zajęcia z języka w ramach swojej pensji. Nie trzeba będzie zatrudniać dodatkowo anglistów albo nauczycieli z kwalifikacjami do nauki języka obcego na umowy zlecenia czy o dzieło - dodaje.
Sprawdź w LEX: Jakie kwalifikacje powinien mieć nauczyciel języka angielskiego w przedszkolu? >
Opowiada, jak wiele jej koleżanek po pięćdziesiątce rozpoczęło dokształcanie się z języka angielskiego. - Dano nam na uzupełnienie kwalifikacji 5 lat. Przez ten czas to ja mogę nauczyć się, jak pogadać po angielsku na wyciecze, a nie żeby uczyć dzieci. Kiedyś samorząd dopłacał nam do kursów. Teraz płacimy za nie same i to niemałe pieniądze. Co gorsza, żadna z nas nie czuje się w tym języku na tyle pewnie, by uczyć dzieci. Po pięćdziesiątce nie jest łatwo nauczyć się języka obcego, nasza wymowa nie jest dobra. Jesteśmy specjalistkami wychowania przedszkolnego, nie filologami. Gdybyśmy zaczęły uczyć dzieci angielskiego, nie byłby to dobry eksperyment – tłumaczy Małgorzata.
Młodsze nauczycielki, jeśli obecnie studiują, są przygotowane do nauki języka nowożytnego małych dzieci. Poznają metodykę nauczania języka. - My, owszem możemy przedszkolakom puścić piosenkę, pobawić się z nimi. Ale nie chciałybyśmy, żeby potem dziecko w domu mówiło: pani mnie tak nauczyła wymawiać to słowo – mówi Małgorzata. - Zresztą obecnie dzieci mają tak duże problemy logopedyczne, tak wiele wad wymowy, bo długo używają smoczków, kubków niekapków, mają miksowane jedzenie, że najpierw należałoby pokonać te problemy, a dopiero potem uczyć dzieci języka obcego przez profesjonalistę.
Zawiłości prawne
Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej określa m. in. podstawę programową wychowania przedszkolnego. W podstawie programowej możemy przeczytać, że w przedszkolu realizuje się ,,przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, które powinno być włączone w różne działania realizowane w ramach programu wychowania przedszkolnego i powinno odbywać się przede wszystkim w formie zabawy. Należy stworzyć warunki umożliwiające dzieciom osłuchanie się z językiem obcym w różnych sytuacjach życia codziennego. Może to zostać zrealizowane m. in. poprzez kierowanie do dzieci bardzo prostych poleceń w języku obcym w toku różnych zajęć i zabaw, wspólną lekturę książeczek dla dzieci w języku obcym, włączanie do zajęć rymowanek, prostych wierszyków, piosenek oraz materiałów audiowizualnych w języku obcym.
Czytaj w LEX: Podstawa programowa w przedszkolu >
Nauczyciel prowadzący zajęcia z dziećmi powinien wykorzystać naturalne sytuacje wynikające ze swobodnej zabawy dzieci, aby powtórzyć lub zastosować w dalszej zabawie poznane przez dzieci słowa lub zwroty”. W podstawie programowej nie ma wskazania, że dzieci nauczą się w przedszkolu języka obcego. Natomiast jest określenie, że w przedszkolu przygotowuje się dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym oraz, że dokonując wyboru języka należy brać pod uwagę, jaki język obcy nowożytny jest nauczany w szkołach podstawowych na terenie danej gminy.
- Jest to brak tożsamości pojęć występujących w załączniku i w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 1 sierpnia 2017 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych nauczycieli. W § 12 Rozporządzenia wskazuje się, że kwalifikacje do nauczania języka obcego w przedszkolu posiadają osoby określone w ust. 1-3. Pojęcie nauczania języka obcego i przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym znacząco się od siebie różnią. Istotnym jest zwrócenie uwagi na tę rozbieżność pojęć w kontekście kwalifikacji osób, które realizują zajęcia w przedszkolu w ramach podstawy programowej wychowania przedszkolnego, a które poza podstawą programową – tłumaczy Marietta Buszka, radca prawny ZNP Kraków - Podgórze. Podobne wątpliwości wyraża Janusz Głowacz, społeczny inspektor Pracy Kraków - Podgórze.
Sprawdź w LEX: Kto może prowadzić zajęcia rytmiki w przedszkolu niepublicznym? >
Przepisy niezbyt jasne
Krakowski ZNP skierował więc do MEN pismo, w którym pyta:
- Czy zajęcia w przedszkolu, realizowane w ramach podstawy programowej wychowania przedszkolnego, z przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, mogą być prowadzone od września 2020 roku przez nauczyciela posiadającego kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach ( §4 Rozporządzenia) czy przez nauczyciela posiadającego kwalifikacje do nauczania języka obcego w przedszkolu ( §12 Rozporządzenia)?;
- Czy kwalifikacje określone w §12 Rozporządzenia nie uprawniają jedynie do nauczania języka angielskiego prowadzonego w przedszkolu, który jest nauczany poza podstawą programową wychowania przedszkolnego?;
- Czy nauczyciele posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach (§4 Rozporządzenia), a nie posiadający kwalifikacji do nauczania języka obcego w przedszkolu ( §12 Rozporządzenia) zatrudnieni w pełnym wymiarze etatu realizują w przedszkolu tygodniową liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych w wymiarze 25 godzin ( w grupach bez dzieci 6-letnich) i w wymiarze 22 godzin ( w grupach z dziećmi 6-letnimi)?
- Czy jest podstawa prawna do ograniczenia im wymiaru etatu z powodu braku kwalifikacji określonych w §12 Rozporządzenia?
- W naszym kraju brak rzetelnej informacji stał się obecnie normą – mówi Witold Woźniak, szef ZNP Kraków - Podgórze. - Nie może być jednak tak, że nieprecyzyjne zapisy prawne spędzają sen z powiek świetnym nauczycielkom wychowania przedszkolnego, które już mają swoje lata. One zrozumiały rozporządzenie tak, że nie będą miały kwalifikacji, aby po 2020 roku nadal nauczać. Która więc znalazła siłę, pieniądze i czas, ta pędziła douczać się. Niestety, szybko okazało się, że nie każda ma predyspozycje językowe. Nauczenie dzieci przedszkolnych niepoprawnej wymowy byłoby nie fair.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.