1.1. Użyte określenia oznaczają:

1) tablica - tablicę zwyczajną, indywidualną, zabytkową, tymczasową oraz dyplomatyczną;

2) kształt tablicy - kształt tablicy jednorzędowej, tj. przeznaczonej do usytuowania znaków w jednym rzędzie, lub dwurzędowej, tj. przeznaczonej do usytuowania znaków w dwóch rzędach;

3) wzór tablicy - tablicę określonej odmiany;

4) tablica pojedyncza - tablicę przeznaczoną do stosowania w jednym egzemplarzu;

5) komplet tablic - dwie tablice jednej lub różnej odmiany o takiej samej treści;

6) znaki tablicy - litery, cyfry i symbole umieszczone na tablicy;

7) numer rejestracyjny - znaki (litery i cyfry) uformowane przez wytłoczenie płyty tablicy;

8) odbicie powrotne (współdrożne) - odbicie, w którym światło jest odbijane w kierunku bliskim do tego, z którego pada, przy czym właściwość ta zostaje zachowana przy znacznych zmianach kąta oświetlenia;

9) materiał odblaskowy - materiał odbijający światło w sposób powrotny (współdrożny);

10) oś odniesienia NC - oś odpowiadającą osi symetrii próbki i prostopadłą do jej powierzchni odblaskowej;

11) środek odniesienia C - punkt przecięcia osi odniesienia z powierzchnią odblaskową próbki;

12) kąt oświetlenia β - kąt zawarty pomiędzy osią odniesienia NC a prostą wyznaczoną przez środek źródła światła C_s oraz środek odniesienia C próbki;

13) kąt obserwacji α - kąt zawarty pomiędzy prostymi łączącymi środek odniesienia C próbki ze środkiem źródła C_s oraz środek odniesienia C próbki ze środkiem odbiornika światła C_r;

14) rozwartość kątowa próbki γ - kąt, pod jakim jest widoczny największy wymiar powierzchni odblaskowej badanej próbki ze środka odbiornika światła;

15) powierzchniowy współczynnik odblasku R - stosunek światłości powierzchni odblaskowej w kierunku obserwacji do natężenia oświetlenia przy powierzchni odblaskowej, na płaszczyźnie prostopadłej do kierunku padającego światła i do pola tej powierzchni odblaskowej, przy określonych kątach oświetlenia i obserwacji; powierzchniowy współczynnik odblasku R wyrażany jest w kandelach na lux na metr kwadratowy (cd x lx^-1 x m^-2);

16) wzorcowe źródła światła A i D65 - źródło światła stosowane przy badaniach materiałów odblaskowych;

17) współczynnik luminancji - stosunek luminancji danej powierzchni w określonym kierunku do luminancji idealnego rozpraszacza oświetlonego w taki sam sposób.

2.1. Płyta tablicy powinna być wykonana z taśmy aluminiowej o grubości 1 mm, odpornej na działanie czynników atmosferycznych oraz na warunki występujące w czasie normalnej eksploatacji pojazdu. Powierzchnia czołowa tablicy powinna być pokryta materiałem odblaskowym barwy białej, żółtej, zielonej lub niebieskiej, trwale związanym z podłożem, odpornym na uderzenia i zginanie, posiadającym właściwości elastyczne oraz wymagane właściwości odblaskowe i barwowe.

2.2. Wymiary i kształty tablic powinny być zgodne z rysunkiem 1. Wymiary na rysunku podano w mm, maksymalne odchyłki wymiarów głównych (długości i szerokości) wynoszą ±1 mm. Odchyłka promienia zaokrąglenia naroży tablic powinna wynosić od -0,5 do +1,5 mm.

2.3. Wytłoczone znaki i ramka obrzeża powinny być pokryte powłoką o tej samej barwie. Znaki tablic powinny być ukształtowane poprzez wytłoczenie płyty tak, aby na stronie czołowej były one wypukłe. Kształt przetłoczeń znaków i ramki obrzeża powinien być zgodny z rysunkiem 2.

2.4. Tablice samochodowe wykonuje się w kompletach, natomiast tablice motocyklowe motorowerowe oraz tablice do oznaczania przyczep - jako tablice pojedyncze. Dodatkową tablicę rejestracyjną o tym samym numerze rejestracyjnym co numer rejestracyjny pojazdu samochodowego wykonuje się do oznaczania bagażnika zakrywającego tylną tablicę rejestracyjną tego pojazdu. Tablice samochodowe dla ciągników rolniczych mogą być wykonane jako tablice pojedyncze. Tablice motocyklowe i motorowerowe mogą być wykonane w kompletach do oznaczania odpowiednio pojazdów kategorii L2e, L5e, L6e i L7e.

2.5. Na tablicach wszystkich wzorów, z wyjątkiem tablic dyplomatycznych, umieszcza się symbol Unii Europejskiej składający się z 12 pięcioramiennych gwiazdek barwy żółtej, ułożonych na obwodzie okręgu, i znak "PL" barwy białej, wyróżniający państwo rejestracji pojazdu. Symbol Unii Europejskiej i znak "PL" powinny być umieszczone na niebieskim tle z lewej strony tablicy. Niebieskie tło pod symbolem Unii Europejskiej, symbol oraz znak "PL" powinny być odblaskowe i stanowić trwałą część podłoża foliowego. Niebieskie tło powinno zachodzić na sąsiadujące obrzeże tak, aby nie pozostawał biały lub żółty pasek między niebieskim tłem a czarną lub czerwoną ramką obrzeża. Maksymalna odchyłka wysokości tła w tablicach dwurzędowych wynosi ±2 mm, a maksymalna odchyłka szerokości dla wszystkich tablic wynosi ±2 mm. Wymiary oraz położenie symbolu Unii Europejskiej, znaku "PL" i niebieskiego tła powinny być zgodne z rysunkiem 8. Maksymalna odchyłka położenia symbolu Unii Europejskiej i znaku "PL" wynosi ±1 mm. Kształt liter w znaku "PL" wynika z czterokrotnego zmniejszenia wzorów liter do tablic samochodowych określonych na rysunku 7. Wysokość liter w znaku "PL" powinna wynosić 20 mm, a maksymalna odchyłka wysokości +1 mm. Grubość kreski liter w znaku "PL" powinna wynosić 4 mm, a jej maksymalna odchyłka +0,5 mm. Maksymalna odchyłka wielkości odległości pomiędzy dwoma przeciwległymi, skrajnymi punktami ramion gwiazdy w symbolu Unii Europejskiej wynosi +0,5 mm. Niebieska barwa tła i żółta barwa gwiazdek powinny mieścić się w polach barwowych określonych w pkt 2.19. Dopuszczalne jest występowanie obramowania konturu gwiazdek kreską innej barwy, powstałej z nakładania się żółtej barwy gwiazdek z niebieską barwą podłoża. Nakładanie to wynika z dopuszczalnych tolerancji wymiarowych wykonania gwiazdek. Dopuszcza się ocenę barwy gwiazdek na podstawie obserwacji wzrokowej.

2.5a. Umieszczone na tablicach:

a) oznaczenie miejsca pod znak legalizacyjny naniesione techniką laserową powinno posiadać wymiary: szerokość 18±0,5 mm, wysokość 30±0,5 mm, promień zaokrągleń narożników R = 3_-1 mm, grubość linii 0,25±0,05 mm. Oznaczenie tego miejsca nanosi techniką laserową producent tablicy rejestracyjnej z wytłoczonymi numerami rejestracyjnymi albo tłoczący numery rejestracyjne, w następujący sposób:

- dla tablic samochodowych jednorzędowych:

-- w poziomie - symetrycznie pomiędzy ostatnim znakiem wyróżnika województwa lub powiatu a pierwszym znakiem wyróżnika pojazdu,

-- w pionie - tak aby górna krawędź oznaczenia miejsca pod nalepkę legalizacyjną umieszczona była 42 mm od górnej krawędzi tablicy,

- dla tablic samochodowych dwurzędowych:

-- w poziomie - symetrycznie pomiędzy ostatnim znakiem wyróżnika województwa lub powiatu a ramką obrzeża tablicy,

-- w pionie - tak aby górna krawędź oznaczenia miejsca pod nalepkę legalizacyjną umieszczona była 42 mm od górnej krawędzi tablicy,

- dla tablic motocyklowych:

-- w poziomie - symetrycznie pomiędzy ostatnim znakiem wyróżnika województwa lub powiatu a ramką obrzeża tablicy,

-- w pionie - tak aby górna krawędź oznaczenia miejsca pod nalepkę legalizacyjną umieszczona była 35 mm od górnej krawędzi tablicy,

- dla tablic motorowerowych:

-- w poziomie - symetrycznie pomiędzy ramką obrzeża tablicy a pierwszym znakiem wyróżnika pojazdu,

-- w pionie - tak aby dolna krawędź oznaczenia miejsca pod nalepkę legalizacyjną umieszczona była 17,5 mm od dolnej krawędzi tablicy,

b) grafika obrysu wizerunku orła, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, naniesiona techniką laserową przez producenta tablicy z wytłoczonymi numerami rejestracyjnymi albo tłoczącego numery rejestracyjne, powinna posiadać wysokość 15_-1 mm, a grubość linii 0,25±0,05 mm; grafika obrysu wizerunku orła powinna posiadać następujące położenie na tablicach:

- w poziomie - symetrycznie w osi oznaczenia, o którym mowa w lit. a, nad tym oznaczeniem,

- w pionie:

-- dla tablic samochodowych jednorzędowych i dwurzędowych - 17⁺¹ mm od górnej krawędzi tablicy,

-- dla tablic motocyklowych - 15⁺¹ mm od górnej krawędzi tablicy,

c) oznaczenie numeru certyfikatu, o którym mowa w art. 75a ust. 2 pkt 2 ustawy, posiadanego przez producenta tablic rejestracyjnych bez wytłoczonych numerów rejestracyjnych, naniesione techniką laserową przez tego producenta, powinno posiadać następujące położenie na tablicach:

- w pionie: dolna krawędź oznaczenia w odległości 9⁺¹ mm od dolnej krawędzi tablicy,

- w poziomie:

-- dla tablic samochodowych jednorzędowych - lewa krawędź oznaczenia 54⁺¹ mm od lewej krawędzi tablicy,

-- dla tablic samochodowych dwurzędowych, motocyklowych i motorowerowych - lewa krawędź oznaczenia 18⁺¹ mm od lewej krawędzi tablicy,

d) oznaczenie nazwy producenta tablic z wytłoczonymi numerami rejestracyjnymi albo tłoczącego numery rejestracyjne, naniesione techniką laserową przez tego producenta, umieszcza się w jednej linii, rozdzielone spacją, przed oznaczeniem, o którym mowa w lit. e,

e) oznaczenie numeru certyfikatu, o którym mowa w art. 75a ust. 2 pkt 2 ustawy, posiadanego przez producenta tablic rejestracyjnych z wytłoczonymi numerami rejestracyjnymi albo tłoczącego numery rejestracyjne, naniesione techniką laserową przez tego producenta, umieszcza się w odległości 9⁺¹ mm (dolna krawędź oznaczenia) od dolnej krawędzi tablicy,

f) oznaczenia, o których mowa w lit. d i e, umieszcza się odpowiednio pod oznaczeniem, o którym mowa w lit. a, i symetrycznie w jego osi,

g) w przypadku gdy nie można umieścić oznaczeń, o których mowa w lit. d i e, w sposób określony w lit. f, umieszcza się je symetrycznie w osi tablicy rejestracyjnej,

h) do wykonania oznaczeń, o których mowa w lit. c-e, stosuje się proporcjonalne znaki z prostą (niepochyłą) i czytelną jednakową czcionką o wysokości 3^+0,5 mm i grubości linii 0,25±0,05 mm; litery w oznaczeniach powinny być wersalikami (wielkimi literami),

i) tolerancje położenia oznaczeń, o których mowa w lit. a-g, wynoszą ±0,5 mm.

2.6. Symbole pojazdów zabytkowych powinny być wykonane według rysunków 3 i 4.

2.7. Geometria ogólna i grubość tablic nie powinna ulegać samoistnym zmianom podczas eksploatacji tablic. Tablica położona na płaskim podłożu stroną czołową do góry powinna na całej płaszczyźnie przylegać do tego podłoża i nie wykazywać żadnych dostrzegalnych pofalowań na powierzchni czołowej. Dopuszczalna odchyłka od płaskości tablicy na całej jej długości nie powinna przekraczać 5 mm. Grubość całkowita tablic powinna wynosić 1,4-3,0 mm.

2.8. Powierzchnia znaków i obrzeży tablic. Powierzchnia tablicy, wyznaczająca płaszczyznę znaków numerów rejestracyjnych i obrzeża, powinna być płaska, a pochylenia ścianek przetłoczonego znaku lub ramki z obu stron nie powinny różnić się więcej niż o 30°. Przetłoczone, płaskie powierzchnie obrzeża i znaków powinny być pokryte folią do barwienia termicznego o żądanej barwie w sposób trwały, staranny i jednolity.

2.9. Dopuszcza się następujące odchyłki wymiarowe znaków (cyfr i liter) tworzących numer rejestracyjny:

a) odchyłka szerokości pokrycia barwnego znaku:

- dla tablic samochodowych ±1,0 mm,

- dla pozostałych tablic ±0,5 mm,

b) odchyłki wysokości i szerokości znaku ±1,0 mm,

c) różnica pomiędzy wysokościami oraz pomiędzy szerokościami znaków na tej samej tablicy:

- dla tablic samochodowych 0,8 mm,

- dla pozostałych tablic 0,5 mm,

d) odchyłka od prostopadłości znaku (prostokąta opisanego na znaku) względem podstawy tablicy nie powinna przekraczać 0,5 mm na 50 mm wysokości znaku; w przypadku odchylonych w przeciwne strony sąsiadujących ze sobą znaków, wymaganie to odnosi się do odchylenia sumarycznego,

e) odchyłka odstępów pomiędzy poszczególnymi znakami umieszczanymi na tablicy może wynosić ±1,5 mm,

f) zmniejszenie ostrości konturu przez zaokrąglenie narożników kątów zewnętrznych i wewnętrznych powinno być zgodne z rysunkiem 5.

2.10. Litery i cyfry na tablicach powinny być wykonane zgodnie z wymiarami podanymi na rysunku 7.

2.11. Rozmieszczenie znaków na tablicach powinno być zgodne z rysunkami 9-29. Na rysunkach prostokątami z dwiema przekątnymi (linia ciągła) zaznaczono miejsce położenia liter, prostokątami z jedną przekątną (linia ciągła) zaznaczono położenie cyfr, prostokątami z dwiema przekątnymi (linia przerywana) zaznaczano cyfrę albo literę. Położenie znaku legalizacyjnego zaznaczono linią przerywaną. Prostokąty odpowiadają prostokątom opisanym na poszczególnych literach i cyfrach. Użyte w opisach rysunków oznaczenia: "L" oznacza literę, a "C" - cyfrę. W przypadku cyfry 1 oraz liter I, J, L, i T należy stosować prostokąty zastępcze określone na rysunku 30.

2.12. Dokładność położenia znaków - znaki powinny być położone równo w linii prostej, z zachowaniem przewidzianych odstępów i marginesów w zakresie dopuszczalnych odchyłek.

2.13. Powierzchnia czołowa tablic rejestracyjnych stanowiąca tło dla znaków numeru rejestracyjnego i powierzchnia bocznych ścianek obrzeży tablic powinna być:

a) odblaskowa,

b) biała, żółta, niebieska lub zielona, jednolicie zabarwiona,

c) płaska, równa i gładka,

d) trwała i odporna na działanie czynników występujących w warunkach normalnej eksploatacji pojazdów,

e) wyposażona w niebieskie odblaskowe pole o wymiarach zgodnych z pkt 2.5 i rysunkami poszczególnych wzorów tablic, ze znakiem "PL" i symbolem Unii Europejskiej; wymóg nie dotyczy tablic dyplomatycznych,

f) bez jakichkolwiek uszkodzeń tła odsłaniających materiał płyty; dopuszcza się 0,5 mm odstęp między krawędzią folii odblaskowej a krawędzią taśmy aluminiowej.

2.14. Tylna strona tablicy powinna być starannie wykończona i pozbawiona ostrych krawędzi.

2.15. Warstwa odblaskowa folii przeznaczonej do produkcji tablic rejestracyjnych powinna zawierać w swej strukturze znaki identyfikacyjne w postaci kwadratów o boku 10 mm, w których polach wykonano odróżniające się od tła kwadratów litery znaku "PL" o grubości kreski min. 1 mm. Litery znaku "PL" powinny być wykonane zgodnie z wymiarami określonymi na rysunku 6. Znak "PL" powinien wypełniać pole prostokąta o wysokości min. 5 mm i długości min. 9 mm. Znaki "PL" powinny być rozmieszczone w odstępach co 50 mm w pionie i w poziomie. Maksymalne odchyłki wymiarów znaków "PL" wynoszą +0,5 mm, a odchyłki ich rozmieszczenia wynoszą +5 mm. Barwa znaków identyfikacyjnych powinna być taka jak barwa powierzchni czołowej tablicy rejestracyjnej. Znaki identyfikacyjne powinny być wykonywane w procesie produkcyjnym folii i być nieusuwalne środkami chemicznymi i mechanicznymi. Usunięcie znaku identyfikacyjnego powinno powodować widoczne i trwałe zniszczenie folii.

2.16. Znaki identyfikacyjne wymienione w pkt 2.15 powinny być widoczne tylko z odpowiedniej odległości i pod odpowiednim kątem obserwacji. Odległość obserwatora od tablicy rejestracyjnej zamontowanej na pojeździe powinna zawierać się w przedziale 2 ÷ 3,5 m. Kąt obserwacji w płaszczyźnie pionowej, zawarty między linią łączącą oko obserwatora z tablicą rejestracyjną, powinien zawierać się w przedziale od 25° do 50°. Kąt obserwacji w płaszczyźnie poziomej, zawarty pomiędzy osią podłużną pojazdu a rzutem na płaszczyznę poziomą linii łączącej oko obserwatora z tablicą rejestracyjną, powinien wynosić max ±40°. Naniesienie znaków identyfikacyjnych w warstwie odblaskowej folii nie może spowodować zmniejszenia wartości powierzchniowego współczynnika odblasku.

2.17. Powierzchniowy współczynnik odblasku R materiału odblaskowego tablicy, zmierzony zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku 31, przy oświetleniu wzorcowym źródłem A, wyrażony w kandelach na lux na metr kwadratowy (cd x lx^-1 x m^-2), powinien być nie mniejszy niż wartości minimalne i nie większy niż wartości maksymalne podane w tablicy 1.

2.18. Jednorodność odblasku. Powierzchnia odblaskowa tablicy obserwowana w warunkach odbicia powrotnego nie powinna wykazywać widocznych różnic luminancji.

2.19. Barwa w warunkach dziennych. Barwa biała, żółta, niebieska i zielona powierzchni odblaskowych oraz biała i czarna powierzchni znaków, przy oświetleniu wzorcowym źródłem światła D65 pod kątem 45° do normalnej do powierzchni i obserwacji wzdłuż normalnej (geometria 45/0), powinny mieścić się w polach barwowych normalnego układu trójchromatycznego CIE, określonych dla danej barwy przez punkty narożne o współrzędnych trójchromatycznych podanych w tablicy 2 i odpowiadać podanemu w tablicy 2 współczynnikowi luminancji.

2.20. Barwa w warunkach nocnych. Barwa biała powierzchni odblaskowej przy oświetleniu wzorcowym źródłem światła A dla kąta oświetlenia 5° i kąta obserwacji 20' powinna mieścić się w polu barwowym normalnego układu trójchromatycznego CIE, określonym przez punkty narożne o współrzędnych trójchromatycznych podanych w tablicy 3.

 Tablica 1

Powierzchniowy współczynnik odblasku

 Tablica 2

Tabela 2 - Barwa w warunkach dziennych

Objaśnienie:

¹⁾ Dotyczy barwy niebieskiej tła pod symbolem Unii Europejskiej i literami "PL" w skrajnej lewej części tablicy.

 Tablica 3

Barwa w warunkach nocnych

2.21. Odporność na działanie temperatury. Tablice powinny być odporne na działanie:

a) podwyższonej temperatury: podtrzymywane przez 12 godzin w temperaturze 80° ± 3°C nie powinny po szokowym ochłodzeniu w wodzie o temperaturze 18°±2°C wykazywać zmian kształtu, zabarwienia elementów składowych powierzchni czołowej i jej gładkości, a także jakichkolwiek uszkodzeń powłok. Odchyłka płaskości nie powinna przekraczać 5 mm,

b) zmiennych temperatur: tablice poddane działaniu zmiennych temperatur w trakcie 10 cykli badania obejmujących 1 godzinę w temperaturze + 60°C i 1 godzinę w temperaturze - 40°C nie powinny wykazywać wyraźnej zmiany barwy, spęcherzeń, spękań, złuszczeń, korozji itp.

2.22. Odporność na oderwanie. Materiał foliowy tablicy poddany działaniu niskiej temperatury i wysokiej temperatury, w warunkach próby opisanej w pkt 4.9, nie powinien dać się oderwać od podłoża bez zniszczenia.

2.23. Przyczepność powłok znaków. Powłoki znaków tablic powinny mieć bardzo dobrą przyczepność do podłoża.

2.24. Odporność na uderzenie. Tablice powinny być odporne na uderzenia drobnymi przedmiotami, takimi jak np. niewielkie kamienie. Upadek kuli stalowej o masie 620 g z wysokości 460 mm, na powierzchnię czołową nie powinien spowodować pęknięcia i spękania lub odpryśnięcia powłoki barwiącej, zarówno w temperaturze dodatniej, jak i ujemnej.

2.25. Odporność na zginanie. Po zgięciu tablicy w sposób opisany w pkt 4.12 nie powinno wystąpić pękanie materiału odblaskowego.

2.26. Odporność na działanie wody. Tablice poddane działaniu wody poprzez zanurzenie w wodzie pitnej na okres 96 godzin nie powinny wykazywać odkształceń, śladów korozji oraz zmiany barwy tła i znaków.

2.27. Odporność na działanie substancji chemicznych. Tablice i powłoki znaków powinny być odporne na działanie substancji chemicznych, w tym przynajmniej: środków do mycia nadwozi i paliwa wzorcowego. Po próbie powierzchniowy współczynnik odblasku powinien być zgodny z wymaganiami określonymi w tablicy 1.

2.28. Odporność na działanie mgły solnej. Tablice powinny być odporne na długotrwałe oddziaływanie mgły solnej. Po przeprowadzonym badaniu tablice nie powinny wykazywać większych zmian korozyjnych, zmian barwy i wymiarów. Po badaniu dopuszcza się korozję podpowłokową występującą nie więcej niż na szerokości 3 mm od naciętej rysy oraz pojedyncze punkty korozyjne na ostrych krawędziach.

2.29. Odporność na działanie promieni świetlnych. Poddawanie strony czołowej tablicy działaniu promieni świetlnych powinno trwać tak długo, aż wzorzec barwy niebieskiej nr 7 ułożony obok badanej tablicy spłowieje do uzyskania kontrastu odpowiadającego stopniowi 4 szarej skali. Po próbie współczynnik luminancji i barwy powierzchni odblaskowych powinny dalej spełniać wymagania podane w tablicy 2, a powierzchniowy współczynnik odblasku nie powinien zmniejszyć się poniżej 50% wartości podanych w tablicy 1. Nie powinna również wystąpić widoczna zmiana barwy znaków.

2.30. Odporność na ścieranie. Powierzchnie czołowe tablic (tła) oraz powłoki naniesione na wytłoczone znaki i ramki powinny być odporne na ścieranie oraz na erozyjne oddziaływanie ziaren piasku i innych drobin pochodzenia mineralnego. Powłoki nieodblaskowe znaków i ramek, po wysypaniu na nie 5 kg materiału ściernego, nie powinny wykazywać przetarcia do podłoża większego niż elipsa o dłuższej osi wynoszącej 3,7 mm. Spadek powierzchniowego współczynnika odblasku pokryć odblaskowych nie powinien przekroczyć 30% wartości przed próbą.

3.1. Badania pełne. Zakres badań pełnych tablic rejestracyjnych powinien objąć wszystkie badania opisane w pkt 4.1-4.19. Do badań pełnych należy dostarczyć całe tablice oraz próbki o wymiarach 10 x 10 cm wszystkich powierzchni barwnych tła i znaków, wykonanych identycznie jak w całych tablicach, w ilości uzgodnionej z jednostką badawczą. Badania można przeprowadzać na całych tablicach lub na odcinkach tablic, a badania fotometryczne i kolorymetryczne na ww. próbkach. Badania pełne należy przeprowadzać przy uruchomieniu produkcji, jej wznowieniu, zmianie materiału i innych zmian mających wpływ na jakość tablic oraz okresowo przynajmniej raz na trzy lata.

3.2. Badania niepełne. W przypadku potrzeby sprawdzenia jakości zamówionych tablic rejestracyjnych, na wniosek zamawiającego, producent określa zakres badań niepełnych, uwzględniając badania wybrane spośród badań, o których mowa w pkt 4.1.- 4.19. Badania należy przeprowadzać każdorazowo przy odbiorze partii wyrobów.

3.3. Ogólne warunki badań. Jeżeli w postanowieniach dotyczących poszczególnych rodzajów badań nie podano innych wymagań, badania należy prowadzić w temperaturze 23° ± 2°C i wilgotności względnej powietrza nieprzekraczającej 70%. W takich samych warunkach powinny przebywać tablice przed badaniami przez przynajmniej 4 godziny na płaskim sztywnym podłożu stroną czołową do góry.

3.4. Sposób pobierania próbek do badań pełnych. Z partii, która przeszła z wynikiem pozytywnym badania niepełne, należy w sposób losowy i na ślepo wybrać 5 tablic, które numeruje się i przeznacza do poszczególnych badań pełnych. Badania można przeprowadzać na całych tablicach lub odcinkach tablic, w zależności od potrzeb. Badnia, których nie można przeprowadzić bezpośrednio na tablicach, należy wykonać na specjalnie przygotowanych próbkach wykonanych przy zastosowaniu technologii, tak jak przy wykonaniu tablic.

3.5. Sposób pobierania próbek do badań niepełnych. Z partii tablic przedstawionych do odbioru należy pobrać sposobem losowym próbkę o liczności podanej w poniższej tablicy:

3.6. Wadliwość dopuszczalna przy badaniach niepełnych - maksimum 2,5%.

4.1. Sprawdzanie materiału należy przeprowadzić przez sprawdzenie zgodności atestów lub innych dokumentów z dokumentacją techniczną.

4.2. Oględziny wykonania, znaków i powierzchni tablic należy wykonać nieuzbrojonym okiem na zgodność z wymaganiami pkt 2.1, 2.3, 2.8, 2.13 i 2.14. Po oględzinach bezpośrednich należy wykonać oględziny z odległości 1 m i 5 m.

4.3. Sprawdzenie kształtu, wymiarów, geometrii, ukształtowania powierzchni czołowej i obrzeży tablic oraz znaków na zgodność z pkt 2.2, 2.3, 2.5, 2.7 i 2.9 należy wykonywać za pomocą suwmiarki i innych uniwersalnych przyrządów pomiarowych. Sprawdzenie prostopadłości boków i płaskości tablicy należy dokonać w 10 minut po położeniu tablicy na płaskim podłożu.

4.4. Sprawdzenie geometrii wytłoczeń i pokryć barwnych znaków oraz ich rozmieszczenia na zgodność z wymaganiami określonymi w pkt 2.6, 2.9, 2.10, 2.11 i 2.12 należy przeprowadzić za pomocą szablonów lub uniwersalnych przyrządów pomiarowych zapewniających wymaganą dokładność.

4.5. Pomiar powierzchniowego współczynnika odblasku R należy wykonać metodą obiektywną, zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku 31, dla specjalnie przygotowanych próbek o wymiarach 10 x 10 cm wszystkich rodzajów powierzchni odblaskowych (białej, żółtej, niebieskiej i zielonej) wykonanych identycznie jak powierzchnie odblaskowe w całych tablicach. Pomiar należy przeprowadzić dla wszystkich kątów obserwacji i oświetlenia podanych w tablicy 1. Kąt oświetlenia i kąt obserwacji powinny leżeć w jednej płaszczyźnie. Rozwartość kątowa próbki nie powinna przekraczać 80'. Równomierność oświetlenia próbki w czasie pomiaru powinna być taka, aby zmiana natężenia oświetlenia na powierzchni próbki, mierzonego prostopadle do padającego światła za pomocą fotoodbiornika o powierzchni światłoczułej nie większej niż 1/10 powierzchni badanej, nie przekraczała 5%. Dla wszystkich próbek muszą być spełnione wymagania podane w pkt 2.17. Urządzenia pomiarowe powinny zapewniać wykonanie pomiaru z błędem nieprzekraczającym 10%.

4.6. Sprawdzenie jednorodności odblasku powinno się przeprowadzić dla dwóch całych tablic metodą subiektywną, przez obserwację w warunkach odbicia powrotnego z odległości minimum 10 m, przy oświetleniu wiązką światła zapewniającą równomierność oświetlenia na powierzchni tablicy. W przypadku wątpliwości, w obszarze stwierdzonych różnic luminancji powinno się przeprowadzić pomiar współczynnika odblasku, przy kącie obserwacji 20' i kącie oświetlenia 5°, przyległych fragmentów powierzchni odblaskowej o wymiarach 50 mm x 50 mm. Stosunek największej do najmniejszej zmierzonej wartości nie powinien przekraczać 2.

4.7. Sprawdzenie barwy powierzchni odblaskowych powinno się przeprowadzić na próbkach przygotowanych do sprawdzenia własności odblaskowych, dla jednej próbki z każdej barwy dla warunków dziennych i dla jednej próbki białej dla warunków nocnych, a sprawdzenie barwy powierzchni nieodblaskowych znaków dla próbek o powierzchni co najmniej 100 cm², specjalnie przygotowanych przez producenta tablic, po jednej dla każdej barwy, tylko dla warunków dziennych. Pomiar współrzędnych trójchromatycznych powinno się wykonać metodą obiektywną, kolorymetrem lub spektrofotometrem, dla wzorcowego źródła światła oraz geometrii pomiaru zgodnych z pkt 2.19 dla warunków dziennych i z pkt 2.20 dla warunków nocnych. Pomiar współczynnika luminancji należy wykonać dla wzorcowego źródła światła D65 i geometrii pomiaru 45/0, przy użyciu białej płytki wzorcowej. W przypadku braku sztucznego źródła światła D65 można posłużyć się metodą spektrofotometryczną, wyznaczając składową trójchromatyczną Y barwy.

4.8. Sprawdzenie odporności na działanie temperatury powinno być przeprowadzone poprzez zbadanie:

a) odporności na działanie podwyższonej temperatury: tablicę należy umieścić w suszarce laboratoryjnej (komorze klimatycznej itp.), w położeniu pionowym swobodnie podpartą na dłuższym boku i wygrzewać w sposób zapewniający utrzymywanie się jednakowej temperatury w różnych miejscach tablicy. Ogrzaną próbkę ochłodzić szokowo w wodzie o temperaturze 18°C ±2°C. Po zakończeniu próby tablicę przenosi się w stan spoczynkowy na 30 minut, po czym przeprowadza się sprawdzanie,

b) odporności na działanie zmiennych temperatur: tablicę należy poddać przemiennemu działaniu wysokiej i niskiej temperatury, a następnie określeniu i ocenie powstałych ewentualnie w wyniku tego badania zmian właściwości powłok barwiąco-nawierzchniowych.

4.9. Sprawdzenie odporności na oderwanie powinno się wykonać przez umieszczenie tablicy w komorze termicznej, najpierw przez 1 godzinę w temperaturze -20°C ±2°C, a następnie przez 1 godzinę w temperaturze 65°C ±2°C. Bezpośrednio po przebywaniu w każdej z tych temperatur oraz w temperaturze 20°C ±2°C powinno się wykonać próbę oderwania materiału foliowego od podłoża. Przyczepność jest wystarczająca, jeżeli pasek folii o szerokości 25 mm nie daje się oderwać od podłoża pod działaniem siły 25 N, skierowanej wzdłuż paska, równolegle do podłoża.

4.10. Sprawdzenie przyczepności powłok znaków należy wykonać, stosując metodę siatki nacięć co 1 mm, pokrywającej całą szerokość znaku tablicy. Na przecięciach siatki nie powinny wystąpić odpryski powłoki.

4.11. Sprawdzenie odporności na uderzenie. Do badań tablicę należy umieścić na dwóch podporach, o zmiennym rozstawie, przymocowanych do metalowej podstawy.

Podpory o krawędziach zaokrąglonych promieniem równym 5 mm powinny mieć długość wynoszącą 250 mm i wysokość wynoszącą 45 mm. Badania tablic przeprowadza się, opierając je tak, aby krótsze boki wystawały symetrycznie poza podpory. Rozstawienie podpór powinno wynosić:

- dla tablic samochodowych jedno i dwurzędowych - 268 mm,

- dla tablic motocyklowych - 170 mm,

- dla tablic motorowerowych - 120 mm.

Należy przeprowadzić dwie próby: pierwszą w temperaturze 20°C ± 3°C, drugą po dwugodzinnym przetrzymywaniu tablicy w temperaturze -20°C ± 1°C, w położeniu poziomym, stroną czołową do góry. Zetknięcie się kuli z powierzchnią tablicy w obu próbach powinno nastąpić w różnych miejscach, lecz w pobliżu jej środka.

W pierwszej próbie kula powinna uderzyć w znak tablicy. Do drugiej próby tablicę przenosi się na stanowisko badawcze w szczelnym, oziębionym opakowaniu. Próba powinna zostać przeprowadzona w ciągu 1 minuty od chwili wyjęcia tablicy z opakowania. Dopuszcza się użycie kuli stalowej o innej masie i upadku jej z innej wysokości pod warunkiem zachowania tej samej energii; masa kuli nie może być jednak większa niż 1.000 g i mniejsza niż 400 g. Próby należy przeprowadzać tak, aby kula uderzała w tablice jednokrotnie (bez odbić).

4.12. Sprawdzenie odporności na zginanie powinno się wykonać przez zgięcie na trzpieniu Ø50 mm umieszczonym pośrodku tablicy, do uzyskania kąta zgięcia 90°, przy umieszczeniu tablicy materiałem odblaskowym od strony zewnętrznej.

4.13. Sprawdzenie odporności na działanie wody powinno polegać na oględzinach przeprowadzonych po upływie 1 godziny i następnie po 24 godzinach od zakończenia próby. Wynik próby uznaje się za dodatni, jeżeli w żadnym miejscu na powierzchni tablicy nie wystąpiły spękania, złuszczenia, pomarszczenia, spęcherzenia itp. zmiany oraz nie stwierdzono korozji ani zmiany barwy tła i znaków. Dopuszcza się zmatowienie lub osad, które dostrzeżono przy pierwszych oględzinach, jeżeli ustąpiły do chwili drugich oględzin lub dały się usunąć przy przecieraniu suchą bibułą filtracyjną. W razie wątpliwości w ocenie barwy należy wykonać pomiar zgodnie z pkt 4.7; powinny być spełnione wymagania pkt 2.19.

4.14. Sprawdzenie odporności na działanie substancji chemicznych należy wykonywać, stosując metodę zanurzeniową. Tablice należy poddać badaniom w następujących substancjach:

a) 10% roztworze w wodzie pitnej popularnego środka do mycia nadwozi - w ciągu 8 godzin,

b) paliwie wzorcowym (70% heptan-n, 30% toluen) - tablice moczyć 1 minutę.

Po badaniu należy porównać wzrokowo narażane powierzchnie z pozostałymi powierzchniami strony czołowej tablicy lub z powierzchnią podobnej tablicy wzorcowej.

Tablicę uznaje się za wykonaną prawidłowo, jeżeli:

- w żadnym miejscu narażonych powierzchni nie wystąpią spękania, złuszczenia, pomarszczenia, spęcherzenia itp. zmiany,

- nie stwierdzi się wystąpienia korozji,

- barwa wszystkich elementów (tła i znaków) pozostaje niezmieniona albo zmiany, które występują, można uznać za dopuszczalne,

- powstały ewentualnie nalot daje się usunąć przez przetarcie bibułą do sączenia,

- ewentualne zmatowienie i zmiękczenie powierzchni zaniknie po 24 godzinach,

- powierzchniowy współczynnik odblasku jest nadal zgodny z wymaganiami określonymi w tablicy 1.

4.15. Sprawdzenie odporności na działanie mgły solnej należy wykonać, poddając badaną tablicę w temperaturze +35°C ciągłemu działaniu mgły solnej w czasie 250 godzin. Mgła solna powinna być wytwarzana przez rozpylanie 5% (m/m) wodnego roztworu chlorku sodu. Tablice do badań powinny być nacięte do podłoża wzdłuż przekątnych (krzyżowo).

Tablicę uznaje się za wykonaną prawidłowo, jeżeli:

- w żadnym miejscu powierzchni czołowej tablicy nie wystąpiły spękania, złuszczenia, pomarszczenia, spęcherzenia itp. zmiany,

- powstały ewentualnie osad na powierzchni czołowej daje się usunąć w wyniku przecierania bibułą do sączenia,

- korozja powłokowa przy nacięciu nie przekracza 3 mm,

- barwy wszystkich elementów powierzchni czołowej, tj. tła i znaków, pozostają niezmienione lub jeżeli zmiany, które wystąpiły, można uznać za dopuszczalne,

- 24 godziny po zakończeniu badania płyta tablicy przechowywanej do tego czasu w położeniu spoczynkowym nie wykazuje nadmiernych odkształceń zgodnie z wymaganiami pkt 2.7.

Po zakończeniu próby należy zmierzyć powierzchniowy współczynnik odblasku przy kącie obserwacji 20' i kącie oświetlenia 5°.

4.16. Sprawdzenie odporności na działanie promieni świetlnych należy przeprowadzić dla powłoki tła i znaków tablic. Przy próbie dla powierzchni odblaskowych powinno się przeprowadzić pomiar powierzchniowego współczynnika odblasku przy kącie obserwacji 20' i kącie oświetlenia 5° zgodnie z punktem 4.5 oraz pomiar barwy i współczynnika luminancji zgodnie z pkt 4.7. Dla powierzchni nieodblaskowych znaków tablic powinno się dokonać oceny wzrokowej.

4.17. Sprawdzeniu odporności na ścieranie powinny być poddane powłoki wytłoczonych znaków i ramki obrzeża oraz powierzchnia czołowa tablic (tło). W przypadku nieodblaskowej powłoki znaków należy określić jej odporność na całkowite przetarcie, natomiast w przypadku folii odblaskowej należy określić spadek jej właściwości odblaskowych na skutek ścierania zewnętrznej warstwy folii. W obu próbach należy zastosować metodę oznaczenia odporności na ścieranie za pomocą swobodnie spadającego materiału ściernego.

Badania nieodblaskowych powłok znaków wykonuje się na tablicach za pomocą elektrokorundu szlachetnego o średnicy ziarna 0,6÷0,7 mm. Materiał ścierny powinien być sypany na powłokę nieodblaskową dowolnego znaku tablicy przez pionowo ustawioną, gładką wewnątrz rurę o długości 1 m i średnicy wewnętrznej 19 mm. Badana tablica powinna być pochylona pod kątem 45° względem płaszczyzny otworu wylotowego rury. Usytuowanie tablicy względem wylotu rury powinno zapewniać powstawanie przetarcia w środkowej części powierzchni narażanego znaku, a nie na jego krawędziach lub poza nim. Powłoki nieodblaskowe znaków numeru rejestracyjnego i obrzeża tablicy, po wysypaniu 5 kg materiału ściernego, nie mogą wykazywać przetarcia większego niż elipsa o dłuższej osi mającej wymiar 3,7 mm.

Badania powierzchni odblaskowych wykonuje się na próbkach o wymiarach 10 x 10 cm za pomocą piasku kwarcowego o średnicy ziarna 0,1÷0,2 mm. Materiał ścierny powinien być sypany przez gładką wewnątrz, pionową rurę o długości 1 m i wymiarach wewnętrznych 80 x 110 mm. Badana próbka powinna być pochylona pod kątem 45° względem płaszczyzny otworu wylotowego rury. Środek powierzchni próbki powinien znajdować się w osi rury, a górna krawędź próbki powinna przylegać do krótszego boku otworu wylotowego rury na całej jego długości. Na próbkę należy wysypać równomiernie 10 kg materiału ściernego. Po oczyszczeniu należy sprawdzić powierzchniowy współczynnik odblasku, przy kącie obserwacji 20' i kącie oświetlenia 5°. Po próbie spadek powierzchniowego współczynnika odblasku nie powinien przekraczać 30% wartości przed próbą.

4.18. Sprawdzenie czytelności znaków identyfikacji wykonuje się obserwując znaki w podanym w pkt 2.16 zakresie widoczności oraz sprawdzając ich rozmieszczenie na tablicy rejestracyjnej.

wzór

Rysunek 1. Wymiary i kształty tablic

wzór

Rysunek 2. Kształt przetłoczeń znaków i ramki obrzeża

R - zgodnie z technologią tłoczenia folii

α = 15° ÷ 70°

h₁ = 0,4 ÷ 2,0 mm

h₂ = 0,05 ÷ 1,0 mm

Pozostałe wymiary w mm

wzór

Rysunek 3. Wzór samochodu na tablicę samochodową zabytkową

wzór

Rysunek 4. Wzór motocykla na tablicę motocyklową zabytkową

wzór

Rysunek 5. Dopuszczalne zaokrąglenia narożników znaku

k - szerokość pokrycia barwnego znaku

R1 - dla tablic samochodowych ≤ 3,0 mm, dla pozostałych tablic ≤ 2,5 mm

wzór

Rysunek 6. Wzór liter znaku "PL" w strukturze warstwy odblaskowej folii

wzór

Rysunek 7. Wzory liter i cyfr do tablic samochodowych, motocyklowych i motorowerowych

wzór

Rysunek 8. Wymiary i położenie symbolu Unii Europejskiej, znaku "PL" oraz niebieskiego tła

wzór

Rysunek 9. Tablica samochodowa zwyczajna jednorzędowa

wzór

Rysunek 10. Tablice samochodowe jednorzędowe zmniejszone oraz tablice tymczasowe dla pojazdu posiadającego zmniejszone wymiary miejsca konstrukcyjnie przeznaczonego do umieszczenia tablicy rejestracyjnej

wzór

Rysunek 11. Tablica samochodowa zwyczajna dwurzędowa

wzór

Rysunek 12. Tablica samochodowa indywidualna jednorzędowa

wzór

Rysunek 13. Tablica samochodowa indywidualna dwurzędowa

wzór

Rysunek 14. Tablica motocyklowa zwyczajna

wzór

Rysunek 15. Tablica motocyklowa indywidualna

wzór

Rysunek 16. Tablica motorowerowa zwyczajna

wzór

Rysunek 17. Tablica samochodowa zabytkowa jednorzędowa

wzór

Rysunek 18. Tablica samochodowa zabytkowa dwurzędowa

wzór

Rysunek 19. Tablica motocyklowa zabytkowa

wzór

Rysunek 20. Tablica samochodowa tymczasowa jednorzędowa

wzór

Rysunek 21. (skreślony).

Rysunek 22. Tablica samochodowa tymczasowa dwurzędowa

wzór

Rysunek 23. (skreślony).

Rysunek 24. Tablica motocyklowa tymczasowa

wzór

Rysunek 25. (skreślony).

Rysunek 26. Tablica motorowerowa tymczasowa

wzór

Rysunek 27. (skreślony).

Rysunek 28. Tablica samochodowa dyplomatyczna jednorzędowa

wzór

Rysunek 29. Tablice dyplomatyczne: samochodowa dwurzędowa, motocyklowa, motorowerowa

wzór

Rysunek 30. Prostokąty zastępcze

wzór

Rysunek 31. Schemat pomiaru współczynnika odblasku

Opis: C - środek odniesienia,

NC - oś odniesienia,

R_r - odbiornik (obserwator lub urządzenie pomiarowe),

C_r - środek odbiornika,

φ_r - średnica odbiornika,

S_e - źródło światła,

C_s - środek źródła światła,

φ_s - średnica źródła światła,

D_e - odległość od środka C_s do środka C,

D_e' - odległość od środka C_r do środka C,

α - kąt obserwacji,

β - kąt oświetlenia,

y - rozwartość kątowa próbki.