- Panie Ministrze! Wrzesień jest miesiącem świadomości nowotworów dziecięcych – zróbmy więc wszystko, by umożliwić tym dzieciom nie tylko jak najlepsze leczenie, ale także możliwość bycia zaopiekowanymi przez rodziców, którzy nie muszą martwić się o to, że okres 60-dniowego zasiłku opiekuńczego dobiega końca i nie będą oni mogli być przy cierpiącym dziecku, ponieważ muszą zdobywać pieniądze na jego leczenie – napisała poseł Katarzyna Osos w interpelacji poselskiej (nr 26938).

Chciała wiedzieć, czy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej podejmie inicjatywę dokonania zmian prawnych, tak by ustawowo wydłużyć rodzicom dzieci chorujących onkologicznie okres zasiłku opiekuńczego, który mogą wykorzystać na opiekę nad dzieckiem? Jeśli tak, kiedy mogłyby się rozpocząć prace nad tymi zmianami i jak by wyglądały? Jeśli zaś nie, dlaczego? Jakie alternatywne wsparcie w tym obszarze mogłoby zostać zapewnione?

Czytaj również: Po śmierci chorego dziecka rodzic traci świadczenie pielęgnacyjne, ale zasiłku dla bezrobotnych od razu nie dostanie>>
 

Zasiłek opiekuńczy – dla kogo i na jak długo

Zasady przyznawania i wypłaty zasiłków opiekuńczych są uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133, ze zm.). Na podstawie przepisów powołanej ustawy, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny przysługuje zasiłek opiekuńczy.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

  • dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadkach ściśle określonych ustawą (np. nieprzewidzianego zamknięcia szkoły, przedszkola, żłobka, do których dziecko uczęszcza albo porodu, choroby lub pobytu w szpitalu rodzica stale opiekującego się dzieckiem),
  • chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat;
  • chorym dzieckiem niepełnosprawnym (tj. legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji) do ukończenia 18 lat;
  • dzieckiem niepełnosprawnym do ukończenia 18 lat w przypadkach ściśle określonych w ustawie (porodu, choroby lub pobytu w szpitalu rodzica stale opiekującego się dzieckiem);
  •  innym chorym członkiem rodziny.

Za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres:

  • 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dziećmi do lat 8 w przypadkach ściśle określonych ustawą (np. choroba rodzica dziecka lub małżonka stale opiekującego się dzieckiem) lub chorym dzieckiem do lat 14, w tym także dzieckiem niepełnosprawnym w tym wieku, albo
  • 30 dni w roku kalendarzowym, jeśli opieka sprawowana jest nad: chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 14 lat ale nie ukończyło 18 lat, albo dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 8 lat ale nie ukończyło 18 lat w przypadkach ściśle określonych w ustawie (np. choroba rodzica dziecka lub małżonka stale opiekującego się dzieckiem),
  • 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny.

Jak zapewnia wiceminister Szwed, możliwe jest dłuższe sprawowanie opieki, nie związane z nabyciem prawa do zasiłku opiekuńczego, traktowane jednak jako okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

 


Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego jednakowe dla wszystkich ubezpieczonych

- Zasiłek opiekuńczy w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do ukończenia 14 lat, bez względu na rodzaj choroby, przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy nie dłużej jednak niż przez okres 60 dni w roku kalendarzowym. Tak więc wszystkie choroby, w tym również te najcięższe, do których, między innymi, zalicza są choroby nowotworowe, traktowane są przez ustawę „chorobową” tak samo – podkreśla Stanisław Szwed. I dodaje: - Podkreślenia wymaga, że funkcją zasiłku opiekuńczego nie jest stworzenie specjalnych możliwości zapewnienia opieki dziecku z tytułu jego długotrwałej choroby czy niepełnosprawności.

Według wiceszefa MRiPS, szczególne przepisy dotyczące rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych wiążą się z możliwością uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym, dodatkowych urlopów wychowawczych, zasiłków pielęgnacyjnych, dodatków do zasiłków rodzinnych z tytułu kształcenia i rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych bądź możliwości uzyskania świadczeń z opieki społecznej. Natomiast istotą świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, jakimi są zasiłki opiekuńcze jest zapewnienie opieki, m.in. nad dzieckiem, z powodu jego okresowej choroby.

- Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego opłacane taką samą składką, powinny dotyczyć w jednakowym stopniu wszystkich ubezpieczonych, sprawujących opiekę nad chorymi dziećmi czy innymi chorymi członkami rodziny – podkreśla wiceminister Stanisław Szwed.