Pracodawcy podają, że na polskim rynku pracy brakuje już ok 800 tys. pracowników. I dlatego chcą natychmiastowych zmian w prawie, które uproszczą legalizację pracy dla cudzoziemców. Chodzi m.in. o wydłużenie okresu, na który rejestrowane jest oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy z 6 do 18 miesięcy, wprowadzenie maksymalnego terminu 7 dni na umieszczenie w dokumencie podróży odcisku stempla. Postulują także stosowanie jednolitych wytycznych we wszystkich urzędach dotyczących listy dokumentów, które należy dołączyć do wniosków o zezwolenia na pracę oraz zezwolenia na pobyt i pracę.
Z danych NBP, wynika, że w 2018 r. napływ Ukraińców na polski rynek pracy ustabilizował się na poziomie ok. 800 tys. osób. Przez polski rynek pracy "przewija się" ok. 1,2 mln Ukraińców, z czego 330 tys. ma zezwolenia na pracę, a pozostali pracują na podstawie wizy i oświadczeń pracodawców.
Zobacz procedurę: Zasady zatrudniania cudzoziemców na terenie Polski >
Według danych Eurostatu Polska jest w drugiej dziesiątce krajów pod względem liczby zatrudnianych cudzoziemców. Na pierwszym miejscu są Niemcy, potem kolejno: Hiszpania, Włochy, Wielka Brytania oraz Francja. Polskę w tym rankingu wyprzedzają: Czechy, Węgry czy Słowacka.
Walka o pracowników z Ukrainy
Prezes Personnel Service Krzysztof Inglot zwraca uwagę w rozmowie z Prawo.pl, że coraz więcej krajów przekonuje się do pracowników ze wschodu. - Niemcy, Czechy, Węgry odrobiły swoje lekcje i coraz więcej pracowników z Ukrainy tam pracuje. Do tego grona można zaliczyć takie kraje jak Włochy i Portugalię - wylicza.
Sprawdź w LEX: Czy dokumenty bhp powinny być opracowane także w języku zrozumiałym dla zatrudnianego cudzoziemca? >
Zaznacza, że obywatele Ukrainy chcą pracować dłużej w Polsce niż tylko przez kilka miesięcy. - Polska uważana jest za stabilny kraj. Cieszymy się dobrą opinią wśród pracowników ze wschodu. Wynika to między innymi z bliskości geograficznej, społecznej i językowej. Ukraińcy w Polsce czują się też bezpiecznie. To dla nich ważne z powodu toczącej się na wschodzie tego kraju wojny. Dlatego tak długo jak na Ukrainie będzie poczucie niestabilności związane z wojną , tak długo nie będzie słabło zainteresowanie Polską - uważa prezes.
Czytaj w LEX:
Zatrudnianie cudzoziemców spoza UE - oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy >
Zatrudnianie w Polsce cudzoziemców spoza UE - zezwolenie na pracę sezonową >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
Demografia nieubłagana dla Ukrainy
Według rankingów państw o najszybszym spadku liczby ludności w wieku produkcyjnym Ukraina zajmuje czołowe miejsca. Problemem tego kraju jest również emigracja za pracą. Eksperci szacują, że tylko w Polsce może pracować od 1,5 do 2 mln Ukraińców. Inglot podkreśla, że ukraińskie firmy zgłaszają już braki kadrowe. - Płacą jednak cztery razy mniej niż w Polsce. U nas również firmy narzekają brak rąk do pracy, bo za naszą zachodnią granicą zarabia się dużo więcej. Z Ukrainy do Polski przyjechały głównie młode osoby w wieku produkcyjnym, co tylko pogłębiło sytuację demograficzną tego kraju - mówi.
Warto przeczytać: Cudzoziemcy wolą szarą strefę niż czekanie na zezwolenie na pracę
Koniec z masową emigracją - zmniejszyć szarą strefę
Andrzej Kubisiak (Polski Instytut Ekonomiczny) uważa, że w długoterminowej perspektywie trudniej będzie o masową migrację pracowników ze wchodu. - Dlatego dzisiaj powinniśmy dbać o jakość zatrudnienia i walczyć z szarą strefą, chociaż zdaję sobie sprawę, że bardzo o to trudno. Nawet GUS ma problemy z oszacowaniem tego zjawiska. Wciąż nie radzimy sobie z szarą strefą w kontekście Polaków - mówi. Dodaje, że cudzoziemcy w szarej strefie najczęściej pracują w branży budowlanej, opiece domowej, sprzątaniu.
Potwierdzają to dane GUS za 2017 r. - w „szarej strefie” gospodarki najczęściej wykonywane są prace remontowe oraz naprawy budowlano-instalacyjne, a następnie: usługi budowlane i instalacyjne, opieka nad dzieckiem lub starszą osobą, prace domowe (np. sprzątanie) oraz korepetycje. Dość często wymieniane były również: handel, prace ogrodniczo-rolne oraz usługi fryzjerskie, kosmetyczne.
Sprawdź w LEX: Kto jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika firmy zewnętrznej? >
Pracują i płacą składki
Ukraińcy coraz częściej odprowadzają składki na ubezpieczenie społeczne. Jak poinformował Prawo.pl ZUS, na koniec 2018 liczba obcokrajowców ubezpieczonych osiągnęła blisko 570 tys., co oznacza wzrost o blisko 30 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Zdecydowaną większość z nich stanowią obywatele Ukrainy (420 tys. 723.). Tylko niecałe 60 proc. obcokrajowców odprowadza składki od umów o pracę, pozostali korzystają z innych form zatrudnienia.
Zgodnie z szacunkami Urzędu ds. Cudzoziemców, w pierwszym kwartale 2019 roku liczba cudzoziemców posiadających ważne zezwolenia na pobyt w Polsce wzrosła o 11 tys. osób. Największy wzrost dotyczył obywateli Ukrainy (wzrost o 7,6 tys. do 186,5 tys. osób). Drugie miejsce w tym rankingu zajęli obywateli Białorusi, potem kolejno Gruzji, Indii oraz Nepalu. Najwięcej przybyło zezwoleń na pobyt czasowy, do maksymalnie do 3 lat (wzrost o 7,8 tys.), oraz na pobyt stały (wzrost o 2,3 tys.). Większość obcokrajowców posiada zezwolenia na pobyt czasowy związany z pracą.
Pomożemy Ci rozwiązać wszystkie zadania wynikające z Twoich obowiązków kadrowo-płacowych! >
Ukraińcy nie wystarczą - trzeba otworzyć się na innych
Również wiceprezes BCC Zbigniew Żurek uważa, że liczba pracowników z Ukrainy nie będzie dalej rosnąć spektakularnie. - Osiągnęliśmy swoistą równowagę. Co więcej, liczba ta może spadać, gdy zmienią się przepisy dotyczące zatrudniani Ukraińców w Niemczech - uważa.
Jego zdaniem polski rynek "na teraz" potrzebuje około 800 tys. pracowników. - Sytuacja na rynku działa także proinflacyjne. Niedobór podaży pracowników powoduje wzrost presji płacowej, której ulegają konkurujący o pracowników pracodawcy. W ostatnim roku płace wzrosły o 8 proc., stanowiąc (obok wzrostu energii) jeden z głównych czynników zrostu inflacji - podkreślił ekspert.
Czytaj w LEX: Monitoring w zakładzie pracy - zmiany 2019 >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
