Znamy już projekt rozporządzenia
W dniu 1 lutego 2019 roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczego planu kapitałowego. To jeden z kluczowych aktów wykonawczych do uchwalonej jesienią zeszłego roku ustawy z 4.10.2019 roku o pracowniczych planach kapitałowych (PPK). Aktualny projekt rozporządzenia i załącznika do niego różni się nieco od tego, który został przedłożony do Sejmu w połowie 2018 roku wraz z projektem ustawy o PPK.
Rozporządzenie określa treść deklaracji, jaką będzie mógł składać obowiązkowo zapisany do PPK uczestnik w przypadku podjęcia decyzji o rezygnacji z wpłat do PPK. Rozporządzenie zostanie wydane na postawie delegacji zawartej w art. 23 ust. 12 ustawy o PPK. Projekt tego aktu prawnego zawiera także w załączniku wzór deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Jest to o tyle istotne, że zgodnie z dyspozycją art. 23 ust. 2 ustawy o PPK ta deklaracja powinna zawierać pewne elementy treściowe, które precyzuje właśnie rozporządzenie, a uczestnicy PPK powinni się co do zasady posługiwać właśnie tym wzorem.
Sprawdź w LEX: Jakie są obowiązki podmiotu zatrudniającego powyżej 100 pracowników wynikające z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych? >
Obowiązkowe treści w deklaracji
Zgodnie z treścią rozporządzenia składana przez uczestnika PPK deklaracja rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK zwiera trzy rodzaje danych.
- Pierwsza grupa to dane dotyczące samego uczestnika PPK, takie jak jego pierwsze imię i nazwisko, adresy zamieszkania i korespondencji, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, a także takie dane jak numer PESEL czy seria i numer dowodu osobistego.
- Drugą grupę danych stanowią dane dotyczące podmiotu zatrudniającego, takie jak jego nazwa, numer identyfikacji podatkowej czy adres.
- Natomiast trzeci, kluczowy element deklaracji to treść oświadczenia uczestnika PPK o samej rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, a także, a może przede wszystkim, o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia. Jak się jednak okaże, tylko o niektórych.
Sprawdź w LEX: W jaki sposób ustalać liczbę pracowników na potrzeby ustalenia obowiązku tworzenia PPK >
Treść oświadczenia o rezygnacji z wpłat
Wzór deklaracji zawiera dosyć rozbudowane oświadczenie uczestnika PPK oraz miejsce na jego sześć własnoręcznych podpisów, które uczestnik PPK powinien złożyć oddzielnie pod każdym ze składanych oświadczeń. W tej deklaracji w pierwszej kolejności uczestnik rezygnuje z dokonywania własnych wpłat do PPK. W praktyce oznacza to, że jego pracodawca nie będzie zobowiązany do potrącania z wynagrodzenia uczestnika PPK 2% wynagrodzenia uczestnika i przekazywania tej kwoty do PPK.
Drugie oświadczenie uczestnika dotyczy już rezygnacji przez niego z „regularnych korzyści finansowych”, czy to w postaci wpłaty powitalnej w wysokości 250 zł, dopłat rocznych w wysokości 240 zł, czy też otrzymywania wpłat do PPK finansowanych przez podmiot zatrudniający.
Wreszcie końcowa część oświadczeń uczestnika PPK dotyczy rezygnacji z dalszego gromadzenia środków w ramach PPK, a ostatnie oświadczenie to kolejne świadome potwierdzenie - czy też, jak mowa literalnie w treści projektu - potwierdzenie wyrażenia woli rezygnacji z PPK.
Sprawdź w LEX: Na jakich zasadach będzie prowadzony pracowniczy plan kapitałowy dla pracownika tymczasowego? >
Forma, czas i miejsce złożenia deklaracji rezygnacji z wpłat do PPK
Zgodnie z treścią art. 23 ust. 2 ustawy o PPK przedmiotowa deklaracja rezygnacji z wpłat do PPK winna być składana przez uczestnika PPK w formie pisemnej. Deklaracja ta powinna być składana przez uczestnika bezpośrednio podmiotowi zatrudniającemu, na którym zaś spoczywa obowiązek poinformowania instytucji finansowanej zarządzającej danym PPK o rezygnacji danego uczestnika. Abstrahując od tego, że całkowicie niezrozumiałym jest, dlaczego ustawodawca deklarując nowoczesność PPK oraz preferowaną formę elektroniczną składania oświadczeń woli w ramach PPK (celem rzekomego odciążenia pracodawców od formy papierowej dokumentów) w tym przypadku – deklaracji rezygnacji z wpłat do PPK – nakazuje składanie jej wyłącznie w formie pisemnej, to jeszcze nakłada (w treści art. 23 ust. 3 ustawy o PPK) na podmioty zatrudniające obowiązek informowania instytucji finansowej o złożeniu przedmiotowej deklaracji przez uczestnika, i to w terminie 7 dni od jej złożenia.
Sprawdź w LEX: Czy PPK obejmą zatrudnionych na umowach zlecenia? >
Rezygnacja możliwa także przed zapisaniem do PPK
Przypomnijmy, że na mocy dyspozycji art. 16 ust. 1 ustawy o PPK możliwa jest także rezygnacja z dokonywania wpłat do PPK przez osobę zatrudnioną, która nie jest jeszcze uczestnikiem PPK (to jest której pracodawca nie wpisał do załącznika do umowy o prowadzenie PPK). Także w przypadku takiej osoby możliwe będzie posłużenie się przez nią z przedmiotowej deklaracji rezygnacji z wpłat do PPK, której wzór regulować będzie Rozporządzenie Ministra Finansów.
Czytaj też: PPK – jak będzie można wykorzystać zgromadzone środki? >
Treść deklaracji - przypadek czy manipulacja?
Uważna analiza treści projektu deklaracji prowadzi do wniosku, że tak skonstruowana i sformułowana deklaracja rezygnacji z wpłat do PPK w istocie ma służyć zniechęceniu uczestników PPK do jej składania, w czego konsekwencji więcej osób pozostanie w systemie PPK. Świadczy o tym nie tylko język korzyści zastosowany w treści wzoru deklaracji, w którym to uczestnik PPK ma punkt po punkcie rezygnować z korzyści finansowych, jakie się dla niego wiążą z uczestnictwem w PPK (np. z wpłaty powitalnej, z dopłaty rocznej, z wpłat podmiotu zatrudniającego), ale także fakt, że uczestnik musi osobiście podpisać się kilka razy i to pod każdym z elementów, z których rezygnuje. Także pisemna forma deklaracji, w praktyce rzadko spotykana w treści ustawy o PPK w przypadku innych oświadczeń woli uczestników PPK, może wskazywać na nieprzypadkowe działanie projektodawców.
Z drugiej jednak strony we wzorze deklaracji jakby przypadkiem zapomniano o innych konsekwencjach uczestnictwa w PPK, np. o konieczności dokonywania wpłat podstawowych przez uczestnika PPK w wysokości co najmniej 2% jego wynagrodzenia, czy o konieczności pokrycia przez uczestnika PPK kosztów zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, od kwoty wpłaty do PPK finansowanej przez podmiot zatrudniające.
Czytaj też: Ruszył rządowy portal o PPK >
Wzór deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK to jeden z najbardziej pożądanych tak przez podmioty zatrudniające, jak tez przez przyszłych uczestników PPK dokumentów. To dobrze, że Minister Finansów już opublikował projekt tego wzoru. Dobrze by było też rozpocząć nad nim rzeczywistą dyskusję.
dr Marcin Wojewódka, Instytut Emerytalny
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Tworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych krok po kroku >
Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >
Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
Pracownicze programy emerytalne a koszty uzyskania przychodów >
Czy Pracowniczym Programem Emerytalnym można objąć tylko część pracowników? >
Przewodnik po zmianach w prawie pracy 2019 r. >
Zmiany w prowadzeniu dokumentacji pracowniczej >
Procedura: Wynagrodzenia - przekroczenie progu podatkowego >
Procedura: Wynagrodzenia - przekroczenie podstawy emerytalno-rentowej >
