Z naszych informacji wynika, że rząd kończy prace nad tarczą antykryzysową 4, zwaną też tarczą Emilewicz, bo pilotuje ją Jadwiga Emilewicz wicepremier i minister rozwoju. W środę  opiniowała ją Rada Dialogu Społecznego. Jak powiedzieli nam uczestnicy spotkania, projekt w czwartek ma już trafić do Sejmu. cześniej, w poniedziałek, do Sejmu trafiła tarcza Schreibera, która obecnie nazywana jest tarczą 3 (druk nr 344). Prezydium RDS podkreśla, że ten projekt nie był z nim konsultowany. 

Jak pisaliśmy w Prawo.pl już 10 kwietnia, w tarczy 4 są przepisy wspierające budżety samorządów w walce z pandemią - również w postaci środków pochodzących z koncesji na sprzedaż alkoholu, a także przyspieszające procedury planistyczne. Jak z kolei informowaliśmy w niedzielę 26 kwietnia, są w niej też przepisy, które  mają przeciwdziałać wrogim przejęciom polskich firm, a także kolejne formy wsparcia dla pracodawców i pracowników.

Czytaj w LEX: Ograniczenia, nakazy i zakazy w związku z walką z epidemią koronawirusa obowiązujące od 20 kwietnia w zakresie istotnym dla jst >

Ponadto do "tarczy Emilewicz" dodano przepisy o dopłatach do oprocentowania kredytów i dlatego jej pełna nazwa brzmi: ustawa dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw. W sumie nowelizuje 25 ustaw, w tym specustawę do zwalczania epidemii z 2 marca i pierwszą tarczę antykryzysową z 31 marca.

 

Tarcza Emilewicz  okiem pracodawców

- W najnowszej wersji projektu uwzględniono postulaty zgłaszane przez Pracodawców RP. Dotyczy to m.in. doprecyzowania warunków wykonywania pracy zdalnej, możliwości zawieszenia obowiązków związanych z zfśs oraz obowiązku wykorzystania przez pracownika zaległego urlopu - mówi Arkadiusz Pączka, zastępca dyrektora generalnego Pracodawców RP, członek Rady Dialogu Społecznego. I dodaje, niektóre rozwiązania z zakresu prawa pracy można było wprowadzić już w ramach wcześniejszych „tarcz”. - Dobrze, że teraz jest szansa na ich uchwalenie, a jak zapewnia Ministerstwo
Rozwoju zmiany te zaczną obowiązywać już od czerwca br. - mówi ekspert. Z kolei Konfederacja Lewiatan uważa, że przepisy w tarczy 4 tylko w ograniczonym zakresie wychodzą naprzeciw oczekiwaniom pracodawców. - Wsparcie dla firm w kryzysie, to nie tylko ratowanie i ochrona miejsc pracy, ale także troska o kondycję, w jakiej firmy zaczną wychodzić z trudności. Z tego punktu widzenia zmiany zaproponowane przez rząd tylko w części odpowiadają oczekiwaniom pracodawców.  Nam zależy na uelastycznieniu prawa pracy, aby ochronić firmy i pracowników w czasie kryzysu  - mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, przewodniczący zespołu RDS ds. budżetu wynagrodzeń i świadczeń socjalnych. I ma nadzieję, że związkowcy i rząd poprą takie rozwiązania, np. wydłużenie dopuszczalnego okresu trwania i liczby zawieranych umów na czas określony do 48 miesięcy.

Tarcza Emilewicz  nie uderzy w pracowników

Największą burzę medialną wywołały przepisy, które przewidywały odstępstwa od prawa pracy, m.in. możliwość przesłania wypowiedzenia mailem. Tak jak pisaliśmy, już jednak obecna wersja jest już mniej antypracownicza. Zostały przepisy o pracy zdalnej, zaległym urlopie i pozwalające zawiesić odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Z tym, że w najnowszej wersji nie ma już przepisu o tym, że jeśli pracownik pracując w domu korzysta z własnych materiałów i środków, to może wnioskować o 100 zł ekwiwalentu miesięcznie. Projekt ustawy zakłada również m.in. ograniczenie wysokości odpraw, odszkodowań oraz świadczeń o podobnym charakterze przewidzianych do wypłaty na wypadek ustania stosunku pracy do kwoty nieprzekraczającej 10-krotności minimalnego wynagrodzenia. - Regulacja ta została ostatecznie przywrócona do projektu, dla pracodawców oznacza to ograniczenie dotychczasowych kosztów - mówi Wioletta Żukowska-Czaplicka, ekspert Pracodawców RP. - Co istotne, przepis ten odnosi się również do umów
cywilnoprawnych. Pracodawca będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania w czasie stanu epidemii i zagrożenia epidemicznego. Będzie jednak musiał wykazać spadek obrotów lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń - dodaje ekspertka.

Czytaj w LEX: Jak zadbać o zdrowie psychiczne pracowników - budowanie odporności psychicznej w kryzysie >

Walka z wrogimi przejęciami

Tarcza Emilewicz dodaje też nowe przepisy do ustawy o kontroli inwestycji przez UOKiK, które mają chronić polskie firmy przed wrogim przejęciem. Jak zaznaczyła na posiedzeniu RDS Jadwiga Emilewicz, za tę część tarczy odpowiada Ministerstwo Aktywów Państwowych.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie w drodze decyzji administracyjnej rozstrzygał o tym, czy próba przejęcia polskiej firmy godzi w ochronę porządku, bezpieczeństwa lub zdrowia publicznego. Z mocy prawa chronione mają być spółki posiadające infrastrukturę krytyczną, ale nie tylko. Także te dostarczające im oprogramowanie, czyli branża IT. W najnowszej wersji dodano jednak przepis, że ochroną jest objęty przedsiębiorca, którego przychód ze sprzedaży i usług przekroczył w Polsce w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych, poprzedzających zgłoszenie, równowartość 10 000 000 euro.  
To inwestorzy będą zawiadamiać Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów o chęci nabyciu danej firmy czy udziału w niej. Prezes UOKiK będzie decydował o tym, czy dane przejęcie jest wrogie. Na wydanie decyzji pozwalającej na transakcję będzie miał nawet trzy miesiące.  Za brak zgłoszenia będzie groziła kara do 10 milionów złotych, pierwotnie było to 100 milionów złotych.

Czytaj w LEX: Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody w trakcie pandemii >

Dopłaty do oprocentowania , czyli dostęp do tanich kredytów

Tarcza Emilewicz wprowadzi też dopłaty do oprocentowania jako część odsetek należnych bankowi - 2 punkty procentowe dla małych i średnich przedsiębiorców i jeden punkt procentowy dla pozostałych. Oprocentowanie naliczane będzie według stawki określonej w umowie kredytu z dopłatą, z zastrzeżeniem, że nie może być wyższe niż średnie oprocentowanie pozostałych kredytów obrotowych  udzielanych przez bank. Dopłaty będą wypłacane bankom, które zawarły z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę o współpracy z nowo utworzonego Funduszu Dopłat do Oprocentowania. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na dopłaty wyniesie łącznie w 2020 i 2021 roku 567 600 000 zł.

Czytaj w LEX: Koronawirus jako siła wyższa a umowy cywilnoprawne >

Dopłaty do oprocentowania będą stanowiły pomoc publiczną. Z tym, że zgodnie z nowymi wytycznymi Komisji Europejskiej limit  pomocy został podwyższony i wynosi co do zasady 800 tys. euro, a w sektorze produkcji rolnej 100 tys. euro. Jak czytamy w uzasadnieniu  dostęp do tanich kredytów ma ograniczyć ryzyko utraty płynności finansowej i przyczynić się do zmniejszenia zatorów płatniczych,  utrzymania stanu zatrudnienia,  zmniejszenia liczby upadłości przedsiębiorstw, zmniejszenia liczby zamkniętych lub zawieszonych działalności gospodarczych. To mają też ułatwić inne zmiany.

Kilka drobnych, ale ważnych zmian dla firm

Omawiana tarcza wyłączy też możliwości wstrzymywania dostaw paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w przypadku nieregulowania należności przez  gospodarstwa domowe oraz podmioty, dla których ustanowiono ograniczenia w funkcjonowaniu lub prowadzeniu działalności.
Zmieni się też art. 5 w ustawie  o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Ma brzmieć: jeżeli strony transakcji handlowej, z wyłączeniem podmiotu publicznego będącego podmiotem leczniczym, przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel, który nie jest dużym przedsiębiorcą, może żądać odsetek ustawowych po upływie 30 dni, liczonych od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, do dnia zapłaty, ale nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego.

Czytaj w LEX: Tarcza antykryzysowa - pakiet zmian w podatkach w związku z koronawirusem >

Jacek Liput, radca prawny w kancelarii Gawroński & Partner, wyjaśnia, że nowela sprawi, że  duży przedsiębiorca nie będzie mógł dochodzić  odsetek, które można dochodzić niezależnie od terminu zapłaty określonego w umowie, o ile określony przez strony termin przekracza 30 dni. - Ustawa dopuszcza dłuższe terminy zapłaty (np. 60 dni), ale poprzez to rozwiązanie preferuje terminy krótsze. Strony transakcji handlowych często nie są nawet świadomie możliwości naliczania tych odsetek – a jednak ona istnieje. Po wejściu w życie nowych przepisów duży nie będzie mógł ich  dochodzić od małego, ale też od dużego. Nie wiem czy o to chodziło dokładnie autorom przepisu – dodaje mec. Liput.

 

Tarcza antykryzysowa. Szczególne rozwiązania w prawie podatkowym, rozliczeniach ZUS i wybranych aspektach prawa pracy związane z COVID-19

Adam Bartosiewicz

Sprawdź  

Wakacje kredytowe z mocy prawa

Projekt zawiera też zmiany dla posiadaczy kredytów, zwłaszcza hipotecznych walutowych, ale też konsumenckich. To reakcja na zachowanie banków, które wymagają podpisania aneksu, w którym m.in. konsument składa oświadczenie o uznaniu określonej kwoty zadłużenia, co może mu później utrudnić dochodzenie praw w sądzie. W tej sprawie interweniuje UOKiK i Rzecznik Finansowy>>  
Dzięki tarczy na wniosek kredytobiorcy bank zawiesi wykonanie umowy z chwilą doręczenia kredytodawcy wniosku maksymalnie na trzy miesiące. Oznacza to zawieszenie obowiązku dokonywania płatności rat i to zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej. W tym okresie kredytodawca nie może pobierać żadnych innych opłat, za wyjątkiem świadczeń pieniężnych, które wynikają z posiadanych przez kredytobiorcę ubezpieczeń powiązanych z umową kredytu.  W terminie 14 dni od doręczenia wniosku, kredytodawca zobowiązany będzie przekazać kredytobiorcy potwierdzenie jego otrzymania oraz poinformować o wysokości opłat z tytułu umów ubezpieczenia.  Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia.

Czytaj w LEX: Zabezpieczenie roszczeń w czasie epidemii >

Te uprawnienia są ograniczone do umów, które zostały zawarte przed 13 marca 2020 r. i co do których zakończenie okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od daty 13 marca 2020 r. Jeśli kredytobiorca ma kilka kredytów, to musi wybrać jeden, który zawiesza. Rząd szacuje, że skutki finansowe dla banków tego rozwiązania w wartości kwartalnej utraty dochodów odsetkowych to około 5 mld złotych (przy skali zainteresowania rzędu 70 proc. I dodaje, że sumę tę należy rozpatrywać w kontekście wyniku brutto sektora bankowego, który w 2019 roku wyniósł - 19,8 mld zł.

Czytaj w LEX: Najistotniejsze zmiany dla banków wynikające z Tarczy Antykryzysowej >

Ponadto tarcza przewiduje możliwość zawieszenia spłaty kredytu na okres 2 kwartałów przez tych, którzy skorzystali z ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych.

Czytaj w LEX: Wpływ koronawirusa na umowy z kontrahentami - rozwiązania szczególne >

Ułatwienia w realizacji zamówień publicznych

Zgodnie z niedawną zapowiedzią Jadwigi Emilewicz, w tej tarczy są też zmiany oczekiwane przez wykonawców zamówień publicznych. Pierwsza tarcza choć wprowadziła pewne zmiany, to niewystarczające. Co prawda pozwalają one unikać kar za przedłużenie realizacji umowy, ale nie wprowadzają rozwiązań, które szybko pozwolą zmienić umowy. – Specustawa nie mówi o tym, że zamawiający zmienia umowę po uzyskaniu odpowiednich informacji od wykonawcy, dotyczących wpływu COVID-19 na realizację umowy, a wykonawcy zdani są na zamawiających - mówi  dr Wojciech Hartung z kancelarii DZP. 

Czytaj w LEX: Wpływ „tarczy antykryzysowej” na zamówienia publiczne >

To ma zmienić omawiana tarcza, która przewiduje odejście od fakultatywności dokonywania zmiany umowy na rzecz jej obligatoryjności, gdy zamawiający stwierdzi, że okoliczności związane z COVID-19 wskazane przez wykonawcę mają wpływ na należyte wykonanie umowy. Wprowadza też obowiązek zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego, z wyjątkiem zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. Warto dodać, że procedowana już w Sejmie tzw. tarcza Schreibera zawiera przepisy, które mają przywrócić rozprawy w Krajowej Izbie Odwoławczej. -  Ten projekt przewiduje tryb rozpoznawania odwołań na posiedzeniach niejawnych, w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy oraz bez udziału stron – wyjaśnia Kamila Mizeracka, założycielka Kancelarii Prawa Zamówień Publicznych oraz członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zamówień Publicznych.

Czytaj w LEX: Zamówienia publiczne w dobie koronawirusa >

Będą zdalne kontrole

W tarczy Emilewicz znalazł się też przepis, który daje możliwość dokonywania kontroli zdalnej w sytuacji, kiedy może to usprawnić przeprowadzenie kontroli lub z powodu charakteru prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności nie jest konieczne osobiste stawiennictwo kontrolerów w siedzibie przedsiębiorcy, tylko można dokonać kontroli poprzez analizę nadesłanej dokumentacji. Przykładowo kontrola zdalna może być przeprowadzona w zakresie zatrudnienia w oparciu o akta pracownicze.

Czytaj w LEX: Ważne pytania o ochronę danych osobowych podczas epidemii koronawirusa >

Co jeszcze zawiera tracza Emilewicz, czyli ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw:

 

Zmiany dla pracodawców i pracowników

  1. Umożliwienie obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika lub objęcie pracownika przestojem ekonomicznym w przypadku istotnego wzrostu obciążenia wynagrodzeń u pracodawcy,
  2. Czasowe zawieszenie obowiązku odbierania zaległych urlopów do 30 września br.
  3. Ograniczenie odpraw i odszkodowań do kwoty 10-krotności minimalnego wynagrodzenia
  4. Możliwość zawieszenia niektórych obowiązków dotyczących zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy mających socjalny charakter, w przypadku wystąpienia określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego obciążenia funduszu wynagrodzeń,
  5. Umożliwienie wypowiedzenia umów o zakazie konkurencji w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
  6. Doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej w ustawie o ustawie z 2 marca 2020 r. Pracodawca ma zapewnić środki i materiały , ale co ważne pracodawca odpowiada za bezpieczeństwo i higienę pracy zdalnej oraz za wypadki tylko w zakresie związanym z zapewnionymi przez siebie środkami pracy lub materiałami do prac.


Zmiany w dotychczasowych instrumentach wsparcia

  1. Zmiana zasad obliczania terminów, od których liczy się spadek obrotów - będą porównanie obroty w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy.
  2. Ograniczenie liczby oświadczeń dotyczących zatrudniania i kosztów wynagrodzeń w procedurze ubiegania się o dofinansowanie wynagrodzeń w celu przyspieszenia procesu ich wypłaty – dokonywanie wypłat będzie następowało na podstawie już raz złożonego wraz z wnioskiem zestawienia, z zachowaniem obowiązku poinformowanie o zmianie danych.
  3. Rozszerzenie grupy przedsiębiorców uprawnionych do tzw. świadczenia postojowego o tych, którzy podlegają ubezpieczeniu z innego tytułu i jednocześnie opłacali składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywania działalności gospodarczej. Rząd szacuje, że z pomocy skorzysta 45,9 tys. firm
  4. Wnioski do ZUS o udzielenie ulgi w spłacie należności z tytułu składek, świadczenie postojowe, zwolnienie z opłacania składek będą składane wyłącznie w formie elektronicznej.


Zmiany dla firm

  1. Dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych  - 2 punkty procentowe dla małych i średnich przedsiębiorców i jeden punkt procentowy dla pozostałych.
  2. Wydłużenie o sześć miesięcy zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii pod warunkiem wniesienia proporcjonalnej opłaty za wydanie zezwolenia.
  3. Możliwość poświadczania przez wykonawców prac geodezyjnych za zgodność z oryginałem  kopii protokołów, map i innych dokumentów, co umożliwi geodetom przekazywanie ich klientom i powiatowym ośrodkom dokumentacji geodezyjnej dokumentacji elektronicznej.
  4. Dopuszczenie zdalnych kontroli przez zmianę art. 51 prawa przedsiębiorców.

 
Zmiany dla rynku zamówień publicznych

  1. Odejście od fakultatywności dokonywania zmiany umowy na rzecz jej obligatoryjności, w sytuacji gdy zamawiający stwierdzi, że okoliczności związane z COVID-19 wskazane przez wykonawcę mają wpływ na należyte wykonanie umowy.
  2. Zniesienie obowiązku żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych.
  3. Wprowadzenie obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego.
  4. Obniżenie dopuszczalnej wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
  5. Ograniczenie dopuszczalności dokonywana potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub innej przysługującej mu wierzytelności, a także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
  6. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia roszczeń zamawiających z tytułu kar umownych oraz terminu ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy.


Zmiany dla samorządów

Tarcza samorządowa, czyli wsparcie budżetów jednostek samorządu terytorialnego poprzez:

  1. wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia Covid-19,
  2. złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki wynikającym z wystąpienia epidemii COVID-19,
  3. wprowadzenie możliwości przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej w terminach wcześniejszych,
  4. wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych - raty wpłat przypadające w maju i czerwcu 2020 r. będą mogły zapłacić w drugim półroczu 2020 r.,
  5. zwiększenie dochodów samorządu powiatowego z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa z 25 proc. do 50 proc. wpływów w okresie od 1 maja do 31 grudnia 2020 r.,
  6. w 2020 roku środki z tzw. „funduszu korkowego”, czyli z opłat za koncesję na sprzedaż alkoholu mogą być przeznaczane na przeciwdziałanie skutkom epidemii;
  7. pokrycie części kosztów związanych z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy poprzez zwiększenie opłaty skarbowej za wydawanie tej decyzji dla osób innych niż właściciel lub użytkownik wieczysty,
  8. wydłużenie o rok terminu na osiągnięcie minimalnej liczby punktów ładowania i tankowania CNG oraz zaliczenie do liczby planowanych punktów ładowania CNG, liczby takich punktów zlokalizowanych na obszarze gminy w dniu wejścia ustawy w życie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych.


Inne zmiany

  1. Wprowadzenie możliwości jednostronnej, czasowej zmiany przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w tym prezydenta miasta na prawach powiatu zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika (wymagana będzie zgoda pracownika w przypadku kobiety w ciąży, pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 lat, osoby będącej jedynym opiekunem dziecka w wieku do 15 lat).
  2. Jednostki wchodzące w skład sektora finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego do umów o zarządzanie PPK oraz umów o prowadzenie PPK  nie mszą stosować prawa zamówień publicznych, gdy wartość zamówienia jest niższa niż progi unijne. Wyboru instytucji powiatu może dokonać wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo województwa.


Zmiany w procedurach planistycznych

  1. Umożliwienie wniesienie uwag oraz wniosków do dokumentów planistycznych w postaci papierowej lub elektronicznej, w szczególności za pomocą poczty elektronicznej lub formularzy zamieszczonych przez organ w Biuletynie Informacji Publicznej.
  2. Będzie obowiązek dokonania wyłożenia projektu studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, projektu uchwały krajobrazowej, projektu audytu krajobrazowego także poprzez ich udostępnienie w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej organu
  3. Umożliwienie prowadzenie dyskusji publicznej również za pomocą środków porozumiewania się na odległość, zapewniających jednoczesną transmisję wizji i dźwięku.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.