Niezwykle istotne znaczenie ma nowelizacja przepisów o cenach transferowych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r.

W świetle dotychczas obowiązujących przepisów definicja restrukturyzacji obejmowała swoim zakresem przeniesienie pomiędzy podmiotami powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk.

Nowa definicja restrukturyzacji

Obecnie, od 1 stycznia 2019 r., w wyniku zmian przepisów o podatkach dochodowych, pojęcie restrukturyzacji zostało zdefiniowane w §2 pkt 1 oraz §16 -§18 rozporządzenia ministra finansów z  21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z §2 pkt 1 rozporządzenia, na potrzeby przepisów o cenach transferowych (w celu zapewnienia stosowania zasad rynkowych) przez restrukturyzację rozumie się reorganizację:

  • obejmującą istotną zmianę relacji handlowych lub finansowych, w tym również zakończenie obowiązujących umów lub zmianę ich istotnych warunków, oraz
  • wiążącą się z przeniesieniem pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka, jeżeli w wyniku tego przeniesienia przewidywany średnioroczny wynik finansowy podatnika przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu uległby zmianie o co najmniej 20 proc. przewidywanego średniorocznego EBIT w tym samym okresie, gdyby nie dokonano przeniesienia.

 

Wątpliwości pozostały

Pomimo, iż definicja restrukturyzacji w nowych przepisach została bardziej uszczegółowiona i skonkretyzowana, to i tak nie eliminuje ona wątpliwości co do tego, które transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi podlegają regulacjom dotyczącym cen transakcyjnym. W tym miejscu pojawia się m.in. problem prawidłowego zinterpretowania nowych kryteriów kwalifikacji danej transakcji lub zdarzenia jako restrukturyzacji (tj., jak w praktyce należy rozumieć  pojęcie istotnych zmian relacji handlowych lub finansowych) oraz pytanie o kwestie techniczne związane z obliczeniem  wskaźnika EBIT.

Sprawdź w LEX: Ceny transferowe od 1.01.2019 r. >

Powyższe zmiany mają o tyle istotne znaczenie, iż bezpośrednią konsekwencją uznania danej operacji lub zdarzenia pomiędzy podmiotami powiązanymi za transakcję restrukturyzacyjną w rozumieniu przepisów o cenach transferowych jest konieczność określenia wynagrodzenia z tytułu takiej restrukturyzacji (po uprzednim potwierdzeniu zasadności wypłaty takiego wynagrodzenia).

 



W rozdziale rozporządzenia poświęconym restrukturyzacji (§16) wprost wskazano, że badając zdarzenia restrukturyzacyjne, należy weryfikować warunki ustalone lub narzucone między podmiotami powiązanymi w wyniku restrukturyzacji, w tym zasadność wprowadzenia i wysokość wynagrodzenia wypłacanego w związku z restrukturyzacją. Należy również dodać, iż po raz pierwszy w polskich przepisach określono etapy, z jakich powinno składać się badanie porównywalności w przypadku restrukturyzacji (§17 rozporządzenia). Co istotne, nowe przepisy dotyczące cen transferowych przewidują wprowadzenie dodatkowego zobowiązania podatkowego, które będzie mogło zostać zastosowane w sytuacji, gdy organ podatkowy ustali cenę rynkową w transakcji z podmiotem powiązanym i będzie ona odbiegała od tej ustalonej przez strony.

Ryzyko popełnienia przestępstwa skarbowego

Wyjaśniając trzeba również wskazać, iż podatnicy zawierający transakcje z podmiotami powiązanymi są zobowiązani również m.in. do przygotowania dokumentacji podatkowej cen transferowych oraz do przedstawienia jej organom podatkowym wraz z wymaganymi informacjami. Uchybienie powyższym obowiązkom może stanowić przestępstwo skarbowe. Tym samym ryzyko odpowiedzialności z tytułu niedopełnienia opisanych powyżej obowiązków może powstać na dwóch płaszczyznach,
tj. na poziomie spółki jako podatnika oraz na poziomie osób fizycznych odpowiedzialnych za niedopełnienie obowiązków przez spółkę.

Zobacz również: Fiskus coraz bardziej zainteresowany podmiotami powiązanymi i cenami transferowymi >>

Niektóre firmy CIT-8 złożą później >>

Trzeba zwrócić uwagę na ryzyka i konsekwencje, jakie niesie ze sobą przedmiotowa zmiana przy okazji dokonywania różnych operacji reorganizacyjnych pomiędzy podmiotami powiązanymi, w szczególności takich jak:

  • połączenie, podział i przejęcie podmiotów,
  • przeniesienie aktywów (w tym wartości niematerialnych) o kluczowym znaczeniu dla prowadzonej działalności,
  • przeniesienie całego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części,
  • przeniesienie praw wynikających z istotnych umów,
  • istotna zmiana profilu funkcjonalnego danego podmiotu – przejęcie nowych, istotnych funkcji lub zaprzestanie ich wykonywania,
  • umowna zmiana warunków współpracy, jeśli istotnie zmienia dotychczasowy rozkład ryzyk i korzyści.

Niezależnie od powyższego, każdy przypadek reorganizacji w ramach grupy kapitałowej albo pomiędzy podmiotami powiązanymi wymaga weryfikacji, czy podjęte albo planowane działania stanowią, albo mogą stanowić restrukturyzację w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Powyższe może okazać się niezwykle istotne w szczególności w przypadku zawierania ryzykownych transakcji i transakcji o dużej wartości.

Michał Mieszkiełło, Lider Praktyki Doradztwa Korporacyjnego w Kancelarii Ożóg Tomczykowski